Ngày 2/7 tại Hà Nội, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia, Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương) phối hợp với Báo Điện tử Tiếng nói Việt Nam (VOV) tổ chức Diễn đàn Tiêu dùng bền vững 2025. Đây là hoạt động nằm trong chuỗi sự kiện “Thúc đẩy sản xuất - Tiêu dùng bền vững năm 2025” thuộc Chương trình hành động quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững giai đoạn 2021 – 2030.
Phát biểu tại Diễn đàn, ông Đỗ Tiến Sỹ - Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV) cho rằng, thế giới đang bước vào một kỷ nguyên mới – kỷ nguyên xanh, nơi giá trị kinh tế không thể tách rời giá trị môi trường và xã hội. Trong bối cảnh đó, tiêu dùng bền vững không còn là lựa chọn mang tính đạo đức, mà đã trở thành một trụ cột chiến lược của phát triển quốc gia.
“Chúng ta đều biết rằng mỗi hành vi tiêu dùng dù nhỏ đều để lại dấu vết. Dấu vết đó có thể là khí nhà kính, rác thải nhựa, lãng phí thực phẩm, hay suy giảm tài nguyên. Nhưng cũng có thể nếu chúng ta hành động đúng là dấu vết của sự thay đổi tích cực; Là những sản phẩm có vòng đời dài hơn, ít rác thải hơn, công bằng hơn, và mang theo trách nhiệm với cộng đồng” - ông Sỹ chia sẻ.
Việt Nam đã thể hiện rõ cam kết về phát triển bền vững và chuyển đổi xanh, thông qua: Quyết định số 889/QĐ-TTg ngày 24/6/2020 Chương trình hành động quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững đến năm 2030; Quyết định số 1658/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 1/10/2021 về Chiến lược quốc gia về Tăng trưởng xanh giai đoạn 2021–2030, tầm nhìn 2050; Mới đây là Nghị quyết 57-NQ/TW về đổi mới toàn diện hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo – tạo nền tảng cho một hệ sinh thái tiêu dùng thông minh, sáng tạo và có trách nhiệm.
“Để các chiến lược này đi vào cuộc sống, chúng ta cần làm cho tiêu dùng bền vững trở nên dễ tiếp cận, dễ thực hiện và mang lại lợi ích thiết thực cho người dân. Nói cách khác, chuyển “tiêu dùng xanh” từ lý tưởng thành lối sống phổ biến, từ khẩu hiệu thành hành vi hằng ngày” - ông Sỹ nhấn mạnh.
Tại Diễn đàn, thay mặt lãnh đạo Bộ Công thương, ông Trịnh Anh Tuấn – Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh quốc gia khẳng định: “Hành vi của người tiêu dùng được xác định là một trong những động lực mạnh mẽ nhất thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang sản xuất bền vững, từ đó kiến tạo nên một "kỷ nguyên xanh". Nhận thức được tầm quan trọng của chuỗi giá trị sản xuất và tiêu dùng bền vững, trong những năm qua, Chính phủ Việt Nam đã ưu tiên tập trung xây dựng và ban hành một khung khổ pháp lý và chính sách toàn diện nhằm khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất bền vững. Điều này đã góp phần đa dạng hóa nguồn cung sản phẩm xanh trên thị trường, tạo tiền đề cho việc thực hành tiêu dùng bền vững của người dân”.
Tuy nhiên, theo ông Tuấn, mặc dù đã có những thay đổi tích cực trong nhận thức và hành động của người tiêu dùng, mức độ, quy mô và phạm vi thực hành tiêu dùng bền vững tại Việt Nam vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức và hạn chế đáng kể. Việc thu hẹp khoảng cách giữa nhận thức và hành vi, cũng như mở rộng thị trường cho các sản phẩm bền vững, vẫn là một nhiệm vụ cấp thiết.
“Hành vi của người tiêu dùng được xác định là một trong những động lực mạnh mẽ nhất thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang sản xuất bền vững, từ đó kiến tạo nên một “kỷ nguyên xanh”” – ông Tuấn khẳng định.
Theo đại diện của Unilever Việt Nam, doanh nghiệp đã và đang phối hợp với các cơ quan truyền thông trong việc tăng cường tuyên truyền, đồng thời phối hợp với các nhà tái chế như Duy Tân để thúc đẩy tỉ lệ sử dụng nhựa tái chế, mua lại đầu ra sản phẩm tái chế và hỗ trợ hoạt động thu gom rác tái chế của lực lượng ve chai. Tuy vậy, đại diện doanh nghiệp cũng nhấn mạnh, để các sáng kiến này thực sự bền vững, cần có thêm sự hỗ trợ từ Nhà nước, đặc biệt là về nguồn vốn và chính sách nhằm khuyến khích sản xuất và tiêu dùng xanh.
Công nghệ xanh không chỉ giúp giảm chi phí vận hành mà còn mở rộng cơ hội tiếp cận các thị trường khó tính nhờ đáp ứng các tiêu chuẩn môi trường quốc tế. Bên cạnh đó, minh bạch thông tin cũng được xác định là nền tảng bảo vệ người tiêu dùng trong bối cảnh thị trường ngày càng đa dạng với hàng loạt sản phẩm gắn mác xanh.
