Thanh toán số bứt phá: QR Code được kỳ vọng tạo lập thị trường minh bạch và liên thông quốc tế

Khánh Ngân

19/11/2025 18:37

Ngày 19/11 tại Hà Nội, Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy phối hợp với Vụ Thanh toán, Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) tổ chức Hội thảo “Thanh toán QR Code: Minh bạch và trải nghiệm không giới hạn”. Sự kiện nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi từ hình thức QR chuyển tiền sang QR thanh toán (QR Pay), hướng tới mục tiêu xây dựng một hạ tầng thanh toán số đồng bộ, minh bạch và hiện đại.

Hội thảo có sự tham gia của các đại diện Ngân hàng Nhà nước, Cục Thuế (Bộ Tài chính), Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương); các ngân hàng lớn như: Vietcombank, BIDV, Agribank, VietinBank… cùng chuyên gia quốc tế đến từ Ấn Độ.

thanh-toan-qr-code-pld-1763552294.jpg
Hội thảo “Thanh toán QR Code: Minh bạch và trải nghiệm không giới hạn”.

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng khẳng định, mã QR đã “từ một công nghệ mới trở thành thói quen thanh toán phổ biến”, đóng góp đáng kể vào nền tảng kinh tế số đang hình thành. “QR Code đã trải qua một hành trình ấn tượng, từ một công nghệ mới trở thành một thói quen thanh toán phổ biến và đang góp phần vào công cuộc xây dựng nền tảng hạ tầng kinh tế - xã hội quan trọng, hòa cùng kỷ nguyên vươn mình của quốc gia” – ông Dũng nhấn mạnh.

Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, sự thành công của QR Code tại Việt Nam là sự cộng hưởng đến từ ba yếu tố chính: (i) chính sách nhất quán của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước về thanh toán không tiền mặt; (ii) sự ra đời của chuẩn QR đã phá vỡ rào cản liên ngân hàng; (iii) sự đón nhận mạnh mẽ của thị trường: từ các ngân hàng đến hàng triệu tiểu thương và người tiêu dùng.

pho-thong-doc-ngan-hang-nha-nuoc-pham-tien-dung-pld-1763552294.jpg
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng.

Ông Phạm Anh Tuấn - Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước cho biết thêm, luỹ kế 9 tháng đầu năm 2025, giao dịch thanh toán không tiền mặt tăng 43,32% về số lượng và 24,23% về giá trị so với cùng kỳ. Đáng chú ý, giao dịch qua mã QR tăng vọt 61,63% về số lượng và 150,67% về giá trị, trở thành phương thức dẫn đầu trong các loại hình thanh toán điện tử.

Riêng hệ thống NAPAS, tính đến hết tháng 9/2025 đã xử lý hơn 8,3 tỷ giao dịch với tổng giá trị đạt 47,53 triệu tỷ đồng. Thậm chí trong những ngày cao điểm, hệ thống đạt công suất hơn 42,5 triệu giao dịch/ngày, với độ sẵn sàng lên đến 99,997%.

Nhờ thao tác đơn giản, tốc độ xử lý nhanh, tính bảo mật cao cũng như khả năng sẵn sàng đáp ứng của hệ thống tổ chức tín dụng, QR Code đã trở hành phương thức thanh toán được nhiều người tiêu dùng và doanh nghiệp lựa chọn. Tuy nhiên, đi đôi với lợi thế thì mô hình thanh toán QR hiện nay cũng bộc lộ nhiều điểm bất cập.

Tại Việt Nam, nhiều đơn vị có thói quen sử dụng mã QR cá nhân để nhận thanh toán cho hàng hóa, dịch vụ. Dù hình thức này mang lại sự tiện lợi, nhanh chóng, không mất phí và không cần ký hợp đồng với tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, nhưng lại tồn tại hàng loạt rủi ro như: không thể thống kê chính xác các giao dịch phục vụ công tác quản lý; người tiêu dùng không được bảo vệ trong trường hợp phát sinh khiếu nại; không thể kết nối với hệ thống thanh toán song phương bằng mã QR với các quốc gia khác.

“Với mục tiêu mở rộng kết nối quốc tế, phòng chống rửa tiền và kiểm soát nguồn thu ngân sách, Việt Nam cần đẩy nhanh lộ trình nâng cấp từ QR chuyển tiền (transfer) sang QR thanh toán (QR Pay), phù hợp với thông lệ quốc tế và yêu cầu quản lý hiện đại” – Đại diện Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước khẳng định.

ong-pham-anh-tuan-pld-1763552293.jpg
Ông Phạm Anh Tuấn - Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước.

Trước yêu cầu của thị trường và nhiệm vụ mở rộng kết nối thanh toán xuyên biên giới giữa Việt Nam và các quốc gia trong khu vực, thời gian qua, NAPAS đã nâng cấp tiêu chuẩn kỹ thuật và phối hợp các ngân hàng, trung gian thanh toán triển khai chuẩn hóa dịch vụ thanh toán VIETQRPay và VIETQRGlobal nhằm phục vụ hiệu quả các giao dịch bán lẻ nội địa và thúc đẩy thanh toán xuyên biên giới.

Ông Nguyễn Quang Minh - Tổng Giám đốc NAPAS nhấn mạnh: “Thúc đẩy thanh toán nội địa và xuyên biên giới thông qua VIETQRPay và VIETQRGlobal là nền tảng quan trọng để xây dựng thị trường minh bạch hơn, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển, bảo vệ người dùng và hỗ trợ cơ quan quản lý có đầy đủ dữ liệu để hoạch định chính sách. Việc các ngân hàng, trung gian thanh toán đồng hành trong cam kết này cho thấy quyết tâm chung của toàn ngành tài chính - ngân hàng trong xây dựng hạ tầng thanh toán hiện đại, an toàn và liên thông”.

Trong khuôn khổ Hội thảo, NAPAS cùng 25 ngân hàng và trung gian thanh toán đã thực hiện nghi thức cam kết đồng hành thúc đẩy thanh toán nội địa và xuyên biên giới, dưới sự chứng kiến của lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, Cục Thuế (Bộ Tài chính) và Cục Quản lý & Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương).

napas-pld-1763552294.jpg
NAPAS cùng 25 ngân hàng và trung gian thanh toán thực hiện nghi thức cam kết đồng hành thúc đẩy thanh toán nội địa và xuyên biên giới.

Nghi thức này thể hiện cam kết mạnh mẽ của cộng đồng ngân hàng và trung gian thanh toán trong việc đồng hành phát triển phương thức thanh toán sử dụng mã QR ra thị trường, mở rộng mạng lưới điểm chấp nhận thanh toán VIETQRPay cho giao dịch nội địa và VIETQRGlobal cho giao dịch thanh toán xuyên biên giới. 

Đây cũng là nền tảng quan trọng giúp hiện thực hóa các mục tiêu của Chính phủ về chuyển đổi số trong lĩnh vực kinh tế, trong đó thanh toán số đóng vai trò then chốt nhờ tính minh bạch, an toàn cho các giao dịch tài chính góp phần thúc đẩy thương mại điện tử và nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.

Khánh Ngân