Cần thận trọng với quy chuẩn cắt giảm phát thải để tránh tạo thêm chi phí cho doanh nghiệp

Thanh Bạch

28/11/2025 12:50

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa gửi ý kiến phản hồi tới Bộ Nông nghiệp và Môi trường liên quan dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 06/2022/NĐ-CP về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozone. Từ tổng hợp phản ánh của nhiều doanh nghiệp hội viên, VCCI cho rằng cần cân nhắc kỹ việc ban hành quy chuẩn mới để tránh làm gia tăng chi phí tuân thủ trong bối cảnh hạn ngạch đang ngày càng siết chặt.

anh-1-1764292502.jpg
Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đã tiên phong kiến tạo chuỗi giá trị sản xuất bền vững và thân thiện môi trường bằng công nghệ hiện đại và tư duy đổi mới.

Theo VCCI, trong nhiều năm qua, Việt Nam đã thực hiện nghiêm các cam kết quốc tế theo Nghị định thư Montreal thông qua cơ chế hạn ngạch nhập khẩu các chất được kiểm soát. Việc giảm dần hạn ngạch đã đủ để bảo đảm mục tiêu cắt giảm tiêu thụ, bởi lượng tiêu thụ của mỗi quốc gia được tính theo sản xuất và nhập khẩu. Do đó, các biện pháp thu gom, lưu trữ, tái chế, tái sử dụng hay xử lý chất được kiểm soát không phải là yêu cầu bắt buộc từ cam kết quốc tế.

Thực tế, hạn ngạch nhập khẩu đã giảm mạnh qua các giai đoạn: từ 3.600 tấn (2015–2019) xuống 2.600 tấn (2020–2022) và dự kiến còn 1.300 tấn vào giai đoạn 2025–2029. Việc giảm hạn ngạch năm 2020 đã khiến giá các loại khí được kiểm soát trên thị trường tăng gấp đôi. Với chi phí cao, các doanh nghiệp tự khắc buộc phải hạn chế thất thoát, đẩy mạnh thu gom và tái sử dụng để bảo đảm đủ nguồn phục vụ sản xuất mà không cần thêm biện pháp quản lý bắt buộc.

VCCI nhấn mạnh, khi giá khí HFC tiếp tục tăng theo lộ trình giảm hạn ngạch, doanh nghiệp sẽ càng chủ động phòng ngừa rò rỉ cũng như đầu tư thiết bị thu hồi mà không cần tạo thêm nghĩa vụ pháp lý mới. Nếu đưa ra yêu cầu bắt buộc về trang thiết bị chuyên dụng, kỹ thuật viên phải có trình độ trung cấp hoặc chứng chỉ đào tạo, chi phí xã hội có thể tăng lên đáng kể.

Theo tính toán của một số doanh nghiệp điện lạnh, chi phí tuân thủ có thể tăng thêm 15–20% nếu quy chuẩn được ban hành. Ngoài ra, sự thiếu hụt kỹ thuật viên đạt chuẩn có thể khiến thời gian chờ đợi dịch vụ kéo dài, đặc biệt trong mùa cao điểm đầu hè và ở các khu vực xa trung tâm – nơi số lượng nhà cung cấp điện lạnh vốn đã ít.

VCCI cho rằng việc thuyết minh sự cần thiết ban hành quy chuẩn dựa trên nghĩa vụ quốc tế là chưa thỏa đáng, nhất là khi cơ chế hạn ngạch đang phát huy hiệu quả. Trong bối cảnh doanh nghiệp phải đối mặt với chi phí đầu vào gia tăng, mọi quy định mới cần được cân nhắc kỹ để tránh tạo thêm gánh nặng không cần thiết, đồng thời vẫn bảo đảm mục tiêu môi trường theo đúng lộ trình cam kết.

Thanh Bạch