Sân chơi còn bỏ ngỏ
Lâu nay, câu chuyện mùa vụ luôn là bài toán đau đầu đối với ngành du lịch Quảng Bình. Một thực tế diễn ra: vào mùa hè, khách đông “mườn mượt”, điểm đến chật kín người, khách sạn luôn trong tình trạng hết phòng; còn mùa thấp điểm thì vắng bóng du khách. Nhờ thiên nhiên ưu đãi với hệ thống hang động kỳ vĩ, du lịch Quảng Bình chịu ảnh hưởng rất lớn bởi tính thời vụ. Tuy nhiên, ngoài danh lam thắng cảnh say lòng người, nơi đây còn là vùng đất địa linh nhân kiệt, có nền ẩm thực đặc sắc... Vì vậy, hoàn toàn có thể tìm ra những cách làm hay để thu hút du khách đến với địa phương này quanh năm.
Việc xây dựng tour tuyến cần có sự phối hợp giữa doanh nghiệp và chính quyền, với định hướng rõ ràng như: phát triển tour tham quan lịch sử, tour ẩm thực, tour trải nghiệm Đông Xuân. Đồng thời, cần kết nối các doanh nghiệp để cùng đưa ra chiến lược phát triển du lịch vào mùa thấp điểm.
Năm 2024, ngành du lịch Quảng Bình đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận với nhiều hoạt động nổi bật. Số lượt khách du lịch vượt chỉ tiêu 5 triệu lượt và cao hơn so với năm 2019. Quảng Bình cũng đã có những bước tiến trong công tác quảng bá, xúc tiến du lịch và mở rộng thị trường quốc tế (Châu Âu, Bắc Mỹ, Đông Nam Á…). Tuy nhiên, nếu có thêm những động thái tích cực hơn, con số này hoàn toàn có thể tiếp tục tăng trưởng trong những năm tiếp theo.
Một trong những chiến lược quan trọng của ngành du lịch Quảng Bình là đẩy mạnh chương trình "Mỗi người dân là một hướng dẫn viên du lịch", nâng cao nhận thức về phát triển du lịch bền vững. Đồng thời, chú trọng nâng cao chất lượng dịch vụ, phát triển các sản phẩm du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm, du lịch khám phá…
Bên cạnh đó, việc ứng dụng khoa học - công nghệ, chuyển đổi số vào công tác phục hồi và phát triển du lịch là vô cùng cần thiết. Cần phát huy tính năng động, tích cực nghiên cứu đầu tư và nhân rộng các mô hình kinh tế du lịch hiệu quả. Đặc biệt, các sản phẩm du lịch thân thiện với môi trường, đáp ứng xu hướng du lịch hiện đại sẽ giúp nâng cao doanh thu cho doanh nghiệp, hỗ trợ tăng thu nhập cho cộng đồng và hướng tới sự phát triển bền vững.
Tuy nhiên, đánh giá một cách khách quan, Quảng Bình vẫn chưa khai thác hết tiềm năng, lợi thế sẵn có. Cơ sở vật chất kỹ thuật và hạ tầng du lịch chưa thực sự đồng bộ; thiếu các khu vui chơi giải trí, trung tâm mua sắm, trạm dừng chân và các dịch vụ hỗ trợ du khách. Các sản phẩm du lịch trên địa bàn tỉnh còn chưa đa dạng, nhiều dự án đầu tư về cơ sở lưu trú cao cấp, khu nghỉ dưỡng, tổ hợp sân golf, khu vui chơi giải trí vẫn chậm tiến độ.
Quảng Bình có lợi thế lớn về văn hóa phi vật thể, phong phú và rải đều ở các địa phương. Đây là điều kiện thuận lợi để phát triển các loại hình du lịch tìm hiểu di sản, tham quan di tích lịch sử - văn hóa, du lịch tâm linh. Cuối năm cũng chính là thời điểm diễn ra các lễ hội truyền thống gắn với hoạt động tín ngưỡng.
Tìm lời giải cho bài toàn mùa thấp điểm
Để du lịch Quảng Bình xứng tầm với thiên nhiên ưu đãi, cần có sự quyết liệt hơn trong việc tìm phương án giải bài toán mùa vụ. Ngành du lịch cần có những chiến lược cụ thể để tránh tình trạng mùa hè quá tải, còn mùa Đông Xuân lại “ngái ngủ”.
Tính mùa vụ của du lịch Quảng Bình không chỉ đến từ yếu tố thời tiết mà đã ăn sâu vào thói quen của những người làm du lịch tại đây: "một mùa làm, một mùa nghỉ". Nếu không có sự thay đổi, du lịch Quảng Bình sẽ mãi bị phụ thuộc vào thiên nhiên.
