Phóng viên: Thưa ông, Quảng Bình sở hữu nguồn tài nguyên thiên nhiên, di sản và tích cực trong việc xây dựng những tour trải nghiệm xanh. Cần làm gì để cung cấp các hoạt động du lịch đáp ứng được nhu cầu thị hiếu của du khách trong và ngoài nước, mà vẫn đáp ứng được yêu cầu của du lịch Net Zero?
Ông Phạm Hồng Thái: Du lịch xanh sẽ là đòn bẩy quan trọng để phát triển kinh tế xanh, giúp tăng trưởng xanh, hướng tới mục tiêu đạt Net Zero (khí thải ròng bằng không) vào năm 2050. Để chạm đến du lịch Net Zero cần đến sự chung tay của các cơ quan quản lý, lãnh đạo địa phương, doanh nghiệp du lịch, cộng đồng dân cư và cả du khách trong thời gian tới.
Hiện trước mắt chúng ta đang sở hữu khá nhiều mô hình sản phẩm du lịch là điểm nhấn của địa phương, gắn với nét văn hóa trong đời sống của người dân trên địa bàn. Nhiều điểm đến đã phát triển được các sản phẩm du lịch sinh thái, khám phá theo hướng du lịch xanh, đặt mục tiêu hiệu quả và bền vững, không chạy theo số lượng khách bằng mọi giá. Các khu du lịch sinh thái nằm giữa lòng thiên nhiên ngày càng được thu hút được sự quan tâm. Chẳng hạn như sự xuất hiện của khu cắm trại Blue Diamond Camp (Bố Trạch, Quảng Bình) ẩn mình giữa đại ngàn của Di sản thiên nhiên thế giới – Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng hướng tới mục tiêu Net Zero, sử dụng nguồn năng lượng tái tạo – pin mặt trời, tái sử dụng – tái chế để giảm thiểu sản xuất và xử lý rác, giảm tối đa chặt cây và bê tông hóa bằng cách xây dựng hạ tầng cơ sở lắp ghép, những lối đi trong rừng được thiết kế dạng cầu treo để tránh ảnh hưởng hệ sinh thái… hoạt động kinh doanh bằng cách trồng cây giúp hấp thụ carbon dioxide khỏi không khí. Đồng thời, tạo thêm bóng mát và môi trường sinh sống tự nhiên cho động vật hoang dã, hỗ trợ các dự án phục hồi rừng và quyên góp cho các tổ chức môi trường làm việc về các sáng kiến giảm nhẹ, thích ứng với biến đổi khí hậu.
Phóng viên: Thưa ông, các doanh nghiệp, các cơ sở kinh doanh du lịch đều ý thức được giá trị của du lịch xanh trong kinh doanh bền vững. Vậy cần phải làm gì khi du khách bắt đầu và sẵn sàng chi trả cao hơn cho các hoạt động có chiều sâu, có trách nhiệm, có giá trị đóng góp cho môi trường hơn?
Ông Phạm Hồng Thái: Đơn vị đã đồng hành cùng chính quyền địa phương để tạo ra những sản phẩm du lịch khác biệt, cao cấp và độc đáo riêng có, đồng thời đào tạo đội ngũ nhân sự về kiến thức và kỹ năng nhằm thuyết phục và hướng dẫn cho du khách trân trọng và vui vẻ đón nhận những giá trị bền vững trong dòng sản phẩm này. Có thể thấy, trên con đường hướng đến du lịch Net Zero, chúng ta đã và đang đi đúng hướng nhưng chưa có được những bước tiến nhanh. Để du lịch phát triển theo hướng tăng trưởng xanh cần phải tôn trọng và bảo vệ tài nguyên du lịch tự nhiên, văn hóa, dựa trên tính nguyên sơ, nguyên bản của các giá trị cảnh quan thiên nhiên và di sản văn hóa dân tộc.
Đặc biệt cần thiết phải hoàn thiện cơ chế, chính sách, quy định quản lý về phát triển du lịch theo hướng tăng trưởng xanh; khuyến khích các doanh nghiệp kinh doanh du lịch có trách nhiệm, đầu tư bền vững, đầu tư xanh để tạo ra các sản phẩm, dịch vụ du lịch xanh, thúc đẩy xu hướng tiêu dùng du lịch xanh; tăng cường ứng dụng công nghệ tiên tiến, công nghệ xanh, sạch trong hoạt động kinh doanh du lịch, sử dụng năng lượng tái tạo, nhiên liệu sạch, vật liệu tái chế, tiết kiệm năng lượng…
Phóng viên: Thưa ông, việc chuyển đổi xanh cần có thời gian và lộ trình cụ thể. Bởi nó không chỉ liên quan đến những người làm du lịch mà còn có người dân và nhiều đơn vị ban ngành khác?
Ông Phạm Hồng Thái: Phát triển du lịch, muốn đưa du lịch xanh vào ngay từ đầu, người làm du lịch phải tiếp cận được những chủ trương, chính sách thì hành động mới dễ dàng và hiệu quả. Đối với các đơn vị đã từng làm rồi thì tìm nhiều cách để lan tỏa chuyển đổi xanh trong lĩnh vực du lịch.
