Trong khi cùng chờ đợi tác phấm mới của VSKH sẽ ra mắt trong dịp Tết Nhâm Dần này, Tạp chí Nhà quản lý đã trao đổi với các thành viên trong nhóm để hiểu thêm về quá trình từ một dự án lập ra bởi những người trẻ không có gì ngoài đam mê trở thành ngon đuốc mồi lan toả mạnh mẽ tình yêu sử Việt cho cả cộng đồng.
Từ Zero tới Heroes
PV: Để biến từ ý tưởng ban đầu thành sản phẩm cuối cùng chắc hẳn không hề đơn giản, nhất là với những người tiên phong trong lĩnh vực này như VSKH. Vậy quá trình này được nhóm thực hiện như thế nào?
Lê Vũ Quang (Trưởng dự án, Art Director): Quy trình thực hiện được nhóm học hỏi theo các phim hoạt hình truyền thống và thay đổi cho phù hợp với hoàn cảnh thực tế. Trong 4 năm làm dự án, quy trình này được thay đổi từng chút theo kinh nghiệm thực tế mà nhóm tích lũy được, cũng như tùy thuộc vào sự biến động về nhân sự và tài chính của dự án. Tới nay cũng chưa thể nói là VSKH đã có một quy trình chuẩn, chúng mình vẫn đang cố gắng làm và học hỏi thêm để hoàn thiện hơn nữa quy trình sản xuất, cũng như kỹ năng của mỗi cá nhân tham gia dự án.
Đỗ Minh Nhật (Biên kịch): Theo mình thấy, quy trình này thực ra vừa đơn giản vừa phức tạp. Các sự kiện lịch sử vốn đã được ghi chép lại trong sử sách, nhóm chỉ cần lựa chọn các sự kiện phù hợp và thực sự truyền cảm hứng cho bản thân các thành viên trong nhóm. Nhưng phức tạp ở chỗ, những sự kiện lịch sử đôi khi được ghi chép khá sơ sài, mơ hồ. Lúc này biên kịch cùng với cố vấn lịch sử của nhóm sẽ cùng ngồi lại để phân tích, và quyết định các chi tiết hư cấu đủ để khiến câu chuyện hấp dẫn hơn mà không làm sai lệch sự kiện lịch sử.
Phần sản xuất hình ảnh mới thực sự là công việc nặng nề khi tài liệu về trang phục, binh khí, cũng như kiến trúc thời cổ trung đại của Việt Nam khá là ít ỏi nên khó tránh khỏi những sai sót. Hiện nay, quy trình sản xuất của nhóm có thể coi là đã định hình, tuy nhiên vẫn còn cần phải cải tiến tùy theo dự án cũng như thay đổi cho phù hợp với điều kiện thực tế.
Thành Châu (Biên kịch): Kịch bản chính là ngọn lửa đầu tiên định hình tác phẩm. Người biên kịch không những phải am hiểu lịch sử, mà phải biết cách kể lại những dữ kiện vốn khô khan thành một câu chuyện hay, giàu sức hút đối với khán giả. Việc này vừa dễ vừa khó. Dễ là lịch sử Việt Nam vốn có nhiều trận chiến, bước ngoặt giàu sức hấp dẫn sẵn rồi, ta chỉ cần tập trung khai thác cho hợp lý. Khó ở chỗ lịch sử luôn yêu cầu phải đúng đắn, mực thước; việc hư cấu thêm thắt không khéo rất dễ dẫn đến ý kiến trái chiều từ khán giả, thậm chí làm hỏng tác phẩm. Vì vậy yêu cầu biên kịch phải cực kì khéo léo để dung hòa giữa các yếu tố.
Còn về mặt hình ảnh thì việc tái hiện cổ phong áo mũ của tiền nhân cũng rất khó nhằn. Sách vở thư tịch của Việt Nam rất hiếm hoi lại không có tranh ảnh trực quan minh họa. Phong trào phục dựng cổ phong thì mới nhen nhóm trong giới trẻ, cũng chưa lấy gì là sâu rộng. Do đó, công việc của đội thiết kế rất nặng nề: vừa phải khắc họa cái thần thái khí chất của nhân vật lịch sử, vừa đảm bảo vẽ đúng y phục, mũ giáp, binh khí nữa… Công việc bởi vậy mà nặng hơn gấp 2,3 lần họa sĩ thiết kế những phim thông thường.
PV: Được biết trong thời gian đầu thành lập, VSKH đã gặp rất nhiều khó khăn, thiếu thốn về nguồn lực. Các bạn có thể chia sẻ về những thách thức khi ấy và cách mà mọi người vượt qua những khó khăn đó?
Lê Vũ Quang: Không chỉ trong thời gian đầu mà thực tế là tới thời điểm hiện tại, sau bốn năm hoạt động và trải qua đợt dịch kéo dài, dự án vẫn đang đối mặt với những thách thức chưa có lời giải.
Thứ nhất là mọi người đều chưa có hoặc có rất ít kinh nghiệm làm phim, nhất là về dòng phim lịch sử.
Thứ hai là về tài chính. Tất cả thành viên đều làm việc không lương vì đam mê trong thời gian khá dài. Có rất nhiều thành viên dù muốn nhưng cũng không thể tiếp tục tham gia cùng dự án.
