Từ bao đời nay, một trong những tín ngưỡng truyền thống của người Việt là tục thờ Thành hoàng. Bên cạnh mục đích chính thỏa mãn nhu cầu tâm linh của con người với khát vọng có được sức mạnh để che chở, bảo vệ thì tục thờ Thành hoàng còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc, đó là sự kính trọng và biết ơn. Mỗi làng quê Việt Nam đều có những di tích thờ phụng Thánh Thần, và đa số đều có đình, đền thờ phụng Thành hoàng, vị thần bảo hộ cho ngôi làng ấy.
Theo lịch sử, An Phú - Vạn Long là hai ngôi làng trước đây thuộc tông Dịch Vọng, phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Đông (nay thuộc địa phận phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy, TP. Hà Nội) - một vùng đất cổ giàu truyền thống văn hóa, lịch sử.
Cũng như nhiều làng quê khác ở đồng bằng Bắc Bộ, đã từ rất lâu tại ngôi đình làng, người dân An Phú - Vạn Long vẫn luôn thờ phụng vị Thành hoàng có hiệu là Đô Thiên Quảng Đức, đó là vị phúc thần mà người dân tin rằng họ luôn hiển hiện anh lính “hộ quốc tý dân”, giúp cho dân an vật thịnh, đời sống ấm no, hạnh phúc.
Mặc dù, so với rất nhiều vị Thánh hoàng được thờ phụng tại khắp nơi trong cả nước thì Nguyễn Bông thuộc về số ít người được nhắc đến trong chính sử. Tuy nhiên, điều đặc biệt là vị Thành hoàng này mặc dù chỉ xuất hiện rất thoáng qua nhưng lại có liên quan đến một số nhân vật rất nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam như Nguyên phi Ỷ lan, vua Lý Nhân Tông…
Chia sẻ tại buổi Toạ đàm ra mắt cuốn sách “Đô Thiên Quảng Đức phúc thần Nguyễn Bông trong chính sử và văn hóa dân gian”, tác giả Trần Đức Anh cho biết: “Có thể nhiều người đã biết đến Thành hoàng Nguyễn Bông qua các tài liệu thu thập từ nhiều nguồn hoặc từ lời kể của người dân địa phương. Tuy nhiên, đây là cuốn sách đầu tiên viết khả đầy đủ, chi tiết về Thành hoàng Nguyễn Bông. Mong rằng, cuốn sách sẽ nguồn tư liệu quý báu dành cho những độc giả đam mê tìm hiểu về lịch sử nói chung và vị Thành hoàng Nguyễn Bông nói riêng”.
Theo đó, cuốn sách là những khám phá thú vị về những chi tiết huyền ảo, lạ kỳ xoay quanh vị Thành hoàng Nguyễn Bông. Cụ thể, từ hình ảnh của Ngài trong chính sử và trong văn hóa dân gian đến những nghi lễ thờ cúng của hai làng An Phú - Vạn Long đều được các tác giả sưu tầm, nghiên cứu cũng như phân tích một cách tỉ mỉ kết hợp lời văn trau truốt, lôi cuốn. Qua đó, hứa hẹn sẽ mang đến cho quý bạn đọc một trải nghiệm độc đáo và sâu sắc.
Ngoài ra, “Đô Thiên Quảng Đức phúc thần Nguyễn Bông trong chính sử và văn hóa dân gian” cũng đề cập đến nhiều dị bản khác với nguồn tư liệu đa đạng. Việc này cũng giúp cho cuốn sách trở nên hấp dẫn và có sức thu hút đối với độc giả. Tại đây, người đọc có thể tìm thấy những suy nghĩ mới lạ và hợp lý trong những hướng tiếp cận khác nhau, từ đó mở rộng kiến thức và hiểu biết của mình.
Đây cũng chính là lí do mà nhóm tác giả lựa chọn vị thần định An Phú để biên soạn cho tác phẩm của mình. Những nhân vật càng ít được nhắc đến trong lịch sử, ít người biết đến thì càng hấp dẫn nhóm tác giả. Họ mong muốn rằng những giai thoại về Ngài sẽ được phổ biến rộng rãi tới độc giả thập phương, mà biết đầu từ đó nhiều góc khuất lịch sử sẽ được gợi mở, hé lộ thêm những điều mà trước nay chưa có trong sử sách. Bên cạnh đó, một điều quan trọng là có thể sau khi được phổ biến rộng rãi, cuốn sách sẽ góp phần vào việc bảo tồn, gìn giữ văn hóa truyền thống của người dân địa phương, mà ở đây là tín ngưỡng thờ phụng Đô Thiên Quảng Đức phúc thần Nguyễn Bông.