Bên cạnh nâng cao nhận thức về phát triển du lịch xanh, cần rà soát lại các tiêu chí phát triển du lịch xanh của Việt Nam và ban hành bộ tiêu chí phù hợp với bối cảnh mới, trên cơ sở đó có hướng dẫn cụ thể để các địa phương áp dụng thống nhất, dễ dàng chi tiết hóa tiêu chí du lịch xanh phù hợp. Cần có thêm những chính sách ưu đãi, khuyến khích phát triển du lịch xanh, như: hỗ trợ chương trình đào tạo về du lịch xanh cho các đối tượng: hướng dẫn viên, chủ khách sạn, nhà hàng, nghệ nhân, cộng đồng địa phương làm du lịch; hỗ trợ hình thành các liên kết, hợp tác giữa doanh nghiệp du lịch với địa phương, cộng đồng nhằm phát triển quản lý các hoạt động du lịch xanh; hỗ trợ quản lý luồng khách và khắc phục tính mùa vụ trong du lịch nhằm giảm quá tải điểm đến; thực hiện chiến lược truyền thông để chia sẻ thành công và thách thức; có chính sách thiết thực hơn nhằm tăng tín dụng du lịch xanh…
Phóng viên: Thưa ông, bên cạnh nâng cao nhận thức về phát triển du lịch xanh, cần có hướng dẫn cụ thể để các địa phương áp dụng thống nhất, dễ dàng chi tiết hóa tiêu chí du lịch xanh phù hợp?
Ông Phạm Hồng Thái: Cần có thêm những chính sách ưu đãi, khuyến khích phát triển du lịch xanh, như: hỗ trợ chương trình đào tạo về du lịch xanh cho các đối tượng: hướng dẫn viên, chủ khách sạn, nhà hàng, nghệ nhân, cộng đồng địa phương làm du lịch; hỗ trợ hình thành các liên kết, hợp tác giữa doanh nghiệp du lịch với địa phương, cộng đồng nhằm phát triển, quản lý các hoạt động du lịch xanh; hỗ trợ quản lý luồng khách và khắc phục tính mùa vụ trong du lịch nhằm giảm quá tải điểm đến; thực hiện chiến lược truyền thông để chia sẻ thành công và thách thức; có chính sách thiết thực hơn nhằm tăng tín dụng du lịch xanh…
Việc áp dụng các công nghệ xanh và giảm thiểu phát thải đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa các doanh nghiệp và các chuyên gia trong lĩnh vực môi trường. Ngoài ra, các cơ sở du lịch cũng cần được đào tạo và trang bị những kiến thức cơ bản về phát thải và các giải pháp giảm thiểu, đồng thời cần có sự tham gia của cộng đồng trong các dự án bảo vệ môi trường.
Phóng viên: Du lịch Net Zero là xu hướng đồng thời đang trở thành yêu cầu tất yếu đối với các doanh nghiệp trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Việc áp dụng các giải pháp giảm thiểu phát thải, sử dụng năng lượng tái tạo, bảo vệ môi trường và phát triển cộng đồng là những yếu tố quan trọng giúp Quảng Bình xây dựng hình ảnh một điểm đến du lịch xanh và bền vững?
Ông Phạm Hồng Thái: Thách thức lớn nhất đối với các doanh nghiệp du lịch tại Quảng Bình là chi phí đầu tư ban đầu cho các công nghệ xanh và việc đo lường, kiểm soát phát thải trong toàn bộ chuỗi cung ứng. Hơn nữa, việc áp dụng các giải pháp bền vững yêu cầu sự thay đổi nhận thức sâu rộng trong cộng đồng doanh nghiệp và cả du khách, đặc biệt là về cách thức giảm thiểu tác động môi trường trong mỗi hoạt động du lịch.
Quảng Bình có rất nhiều lợi thế để phát triển du lịch xanh, đặc biệt là có di sản thiên nhiên thế giới Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, các khu rừng đặc dụng, rừng phòng hộ với hệ sinh thái đa dạng, bờ biển dài với nhiều bãi tắm đẹp,… Để tiếp tục tạo được sức cạnh tranh, hướng tới thị trường một cách sâu rộng đối với phát triển du lịch xanh tỉnh Quảng Bình sẽ tập trung thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp khác nhau, như đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cộng đồng, doanh nghiệp, người dân về vai trò, ý nghĩa của phát triển du lịch xanh. Sự kết hợp này không chỉ tạo ra sự phát triển du lịch bền vững mà còn thúc đẩy sự phát triển kinh tế nông thôn và xây dựng nông thôn mới đi vào chiều sâu, hiệu quả cao hơn.
Tạo cơ chế, chính sách thuận lợi để người dân, doanh nghiệp phát triển loại hình du lịch xanh, các sản phẩm du lịch thích ứng với biến đổi khí hậu, du lịch Net Zero,... Liên kết với các công ty lữ hành để hình thành các chương trình du lịch theo xu hướng giảm thiểu các bon tiêu thụ; phổ biến hướng dẫn thực hiện các tiêu chí của Nhãn Bông sen Xanh cho các cơ sở lưu trú; các tiêu chí ASEAN (Du lịch bền vững; thành phố du lịch sạch; du lịch cộng đồng; nhà ở có phòng cho khách du lịch thuê (Homestay), khách sạn xanh, địa điểm tổ chức MICE, Dịch vụ Spa, nhà vệ sinh công cộng); 17 tiêu chí bền vững của Liên hợp quốc…du lịch nông thôn, bảo tồn văn hóa địa phương; đẩy mạnh công tác quảng bá, giới thiệu các sản phẩm du lịch xanh, đến khách du lịch trong nước và quốc tế. Nâng cao vai trò quản lý nhà nước trong quản lý hoạt động du lịch...
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn ông!
