Xe kinh doanh vận tải hàng hóa chở quá khổ, quá tải là nguyên nhân tiềm ẩn của các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng, gây mất an toàn giao thông. Cùng với đó là những thiệt hại không nhỏ về kinh tế để chi phí, khắc phục hạ tầng giao thông bị hư hỏng do các xe chở quá khổ, quá tải gây ra.
Xe quá khổ, quá tải tái xuất
Sau một thời gian nỗ lực của các cơ quan chức năng như Thanh tra GTVT, CSGT, Công an các địa phương thì tình hình hoạt động kinh doanh vận tải vật liệu xây dựng đã đi vào nề nếp. Số liệu ghi nhận 10 tháng đầu năm 2023 riêng lực lượng Thanh tra GTVT của Sở GTVT Hà Nội đã kiểm tra, lập biên bản vi phạm hành 165 trường hợp xe quá khổ, quá tải vi phạm, phạt tiền gần 1,8 tỷ đồng, tạm giữ 02 phương tiện, tước quyền sử dụng GPLX có thời hạn 50 trường hợp.
Tuy nhiên hiện nay hoạt động của các xe cơ nới thành thùng, kinh doanh vận tải vật liệu xây dựng chở quá trọng tải đang có dấu hiệu tái diễn trở lại ở một số địa bàn của thành phố Hà Nội.
Ghi nhận thực tế trên các tuyến đường QL32; DT82; DT70A và các tuyến đê thuộc địa bàn huyện Ba Vì; Sơn Tây; Phúc Thọ; Đan Phượng; Bắc Từ Liêm; Nam Từ Liêm cho thấy, tình trạng xe chở đất, cát, sỏi, vật liệu xây dựng che chắn không cẩn thận, gây rơi vãi ra đường còn nhiều.
Nguyên nhân do đầu xuất hàng?
Một phần nguyên nhân của việc này là do công tác quản lý tại các đầu bến thủy nội địa, bến bãi vật liệu xây dựng ven sông Hồng bị buông lỏng, bến bãi không phép vô tư hoạt động, hoạt động trong thời gian bị cấm... Theo thống kê của Cục Đường thủy nội địa Việt Nam đến tháng 7/2023 có tới 78 bến thủy nội địa hết hạn hoạt động và 21 bến chưa được công bố hoạt động. Theo cơ quan chức năng, do không được quản lý, các bến thuỷ nội địa kinh doanh không phép đã gây nhiều hệ lụy; hàng hóa thông qua, phương tiện vào, rời bến không được kiểm tra, kiểm soát, tiềm ẩn nguy cơ mất trật tự an toàn giao thông, gian lận thương mại...
Ghi nhận thực tế tại ngõ 280 đường Thượng Cát (Dốc Vai bò), phường Thượng Cát, quận Bắc Từ Liêm hàng đoàn xe ra vào tấp nập, sau khi lấy cát các xe HOWO, DONGFENG...vô tư di chuyển băng băng lên đê bất chấp tuyến đê này có biển giới hạn trọng tải 13 tấn xuống đường đường DT70A (Tây Tựu), hết địa phận Bắc Từ Liêm tiếp tục di chuyển qua QL 32 sang đường DT70A vào địa phận quận Nam Từ Liêm để đến các công trình xây dựng. Theo ghi nhận thực tế nhiều ngày các xe này phần đa đều chở VLXD có dấu hiệu quá khổ, quá tải, thậm chí nhiều xe đã cơi nới thành thùng trở lại.
Lái xe tải HOWO cơi nới thành thùng thuỷ lực kép bỏ chạy sau khi bị lực lượng chức năng ra hiệu lệnh dừng xe
Cơ quan quản lý trắng đêm đuổi bắt
Mới đây, tổ công tác liên ngành Thanh tra GTVT - Sở GTVT Hà Nội và Phòng CSGT - Công an TP. Hà Nội đã lập biên bản, tạm giữ xe tải hổ vồ BKS 29H-797.99, hoàn thiện hồ sơ xử lý theo quy định.
