Thông báo này được Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus đưa ra trong buổi họp nhanh với báo chí tại Geneva (Thụy Sỹ). WHO đã định nghĩa đại dịch
là "sự lây lan trên toàn thế giới của một căn bệnh mới, có ảnh hưởng đến
một số lượng lớn người” từ năm 2010.
Thông báo được đưa ra trong tình hình Trung Quốc (nước đầu tiên bùng phát dịch và là quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất cho đến nay) gần như đã khống chế được dịch bệnh, trong khi số lượng ca nhiễm COVID-19 ngoài Trung Quốc đã tăng gấp 13 lần, số lượng quốc gia chịu ảnh hưởng tăng gấp ba lần chỉ trong vòng hai tuần qua.
Trung Quốc đã cách ly thành phố Vũ Hán - trung tâm dịch bệnh trước đó bảy tuần, từ ngày 23.1.2020. Các quốc gia khác trên thế giới cũng đã đưa ra các quyết định mạnh mẽ khi dịch bệnh lan rộng.
Tính đến 9h sáng 12.3.2020, toàn thế giới có tổng 126.135 ca nhiễm ở 114 nước, 4.630 người thiệt mạng, và hàng ngàn người khác còn đang điều trị tại các bệnh viện.
Mặc dù WHO đánh giá rằng COVID-19 “đã hội đủ đặc tính để có thể gọi là đại dịch”, ông Tedros Adhanom Ghebreyesus cũng nêu rõ: “Đại dịch là một từ không được sử dụng dễ dàng và bất cẩn. Đó là từ, mà nếu sử dụng sai, có thể gây ra hoảng loạn không đáng có, và tâm lý chấp nhận đầu hàng dịch bệnh, dẫn đến đau đớn và tử vong không cần thiết”.
Ông Tedros còn hàm ý rằng dù COVID-19 không được gọi là đại dịch, WHO cũng đánh giá dịch bệnh lần này rất nguy hiểm, và WHO cũng như các quốc gia khác cũng đã và đang làm hết mình để ngăn chặn dịch bệnh. Đồng thời, ông nhấn mạnh: “tất cả các quốc gia vẫn có thể thay đổi tình hình đại dịch”.
WHO từ trước đến nay luôn bị lên án về việc chậm trễ đưa ra những cảnh báo y tế. Tuyên bố tình trạng y tế khẩn cấp (PHEIC) của WHO trước dịch virus Corona ngày 31.1 (giờ Việt Nam) cũng được đưa ra khi Trung Quốc đã có gần 12.000 ca nhiễm bệnh.
Ông Mike Ryan, giám đốc chương trình khẩn cấp y tế của WHO mô tả Ý và Iran đang “ở đầu chiến tuyến” trong đối phó với dịch bệnh, nhưng ông cảnh báo các quốc gia khác cũng có thể sớm lâm vào tình cảnh nguy hiểm đó.
Những đại dịch gần đây nhất trong lịch sử loài người đó là đại dịch HIV/AIDS (đỉnh điểm 2005-2012 với 1,6 – 2,2 triệu người chết mỗi năm), đại dịch cúm Hồng Kông 1968 (1 triệu người tử vong), đại dịch cúm Châu Á 1956-1958 (2 triệu người tử vong) và đại dịch cúm Tây Ban Nha 1918 (20-50 triệu người tử vong). Tuy nhiên, điều lạc quan là một số quốc gia như Trung Quốc và Singapore đã chứng minh rằng, với các biện pháp nhất quán và mạnh mẽ, đại dịch COVID-19 có thể được ngăn chặn và khống chế ở mức độ thiệt hại về người thấp hơn những đại dịch trước.
Cao Dung
