Chương trình nhằm tôn vinh các giá trị văn hóa, di sản vô quý báu của dân tộc và những đóng góp to lớn của các chủ thể văn hóa đang gìn giữ, phát huy, lan tỏa, truyền dạy kiến thức văn hóa truyền thống, văn nghệ dân gian từ thế hệ này sang thế hệ khác. Họ còn là những người gắn kết cộng đồng, “giữ lửa” ở các bản, buôn, làng, phum sóc, trao truyền tinh hoa văn hóa cho thế hệ sau.
Hội nghị đã vinh danh gần 112 đại biểu là các già làng, trưởng, bản, nghệ nhân, người có uy tín đại diện cho 57 địa phương và 16 đại biểu đại diện cho 16 dân tộc đang hoạt động thường xuyên tại Làng.
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy khẳng định, bản sắc văn hóa các dân tộc được kết tinh từ những giá trị truyền thống quý báu, được truyền từ đời này sang đời khác, là di sản, tài sản vô giá của quốc gia.
Do đó, việc giữ gìn, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc là nhiệm vụ quan trọng trong xây dựng, phát triển đất nước. Trong số đó, đội ngũ già làng, trưởng bản, nghệ nhân, người có uy tín của các dân tộc chính là những hạt nhân đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong vận động, trao truyền cho con em, đồng bào mình về bảo tồn kho tàng văn hóa quý báu của dân tộc.
Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy đề nghị các đại biểu đề xuất nhiều giải pháp thiết thực, phù hợp với từng dân tộc trong việc bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Để từ đó, các giá trị văn hóa của đồng bào được bảo tồn, phát huy, góp phần vào công cuộc xây dựng, phát triển đất nước. Mỗi dân tộc xác định rõ các nội dung văn hóa truyền thống cần được ưu tiên bảo tồn, phục dựng, giữ gìn cũng như hình thức, giải pháp phù hợp nhất; đề xuất cơ chế đặc thù từ Trung ương đến cơ sở…
Tại Hội nghị, các nghệ nhân, già làng, trưởng bản… đã đóng góp ý kiến, giải pháp cụ thể để góp phần bảo tồn và phát huy có hiệu quả các giá trị văn hóa truyền thống, tránh nguy cơ mai một, phai nhạt bản sắc dân tộc; đồng thời đề xuất chính sách đặc thù nâng cao mức hưởng thụ văn hóa cho đồng bào, giúp đồng bào ngày càng nâng cao trách nhiệm gìn giữ, bảo tồn văn hóa của dân tộc mình.
Các đại biểu cho rằng cần thực hiện điều tra, khảo sát, phân loại các loại hình nghệ thuật dân gian truyền thống để có giải pháp cụ thể, phù hợp nhất. Đại diện đồng bào mong muốn các cấp, ngành sẽ quan tâm nhiều hơn nữa để đồng bào dân tộc tiếp tục duy trì, phát huy bản sắc văn hóa, trong đó chú trọng phát triển du lịch cộng đồng, du lịch văn hóa tâm linh, sinh thái hiệu quả ở mỗi vùng miền.
Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cần có cơ chế, chính sách hỗ trợ các xã vùng đồng bào dân tộc xây dựng trung tâm bảo tồn, phát triển văn hóa dân tộc. Cùng với đó là có thêm chính sách đãi ngộ, khuyến khích già làng, trưởng bản, nghệ nhân, người có uy tín, cán bộ làm công tác văn hóa ở vùng đặc biệt khó khăn, đồng bào các dân tộc. Việc này là rất quan trọng, sẽ góp phần khơi dậy khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân và cộng đồng dân tộc sở hữu di sản.