Nhìn lại hành trình phát triển của Đà Nẵng thời gian qua, theo ông đánh giá, Đà Nẵng đang ở đâu trong cuộc cạnh tranh toàn cầu?
PGS.TS Trần Đình Thiên: Đà Nẵng trở thành một thành phố trực thuộc Trung ương cách đây 26 năm. Đó là chặng đường phát triển rất huy hoàng, là sự bứt phá, trỗi dậy chứ không đơn thuần là tịnh tiến kiểu năm sau cao hơn năm trước. Tôi nghĩ ở Việt Nam ít có địa phương nào được như thế.
Đà Nẵng đã làm và khẳng định được bản lĩnh của mình. Ví dụ, PCI (Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh) của Đà Nẵng luôn giữ ở vị trí cao, điều mà ít tỉnh thành nào làm được. Mười sáu năm xếp hạng PCI (2006-2021), Đà Nẵng có 7 năm xếp thứ nhất, 3 năm thứ hai, 1 năm thứ tư, 4 năm thứ năm và chỉ 1 năm (2012) xếp thứ mười hai. Đây được xem là bảng thành tích thể chế "vô đối", cả về tầm cao lẫn độ "trường kỳ".
Cuộc đua tranh toàn cầu đang thay đổi ghê gớm. Đà Nẵng đã làm tốt sứ mệnh trở thành nơi đáng đến nhưng cần phát triển thành một nơi đáng sống, thu hút nhân sự tài năng đến làm việc, cống hiến. Một thành phố đáng sống hơn đáng đến theo nghĩa: Đến là để tận hưởng, ăn chơi, khám phá, còn sống là phải làm việc, cống hiến. Từ đó để thấy rằng Đà Nẵng còn nhiều việc phải làm.
Đâu là giải pháp để Đà Nẵng đủ sức cạnh tranh toàn cầu, trở thành thành phố đáng đến, đáng sống, đáng đầu tư số 1 Việt Nam, thưa ông?
PGS.TS Trần Đình Thiên: Thứ nhất, để vừa là nơi đáng đến, đáng sống thì Đà Nẵng cần có những trải nghiệm hàng đầu để hút khách.
Và muốn là điểm đến hàng đầu, nhất định phải phát triển du lịch toàn diện từ du lịch biển, du lịch núi, du lịch sông nước, giải trí… Như thế thì khách mới trở lại, chứ không để họ đến một lần rồi thôi.
Thành phố cũng cần gia tăng trải nghiệm du lịch luxury như golf, casino, hình thành các khu miễn thuế, trung tâm tài chính, công viên du lịch gắn với lợi thế biển, tổ chức các sự kiện, lễ hội tầm cỡ quốc tế, đặc biệt quan tâm tới nhu cầu của giới siêu giàu.
Thứ hai, Đà Nẵng không nên chỉ lấy du lịch làm cách tiếp cận duy nhất. Hai năm Covid-19 cho thấy nếu chỉ phát triển du lịch thì sẽ bị phụ thuộc vào một ngành, tiềm ẩn rủi ro. Nên Đà Nẵng cần tiếp tục nâng cấp du lịch, nhưng để khẳng định một môi trường "đáng sống" thì phải làm sao để người ta thấy rủi ro được giảm thiểu.
Thứ ba, Đà Nẵng phải là thành phố đáng sống theo nghĩa "anh hùng" chọn là nơi để sống - đó mới là sự sáng tạo. Là mảnh đất cho người tài đến sống, bảo đảm họ được tự do sáng tạo. Điều này cực kỳ quan trọng và cũng rất khó để thực hiện. Muốn làm như vậy thì Đà Nẵng phải vươn lên, cũng giống như Singapore - từ một mảnh đất "bùn lầy" đã vươn lên gần như thượng đỉnh của thế giới trong việc thu hút các nhà đầu tư quốc tế và du lịch.
Thứ tư, Đà Nẵng phải là một đô thị thông minh, đô thị số trong thời đại số. Cho nên, phải quan tâm tới hạ tầng số, và phải làm nhanh. Điều đó mới tạo ra sức hút người tài, người có năng lực cống hiến cho khoa học công nghệ, sáng tạo.
Thứ năm, Đà Nẵng phải định hướng trở thành một trung tâm phát triển công nghệ cao, cảng logistics, có những mô hình thành phố nhỏ phát triển năng động bên trong thành phố hiện hữu… Như thế thì khoảng trống - tức dư địa phát triển ở tầm cao còn rất nhiều.