Theo đó, rạng sáng cùng ngày 27/10, tổ công tác liên ngành thực hiện Kế hoạch 2688 của Thanh tra Sở GTVT và Phòng CSGT - Công an TP. Hà Nội làm nhiệm vụ tại khu vực quận Nam Từ Liêm. Đến khoảng 1h30 sáng cùng ngày, tổ công tác phát hiện xe tải HOWO BKS 29H-797.99 chở vật liệu xây dựng đầy có ngọn, không che phủ bạt lưu thông trên đường nên ra hiệu lệnh dừng xe kiểm tra, tuy nhiên lái xe tải vẫn tiếp tục tăng ga bỏ chạy qua nhiều tuyến đường từ quận Nam Từ Liêm sang quận Hà Đông, về quận Hoàng Mai rồi chạy vào Cửa hàng vật liệu xây dựng 45 trên địa bàn phường Định Công.
Ngay sau đó, lái xe nâng ben trút cát xuống bãi rồi bỏ lại xe ra ngoài gọi điện thoại tìm "cứu viện" không làm việc với tổ công tác. Tổ công tác đã kịp thời có mặt ghi hình lại toàn bộ vụ việc. Trước việc chống chế của lái xe, tổ công tác đã liên hệ với công an phường địa bàn đến hỗ trợ, đồng thời vận động, tuyên truyền lái xe 29H-797.99 chấp hành việc kiểm tra lực lượng chức năng. Qua làm việc lái xe xuất trình CCCD mang tên Trần Văn Cảnh (sinh năm 1985, ở xã Trung Châu, huyện Đan Phượng, TP. Hà Nội)
Tại hiện trường, tổ công tác liên ngành yêu cầu tài xế mô tả, thực hiện mô thao tác bấm nút, điều khiển phần thành thùng cơi nới. Từ đó xác định được xe tải HOWO 29H-797.99 đã cơi nới thủy lực dạng kép.
Với hình thức này, lái xe chỉ có thể điều khiển bấm nút để phần cơi nới thủy lực nâng cao hơn 1m so với thiết kế ban đầu. Xác định rõ hành vi vi phạm, tổ công tác đã lập biên bản, tạm giữ xe tải BKS 29H-797.99 với các lỗi như cơi nới thành thùng, chở quá tải, chở nguyên vật liệu không che đậy làm rơi vãi ra đường, trốn chạy khi lực lượng chức năng kiểm tra...
Ngoài ra, lực lượng chức năng cũng lập biên bản, xử phạt vi phạm đối với chủ phương tiện; tước phù hiệu xe kinh doanh vận tải hàng hóa, thu hồi Tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường...
Nhiều hình thức “chống đối”
Chỉ huy tổ liên ngành Thanh tra GTVT - Sở GTVT Hà Nội và Phòng CSGT - Công an TP. Hà Nội thông tin: "Tất cả các trường hợp vi phạm trên, lực lượng chức năng không chỉ lập biên bản vi phạm đối với lái xe, tổ công tác còn lập biên bản vi phạm đối với chủ phương tiện là cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp vận tải. Ngoài việc xử phạt, các tổ chức, cá nhân vi phạm còn bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả: buộc khôi phục lại hình dáng, kích thước ban đầu của xe và đăng kiểm lại trước khi đưa phương tiện tham gia giao thông".
Theo Chỉ huy tổ công tác liên ngành, khi xử lý vi phạm đối với các trường hợp xe tải lớn, nhiều lái xe chây ì, viện lý do gọi chủ xe, rồi quay ra xin; Đến khi xin không được thì bất hợp tác, quay video gây áp lực cho tổ công tác.
Tuy nhiên, bằng các biện pháp nghiệp vụ, tổ công tác luôn nhẹ nhàng tuyên truyền để lái xe hiểu, chấp hành phối hợp xử lý.
Tất cả các trường hợp vi phạm trên, ngoài việc lập biên bản xử lý đối với lái xe, tổ công tác còn lập biên bản vi phạm đối với chủ phương tiện là cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp vận tải. Ngoài việc xử lý, cắt bỏ phần thành thùng xe cơi nới, lái xe cũng như chủ phương tiện phải viết cam kết đảm bảo trật tự an toàn giao thông.
