Triển vọng tăng trưởng đang nghiêng về kịch bản tích cực
Theo Chứng khoán Rồng Việt, triển vọng tăng trưởng đang nghiêng về chiều hướng tích cực khi các dữ liệu kinh tế tháng 7 cho thấy động lực tăng trưởng ở khu vực sản xuất đang mạnh mẽ. Cụ thể, sản xuất công nghiệp tăng 11,2% so với cùng kỳ, trong khi chỉ số PMI tiếp tục duy trì ở mức cao là 54,7 điểm.
Trong kịch bản lạc quan, tăng trưởng cả năm nay có thể vượt mục tiêu cận trên của Chính phủ và đạt được mức tăng 6,7-7,0%. Trái lại, kịch bản tiêu cực với xác suất xảy ra thấp hơn là nền kinh tế tăng chậm lại từ quý 4 do nhu cầu nhập khẩu của Mỹ suy giảm nhanh chóng dẫn đến xuất khẩu và sản xuất của Việt Nam giảm tốc.
Lạm phát quý 2 tăng 4,4% so với cùng kỳ, cao hơn mức tăng 3,8% của quý 1, chủ yếu là do phản ánh thay đổi mạnh theo năm của một số mặt hàng thực phẩm (giá gạo, giá thịt heo,…). Mức tăng theo tháng của chỉ số giá tiêu dùng khá thấp, bình quân chỉ 0,2% trong 4 tháng gần nhất.
Đồng thời, khoảng cách giữa lạm phát chung và lạm phát lõi đang mở rộng. Chứng khoán Rồng Việt cho rằng, lạm phát có thể hạ nhiệt dần từ tháng 8 do mức nền cao của cùng kỳ. Mặc dù vậy, áp lực lạm phát trong các tháng cuối năm sẽ được thúc đẩy bởi sự điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý (điện, giáo dục, y tế); ảnh hưởng của tỷ giá lên các mặt hàng nhập khẩu (xăng dầu) và tác động của cải cách tiền lương. Do đó, điều chỉnh tăng dự báo lạm phát năm 2024 từ mức 3,5% lên 3,8%.
Sự cải thiện đồng bộ của sản xuất, tiêu dùng và đầu tư
Chứng khoán Rồng Việt cũng đưa ra đánh giá, động lực tăng trưởng trong nửa cuối năm gồm: Tăng trưởng xuất khẩu và sản xuất giữ vững; lĩnh vực tiêu dùng và bất động sản cải thiện nhẹ; đầu tư đang tăng tốc tốt ở khối ngoài nhà nước và FDI, bù đắp cho tốc độ tăng chậm lại của đầu tư công.
Hiện tại, tăng trưởng thương mại của Việt Nam được thúc đẩy bởi chu kỳ phục hồi của mặt hàng điện tử, nhu cầu tích trữ hàng hoá của các nhà bán lẻ Mỹ trước quan ngại về leo thang chiến tranh thương mại và hiệu ứng mức nền thấp. Tốc độ tăng trưởng thương mại của Việt Nam có thể chững lại trong quý 4 do tác động của mức nền cao.
Xét cả năm 2024, tăng trưởng xuất và nhập khẩu có thể đạt ở mức trên hai chữ số, lần lượt là 14% và 18% so với cùng kỳ. Thặng dư thương mại cả năm 2024 ước đạt 19 tỷ $, thấp hơn mức thặng dư 28,3 tỷ $ của cùng kỳ năm 2023. Như đã đề cập ở phần trước, rủi ro đối với triển vọng xuất khẩu có thể xảy ra khi nhu cầu tích trữ hàng hoá tại Mỹ chững lại trong quý cuối năm.
Tiêu dùng nội địa sẽ tiếp tục cải thiện nhẹ nhờ chính sách cải cách tiền lương và tác động trễ của chính sách tiền tệ. Quy mô ngân sách dành cho chương trình cải cách tiền lương năm 2024 ước tính khoảng 1,2% tổng doanh số bán lẻ hàng hoá và dịch vụ và 0,7% quy mô GDP hiện hành năm 2023.
Mặc dù mặt bằng lãi suất huy động đã nhích tăng trở lại, lãi suất cho vay bình quân vẫn sẽ thấp hơn so với cùng kỳ năm trước trong nửa cuối năm 2024. Do đó, tiêu dùng và tín dụng tiêu dùng vẫn có thể hưởng lợi phần nào từ yếu tố này.
Giải ngân vốn đầu tư công 7 tháng năm 2024 đạt xấp xỉ 245 nghìn tỷ đồng, tương đương 31,6% tổng kế hoạch, giảm 13,8% so với cùng kỳ. Đầu tư công tăng tốc mạnh trong quý 1 (+19,7% so với cùng kỳ) nhưng chậm lại đáng kể trong quý 2 (-28,0%) và chưa có dấu hiệu cải thiện trong tháng 7 (- 20,6%).