Muốn du lịch phát triển bền vững, Quảng Bình cần tạo ra các sản phẩm du lịch thích ứng. Hiện nay, phần lớn sản phẩm du lịch dựa vào giá trị tự nhiên, nên chỉ cần bão, lũ là phải tạm dừng. Mỗi doanh nghiệp cần có những động thái tích cực như giảm giá vé tham quan hang động, điều chỉnh giá khách sạn, xe di chuyển để thu hút khách hội nghị, khách học tập vào mùa thấp điểm.
Tỉnh cũng nên tìm kiếm các thị trường khách bền vững từ khu vực Đông Nam Á, khai thác các tuyến bay kết nối với các điểm du lịch nổi tiếng trong nước. Đồng thời, cần đa dạng hóa thị trường khách du lịch, mở rộng phân khúc du khách nghỉ dưỡng, trải nghiệm thiên nhiên, khám phá văn hóa - lịch sử.
Nhiều doanh nghiệp du lịch đã triển khai các chương trình khuyến mãi để kích cầu du lịch mùa thấp điểm như: giảm giá phòng, liên kết với các đối tác để giảm giá tour, tổ chức nhiều hoạt động giải trí và giới thiệu thêm các tour du lịch mới. Tuy nhiên, một thực tế đáng chú ý là việc thu hút khách mùa thấp điểm không chỉ dừng lại ở chính sách giảm giá, mà quan trọng hơn là nâng cao chất lượng điểm đến.
Theo ý kiến của các chuyên gia, điểm đến hút khách thì doanh nghiệp mới có lợi nhuận. Nếu chỉ tập trung quảng bá cho đơn vị mình mà không tạo được sự khác biệt, ngành du lịch khó có thể phát triển bền vững. Do đó, cần phát triển đa dạng thị trường khách du lịch quốc tế, thu hút nhóm du khách có khả năng chi tiêu cao, lưu trú dài ngày như Bắc Mỹ, Tây Âu, Đông Bắc Á, Đông Âu và Liên bang Nga...
Huy động các nguồn lực để tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn nâng cao nhận thức về phát triển du lịch bền vững, du lịch có trách nhiệm, khả năng ngoại ngữ, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và tính chuyên nghiệp của các doanh nghiệp, đơn vị kinh doanh dịch vụ du lịch và cộng đồng dân cư. Xây dựng văn hóa du lịch để mỗi người dân Quảng Bình là một hướng dẫn viên, đồng thời ứng dụng khoa học và công nghệ vào phát triển du lịch, xây dựng du lịch thông minh, đô thị thông minh...
Theo ông Phạm Hải Quỳnh - Chủ tịch Viện Du lịch Phát triển Châu Á, để giải bài toán mùa vụ, thì ngành du lịch Quảng Bình cần nghiên cứu cụ thể và đưa chiến lược, mỗi mùa nên có động thái ra sản phẩm và kích cầu. Kiểu như mùa nào có loại hình sản phẩm nào…
Lúc đó sẽ có phân khúc khách hàng, quan tâm từng sản phản phẩm, loại hình du lịch thích hợp. Khi làm truyền thông, nhóm khách hàng sẽ tìm đến và cần tên gọi sản phẩm sao cho đặt trưng. Cụ thể, như về Quảng Bình mùa Đông Xuân thì đi đâu… Bên cạnh đó là việc “bắt tay” của các doanh nghiệp địa phương trong chiến lược Đông Xuân Quảng Bình.
Hiện tại, cái khó là việc bắt tay nhau của các đơn vị tại địa phương, dịch vụ cùng việc “bắt tay” hỗ trợ giá cho doanh nghiệp lữ hành địa phương, thì sẽ tạo sức cạnh tranh rất lớn so với các doanh nghiệp ngoài tỉnh. Bài toán, giá tốt, truyền thông, xúc tiến mạnh thì sẽ tạo sức hút lớn. Bên cạnh đó, việc các công ty lữ hành và điểm đến thống nhất với nhau xem mùa đó thì xây dựng tour, cùng truyền thông, đưa các gói combo, có chính sách gì để kích cầu...”.
Cũng theo một số chuyên gia du lịch, để du lịch thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh, cần phải có sự đột phá mới giúp tăng trưởng, phát triển bền vững và chuyển dịch cơ cấu kinh tế; xây dựng và định vị thương hiệu du lịch Quảng Bình gắn với những hình ảnh chủ đạo, độc đáo, mang đậm bản sắc, khẳng định là điểm đến hàng đầu tại Việt Nam và Trung tâm du lịch mạo hiểm của khu vực Đông Nam Á.
Quảng Bình cần tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức của xã hội về vai trò của du lịch với sự phát triển kinh tế - xã hội. Triển khai sâu rộng các hoạt động tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về du lịch với nhiều hình thức đa dạng, nội dung phong phú nhằm nâng cao nhận thức đối với các cấp, các ngành, địa phương, đơn vị, doanh nghiệp... Qua đó nâng cao ý thức, trách nhiệm bảo vệ môi trường, cảnh quan thiên nhiên, tài nguyên du lịch.
