Đoàn công tác của Bộ NN-PTNT do Thứ trưởng Trần Thanh Nam làm trưởng đoàn vừa đến tham quan thực địa mô hình sản xuất lúa theo Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL” tại HTX Thắng Lợi, xã Láng Biển, huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp.
Đây là HTX đầu tiên thí điểm Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL” tại tỉnh Đồng Tháp trên diện tích 43ha, với 20 hộ dân tham gia. Mô hình thực hiện trong vụ thu đông năm 2024, giống lúa OM18, áp dụng quy trình canh tác bền vững (sạ cụm, sạ hàng kết hợp vùi phân, giảm giống còn 65 - 70kg/ha, quản lý nước ngập - khô xen kẽ).
Nông dân tham gia mô hình được nhà nước hỗ trợ 50% chi phí vật tư như giống, phân bón, chế phẩm Trichoderma phân hủy rơm rạ, công ứng dụng cơ hóa (máy sạ cụm/sạ hàng khí động học), drone phun thuốc. 50% chi phí còn lại là nguồn xã hội hóa như giống, phân bón, công sạ cụm, chi phí đánh giá phát thải khí nhà kính, hội thảo đầu bờ (được Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền, Công ty Sài Gòn Kim Hồng, Công ty TNHH Tư Sang, Công ty TNHH Bayer Việt Nam, Công ty TNHH Lúa gạo Việt Nam tài trợ).
Hiện nay, cánh đồng nằm trong Đề án sản xuất lúa giảm phát thải của HTX Thắng Lợi dự kiến còn khoảng 20 - 25 ngày nữa sẽ thu hoạch và ước năng suất bình quân ước đạt 6,5 - 6,9 tấn/ha.
Những nông dân trong mô hình được doanh nghiệp đứng ra bao tiêu toàn bộ sản phẩm với giá cao hơn thị trường từ 100 - 150 đồng/kg. Ước lợi nhuận mô hình cao hơn 2,2 triệu đồng/ha so với đối chứng. Đặc biệt thu nhập tăng thêm từ 800.000 - 900.000 đồng/ha so với đối chứng từ việc bán rơm sau thu hoạch.
Trong canh tác mô hình của Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao tại HTX Dịch vụ nông nghiệp Thắng Lợi, Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền đã tài trợ 50% chi phí về phân bón.
Ông Phan Văn Tâm, Phó TGĐ Công ty CP Phân bón Bình Điền, nói: “Với phương châm luôn là người bạn đồng hành của nhà nông, Bình Điền sẽ tham gia tích cực đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp của Bộ. Đề án yêu cầu phải giảm được từ 30% lượng phân bón, đã thúc đẩy doanh nghiệp phải đầu tư nghiên cứu, cho ra những sản phẩm phù hợp. Và ngay trong các chương trình liên kết, liên doanh với các đối tác, Bình Điền đã đáp ứng được yêu cầu này, cụ thể như trong chương trình Canh tác lúa thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu mà Bình Điền đã phối hợp với Trung tâm Khuyến nông Quốc gia và các đơn vị đối tác khác ứng dụng phương pháp sạ cụm kết hợp bón vùi phân đã giúp nông dân đạt được hiệu quả kinh tế cao và góp phần giảm phát thải khí nhà kính".
Ông Phan Văn Tâm cho biết hiện nay Bình Điền và Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đang tiếp tục tổ chức canh tác thông minh tại 5 tỉnh, trong đó có việc cuốn rơm rạ, băm rơm rạ và ứng dụng chế phẩm xử lý nhanh rơm rạ thành phân hữu cơ ngay tại ruộng, hoặc làm giá thể cho nhiều loại cây trồng.
Sau khi đi khảo sát, Thứ trưởng Trần Thanh Nam lưu ý mô hình cần xây dựng hoàn chỉnh để sau này nhân rộng ra với tính chất nông dân tự lực tham gia, chứ không phải nhà nước hỗ trợ hoàn toàn. Nhà nước chủ yếu hỗ trợ hạ tầng thủy lợi, còn tất cả người dân tự làm, tự thấy lợi ích tham gia. Bên cạnh đó, tham gia vào mô hình nông dân giảm 30% chi phí sản xuất. Đặc biệt đã hình thành rõ hơn các cơ chế liên kết sản xuất và làm lúa giảm phát thải chắc ăn, có lời.