Chứng khoán Rồng Việt cũng kỳ vọng, trong đầu năm về các dự án tại các địa phương quan trọng như Hà Nội và TP.HCM chưa được hiện thực hoá do tốc độ giải ngân chậm ở các dự án giao thông trọng điểm như Vành đai 4 – Hà Nội và Vành đai 3 – TP.HCM, chỉ mới hoàn thành được 13,4-13,5% kế hoạch giải ngân cả năm trong 6 tháng đầu năm.
Hiện tại, các vấn đề về giải phóng mặt bằng và vật liệu đắp nền đang được đốc thúc, cùng với đó, tiến độ dự án cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2 vẫn đang tích cực (hoàn thành 46,8% kế hoạch năm trong 6 tháng năm 2024). Do đó, chúng tôi kỳ vọng giải ngân vốn đầu tư công năm nay có thể hoàn thành được hơn 86% tổng kế hoạch, quy mô ước đạt 670 nghìn tỷ đồng, tăng không đáng kể so với năm 2023.
Bù lại, vốn đầu tư tư nhân và nước ngoài đang cho thấy sự cải thiện. Tăng trưởng vốn đầu tư tư nhân đạt lần lượt 4,3% và 7,9% so với cùng kỳ trong quý 1 và quý 2. Tương tự, vốn FDI giải ngân tăng trưởng 8,4% trong 7 tháng đầu năm 2024. Khảo sát về tình hình sản xuất kinh doanh của TCTK cho thấy sự cải thiện trong niềm tin của doanh nghiệp khi chỉ số cân bằng chung xu hướng SXKD1 tại quý 2 là 16,4%, mức cao nhất kể từ quý 2/2022. Dự báo quý 3 cải thiện lên 23,6%, mức cao nhất kể từ quý 4/2019.
Triển vọng lãi suất nửa cuối năm 2024
Lãi suất cho vay qua đêm trên thị trường liên ngân hàng trong 1 tháng trở lại đây cũng duy trì ổn định ở mức cao khoảng 4,6%/năm. Đồng thời, lãi suất tín phiếu NHNN và cho vay cầm cố trên thị trường mở đều là 4,5%/năm, tương đương với lãi suất tái cấp vốn từ cuối tháng 6 đến nay.
Theo Chứng khoán Rồng Việt, việc hút tiền qua thị trường mở và bán ngoại tệ trong nửa đầu năm một mặt giúp lãi suất liên ngân hàng duy trì ở mức cao, mặt khác, hoạt động này có thể khiến cho thanh khoản tiền đồng trở nên khó khăn trong thời gian tới, nhất là trong bối cảnh cung tiền M2 tăng chậm nhưng tín dụng đang tăng tốc nhanh trở lại.
Trong kịch bản cơ sở, NHNN có thể duy trì mặt bằng lãi suất điều hành hiện tại cho đến hết năm 2024. Một trường hợp khó khăn hơn là nếu áp lực đối với tỷ giá tăng cường trong cuối quý 3 đầu quý 4 và điều kiện thanh khoản hệ thống trở nên eo hẹp, chúng tôi cho rằng NHNN sẽ nâng lãi suất điều hành thêm 25-50 điểm cơ bản.
Lãi suất huy động đã giảm đầu năm và mới phục hồi lại từ tháng 4 với mức thay đổi bình quân 2 là 0,45-0,70 điểm % so với cuối quý 1. Hiện tại, lãi suất huy động kỳ hạn 9-12 tháng bình quân đã trở lại mức cuối năm ngoái, trong khi lãi suất huy động các kỳ hạn ngắn hơn chỉ còn thấp hơn 0,15-0,3 điểm % so với cuối năm 2023. Lập luận về vấn đề thanh khoản dẫn đến kỳ vọng lãi suất huy động có thể tiếp tục tăng nhẹ và kết thúc năm 2024 cao hơn mức đầu năm bình quân khoảng 0,5-1,0 điểm %.
Đối với lãi suất cho vay, thống kê của NHNN cho thấy lãi suất cho vay bình quân giảm khoảng 0,96 điểm % trong 6 tháng năm 2024, nhanh hơn tốc độ giảm của lãi suất huy động. Sự thay đổi từ lãi suất huy động sang lãi suất cho vay luôn có độ trễ.
“Chúng tôi cho rằng việc lãi suất huy động tăng trở lại có thể sẽ chưa ảnh hưởng quá nhiều đến đà giảm của lãi suất cho vay, ít nhất là cho đến cuối năm 2024”, báo cáo của Chứng khoán Rồng Việt cho hay.