Về chủ trương này, theo Bộ Nội vụ, sẽ thí điểm sắp xếp các tỉnh chưa đạt 50% một trong hai tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số theo quy định. Trước mắt, sẽ thí điểm sáp nhập một số tỉnh có diện tích tự nhiên nhỏ, mật độ dân số đông, có khó khăn về quỹ đất dành cho không gian phát triển.
Theo nghị quyết 1211 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với tỉnh miền núi, vùng cao quy mô dân số đạt chuẩn 900.000 người trở lên, diện tích tự nhiên từ 8.000km2 trở lên. Đối với các tỉnh còn lại phải đạt chuẩn quy mô dân số 1,4 triệu người trở lên, diện tích tự nhiên từ 5.000km2 trở lên. Đối với các thành phố trực thuộc trung ương quy mô dân số đạt chuẩn là 1,5 triệu người trở lên, diện tích tự nhiên đạt 1.500km2 trở lên.
Hiện Bộ Nội vụ đang đề xuất sửa đổi nghị quyết 1211 theo hướng tỉnh miền núi, vùng cao có diện tích tự nhiên rộng hơn 150% trở lên (12.000km2 trở lên) so với mức tiêu chuẩn chung thì quy mô dân số được giảm 25% (700.000 người trở lên) so với quy định để phù hợp với đặc thù của các tỉnh miền núi, vùng cao có diện tích tự nhiên lớn, địa hình phức tạp, dân số ít.
Xét theo tiêu chuẩn này, có 10 tỉnh, thành phố có diện tích tự nhiên nhỏ, không đạt chuẩn diện tích tự nhiên, có thể bị sáp nhập gồm tỉnh Bắc Ninh 822,7km2; tỉnh Hà Nam 860,5km2, tỉnh Hưng Yên 926km2, tỉnh Vĩnh Phúc 1.238,6km2, TP Đà Nẵng 1.285,4km2, tỉnh Ninh Bình 1.378,1km2, TP Cần Thơ 1.409km2, tỉnh Vĩnh Long 1.475km2, tỉnh Thái Bình 1.570,5km2, tỉnh Nam Định 1.652km2.
| Tỉnh,thành | Diện tích | Tỉnh,thành | Diện tích |
| Bắc Ninh | 822,7km2 | Ninh Bình | 1.378,1km2 |
| Hà Nam | 860,5km2 | Vĩnh Long | 1.475km2 |
| Hưng Yên | 926km2 | Thái Bình | 1.570,5km2 |
| Vĩnh Phúc | 1.238,6km2 | Nam Định | 1.652km2 |
| TP Đà Nẵng | 1.285,4km2 | TP Cần Thơ | 1.409km2 |
Xét trên khía cạnh diện tích dù Đà Nẵng, Cần Thơ có diện tích dưới 1.500km2 nhưng đây là hai thành phố trực thuộc Trung ương. Còn các tỉnh còn lại chủ yếu tập trung ở khu phía phía Bắc.
Tương tự, 10 tỉnh, thành phố có dân số thấp nhất cả nước (số liệu 2019), không đạt tiêu chuẩn có thể thuộc diện sáp nhập gồm những tỉnh như Bắc Kạn 313.905 người, tỉnh Lai Châu 460.196 người, tỉnh Cao Bằng 530.341 người, tỉnh Kon Tum 540.438 người, tỉnh Ninh Thuận 590.467 người, tỉnh Điện Biên 598.856 người, tỉnh Đắk Nông 622.168 người, tỉnh Quảng Trị 632.375 người, tỉnh Lào Cai 730.420 người, tỉnh Hậu Giang 733.017 người, tỉnh Lạng Sơn 781.655 người.
| Tỉnh, thành | Dân số | Diện tích* | Tỉnh, thành | Dân số | Diện tích* |
| Bắc Kạn | 313.905 người | 4.860 km2 | Điện Biên | 598.856 người | 9.511km2 |
| Lai Châu | 460.196 người | 9.059km2 | Đắk Nông | 622.168 người | 6.516km2 |
| Cao Bằng | 530.341 người | 6.700km2 | Quảng Trị | 632.375 người | 4.747km2 |
| Kon Tum | 540.438 người | 9.614km2 | Lào Cai | 730.420 người | 6.383 km2 |
| Ninh Thuận | 590.467 người | 3.358km2 | Hậu Giang | 733.017 người | 6.383 km2 |
Ghi chú: (*) chỉ mang tính tham khảo
Như vậy, những tỉnh có số dân dưới 1 triệu người thường rơi vào các tỉnh Tây Bắc, Tây Nguyên, còn tỉnh Hậu Giang chỉ có hơn 733.000 người nên có thể sáp nhập với Vĩnh Long, tỉnh có diện tích 1.475 km2. Trước đây, Đắk Nông được tách ra từ tỉnh Đắk Lắk, vậy hai tỉnh này có thể sáp nhập lại với nhau hay không?
Nhìn chung những tỉnh miền núi phía Bắc có diện tích lớn nhưng cư dân ít, nhiều dân tộc thiểu số sống thưa thớt, vì thế, việc sáp nhập sẽ ít nhiều gây khó khăn cho người dân trong việc đi lại làm lại các loại giấy tờ có liên quan.