Thứ sáu, quy hoạch thành phố Đà Nẵng thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã thể hiện được khát vọng phát triển mạnh mẽ trong tương lai của một thành phố đáng sống.
Trên cơ sở đó, Đà Nẵng cần chú trọng hơn trong thu hút đầu tư, phát triển hạ tầng đô thị tương xứng với tiềm năng, lợi thế, nhất là hình thành các khu đô thị thượng lưu đủ sức thu hút giới nhà giàu, doanh nhân, đội ngũ chuyên gia giỏi, chuyên gia quốc tế… đến an cư, làm việc lâu dài ở Đà Nẵng. Muốn vậy, cần có những nơi xứng tầm cho họ sống và tận hưởng cuộc sống ở tiêu chuẩn quốc tế.
Thứ bảy, chúng ta đang nói theo tiêu chí một thành phố đáng sống đẳng cấp cao đòi hỏi những gì? Để thấy rằng, Đà Nẵng đang phải đặt ra những nhiệm vụ mang tính cấp bách cao. Làm được những nhiệm vụ đó phải có liên minh phát triển giữa Nhà nước - doanh nghiệp - người dân. Do đó, Đà Nẵng cần là một hình mẫu để thu hút "đại bàng". Đà Nẵng phải trở thành “tổ ấm” của những “đại bàng” lớn.
Vậy để trở thành “tổ ấm” của những “đại bàng” lớn, Đà Nẵng cần phải chuẩn bị những gì, thưa ông?
PGS.TS Trần Đình Thiên: Địa phương nào biết nhìn về tương lai theo tầm nhìn vĩ mô thì sẽ phải đi săn "đại bàng" chứ không phải chờ "đại bàng" đến. Những "con đại bàng" sẽ giúp cho địa phương kích hoạt hết tiềm lực. Nguyên tắc đó các tỉnh đang vận dụng rất mạnh nhưng không phải nơi nào cũng thành công giống nhau mà sẽ tùy thuộc vào chiến lược.
Tôi hay lấy ví dụ về Sun Group. Khi mời được Sun Group vào là đã giúp Đà Nẵng định hình chân dung tương lai của mình - chân dung khác biệt, đẳng cấp. Ngoài Sun Group, chưa ai có thể làm được những dự án như Bà Nà Hills hay Lễ hội pháo hoa quốc tế DIFF.
Sun Group định hình chân dung cho thành phố này. Vậy khi Đà Nẵng mời các nhà đầu tư khác đến họ cũng phải chiếu theo tiêu chuẩn này. Điều đó vừa giúp xác định diện mạo tương lai đồng thời bảo đảm các doanh nghiệp vừa, nhỏ cùng với tập đoàn lớn hợp lực thành sức mạnh để đưa Đà Nẵng phát triển.
Bây giờ, rất nhiều địa phương sẵn sàng dọn tổ mời đại bàng. Công bằng mà nói, đại bàng chọn nơi làm tổ, cứ nơi nào trải thảm đỏ và tôn trọng họ, tạo điều kiện cho họ, thì họ đến. Tất nhiên đã đến thì phải tuân thủ luật chơi. Có đại bàng mới tạo ra cảm hứng phát triển mới, sức bật mới…
Cuối cùng, một cách tổng quan, trong cuộc cạnh tranh toàn cầu, theo ông, Đà Nẵng thực sự có lợi thế vượt trội không?
PGS.TS Trần Đình Thiên: Nhìn tổng thể và dài hạn, thành tích đạt được của Đà Nẵng vẫn là mặt nổi bật, vẫn là xu thế chủ đạo, là yếu tố quyết định cho định hướng tương lai của thành phố. Đà Nẵng đã hoàn thành sứ mệnh là nơi đáng đến, nhưng chưa phải là nơi đáng đến hàng đầu.
Đà Nẵng cần phải vươn mình trở thành nơi đáng sống tầm cỡ quốc tế. Muốn vậy, Đà Nẵng phải liên tục đổi mới để khẳng định đẳng cấp, nếu dừng lại thì có thể sẽ tụt hậu chứ chưa bàn đến khả năng cạnh tranh toàn cầu. Đà Nẵng không phải đua tranh với các địa phương của Việt Nam mà là cuộc đua tranh với quốc tế.
Xin cảm ơn ông.
