Đấu xảo là một từ Hán - Việt, có thể hiểu là “hội thi đấu về sự tinh xảo”. Đây là cách gọi cũ của hoạt động hội chợ, triển lãm, được tổ chức để giới thiệu và quảng bá các tác phẩm, sản phẩm hàng hóa, từ đó tạo cơ hội cho thị trường, thúc đẩy thương mại, phát triển kinh tế trong khu vực và trên thế giới. Các hoạt động này đã xuất hiện từ xa xưa trên thế giới dưới nhiều hình thức khác nhau.
Phát biểu tại lễ khai mạc Triển lãm, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Duy Thăng cho biết, ở Việt Nam, đấu xảo trong nước được tổ chức chủ yếu để giới thiệu và trao đổi hàng hoá. Đặc biệt, hoạt động này được tổ chức thường xuyên hơn tại Hà Nội, Sài Gòn và các tỉnh thành trong cả nước thời kì Pháp thuộc.
Hội đấu xảo mang tính quốc tế đặc biệt nở rộ cùng với cuộc cách mạng công nghiệp ở châu Âu vào cuối thế kỉ 19. Hội đấu xảo thuộc địa hay đấu xảo quốc tế diễn ra tại các thành phố lớn của Pháp, Bỉ hay Mỹ đều có sự tham gia của Đông Dương, trong đó có Việt Nam.
“Sự góp mặt của các hình ảnh mang tính biểu trưng và các loại hàng hoá đặc sắc tại các hội đấu xảo là dịp để thế giới biết đến bản sắc và tinh hoa Việt trong nhiều lĩnh vực, đồng thời giúp chúng ta biết được những nét đặc sắc của các hội chợ cũng như có thể hiểu biết hơn về lịch sử của Việt Nam” – Thứ trưởng Nguyễn Duy Thăng nhấn mạnh.
Theo đó, Triển lãm “Đấu xảo - Nơi tinh hoa hội tụ” đã phác họa không gian các hội đấu xảo quan trọng trong nước và quốc tế, nơi hội tụ tinh hoa Việt từ cuối thế kỉ 19 đến giữa thế kỉ 20. Không chỉ vang bóng trong quá khứ, ngày nay tinh hoa Việt vẫn luôn được các thế hệ duy trì và phát huy trong thời kì hội nhập.
Triển lãm được bố cục thành 2 phần: Phần 1 – “Hội Đấu xảo Hà Nội” giới thiệu tài liệu, hình ảnh về một số hội đấu xảo tiêu biểu được tổ chức tại Hà Nội. Phần 2 – “Đem chuông đi đánh xứ người” giới thiệu tài liệu, hình ảnh về các hội đấu xảo thuộc địa và đấu xảo thế giới tiêu biểu có sự tham gia của Đông Dương, đặc biệt tại Pháp.
Thông qua Triển lãm, Trung tâm Lưu trữ quốc gia I mong muốn giới thiệu cho đông đảo công chúng nguồn tài liệu lưu trữ phong phú và có giá trị về Việt Nam xưa qua hoạt động đấu xảo, đồng thời tạo nên một không gian khám phá di sản kí ức cho xã hội.
Triển lãm sẽ kéo dài từ 26/1 – 30/6 tại Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I, địa chỉ: số 5 phố Vũ Phạm Hàm, Yên Hoà, Cầu Giấy, Hà Nội.