Để vượt qua những khó khăn đó, tụi mình đã phải thử rất nhiều thể loại sản phẩm cũng như các phong cách khác nhau. Đồng thời, nhóm cũng phải tìm nhiều cách để tạo ra các giá trị tài chính và nguồn thu ngoài tiền gây quỹ cộng đồng. Tuy nhiên, hiệu quả không phải lúc nào cũng đạt được như mong muốn.
Đỗ Minh Nhật: Khó khăn lớn nhất khi khởi đầu dự án chính là năng lực và tài lực của nhóm. Thực lòng mà nói, lúc đó tất cả các thành viên nhóm đều không có kinh nghiệm làm phim, tất nhiên là cũng không có năng lực tài chính để có thể phát triển một dự án dài hơi thực sự. Tất cả đều mò mẫm bước đi từ con số 0. Mọi thành viên khi đó đều mang trong mình một ngọn lửa nhiệt huyết tuổi trẻ, một tinh thần không sợ thất bại. Có lẽ nhờ niềm tin “mình không làm thì ai làm" mà nhóm đã đi được tới ngày hôm nay, thành công có, thất bại cũng có, nhưng chúng mình tự hào về con đường đã đi. Đó là một hành trình dài mà cả nhóm chỉ có dùng đam mê và niềm tin mới có thể vượt qua được.
Việt Sử Kiêu Hùng là dự án phi lợi nhuận với sứ mệnh kết nối những giá trị lịch sử của dân tộc với thế hệ người trẻ Việt, thông qua hình thức phim dã sử diễn họa animation.
Khởi đầu từ tháng 6/2017, Việt Sử Kiêu Hùng đã hoàn thành tổng cộng hơn 270 phút phim với sự góp sức từ các cộng sự tâm huyết, gây quỹ thành công hơn 3 tỷ đồng cùng hơn 3,000 backers, được sự đón nhận từ hàng triệu khán giả, và là dự án có ảnh hưởng tích cực nhất đến cộng đồng tại Wechoice Awards 2020.
Sau hơn 3 năm phát triển và khép lại giai đoạn 1, Việt Sử Kiêu Hùng đã không còn là dự án của một vài cá nhân, mà nó tồn tại bởi sức mạnh của toàn cộng đồng, với khát khao tìm lại và lưu giữ những giá trị lịch sử của cha ông, và đóng góp một phần sức mình cho những điều tốt đẹp.
Không ngừng lan toả tình yêu sử Việt
PV: Thời gian qua, tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp đã ảnh hưởng nặng nề cho toàn xã hội. Hoàn cảnh đó hẳn là cũng ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động của nhóm?
Lê Vũ Quang: Dịch bệnh khiến các đối tác sản xuất của dự án không thể hoạt động như bình thường, mọi thứ được thực hiện một cách cầm chừng, không thể lên kế hoạch cho các dự án lớn, dài hơi. Thực sự thì tụi mình đã trải qua giai đoạn chỉ có thể cố gắng duy trì hoạt động vì không biết là nếu tạm hoãn thì dự án có còn tiếp tục được nữa hay không.
Đỗ Minh Nhật: Dịch bệnh ảnh hưởng vô cùng nặng nề, đặc biệt là với những nhóm hoạt động dựa vào gọi vốn cộng đồng như VSKH. Có những lúc tưởng chừng như nhóm đã phải dừng hoạt động, thế nhưng mọi người vẫn không từ bỏ mà cùng nhau cố gắng duy trì sản xuất trong điều kiện hết sức khó khăn. Hy vọng qua năm mới, mọi thứ sẽ trở nên sáng sủa hơn cho toàn thể mọi người để nhóm có thể tiếp tục nhận được lửa từ cộng đồng và tiếp tục thực hiện những kế hoạch mà nhóm đã đề ra.
Thành Châu: Hoạt động gây quỹ bị ảnh hưởng nhiều nhất, nguồn thu của nhóm bị giảm mạnh nên tiến độ sản xuất phim cũng trì trệ theo. Dẫu vậy, nhóm luôn cố gắng hết sức để cho ra đời 5 tập phim ngắn Bước Ngoặt Lịch Sử, 1 tập phim Huyết Chiến Lũy Thầy chiếu vào Mùng 3 Tết, cũng như khởi động lại dự án Trăm Bậc Vĩ Nhân, song song với việc sản xuất phim chính là Bình Ngô Đại Chiến 2.
PV: Hiện nay, VSKH đã đạt những thành công đáng ghi nhận và được đông đảo khán giả biết đến. Dịch bệnh cũng đã cơ bản được kiềm chế và chuyển sang giai đoạn bình thường mới. Vậy trong năm nay, khán giả có thể mong đợi những tác phẩm nào từ VSKH?
Lê Vũ Quang: Thực sự thì VSKH cũng ấp ủ rất nhiều các dự định, song hiện tại đều chưa thể thực hiện. Chúng mình trước mắt rất muốn có thể hoàn thành trọn vẹn câu chuyện về Khởi Nghĩa Lam Sơn với phần Bình Ngô Đại Chiến 2. Sau đó, nếu đủ điều kiện nhóm sẽ tiếp tục làm về cuộc kháng chiến chống Nguyên-Mông của quân dân thời Trần. Tất nhiên, VSKH mong muốn có thể kể được càng nhiều câu chuyện, các nhân vật lịch sử nước nhà để truyền cảm hứng yêu thích lịch sử nước nhà đến với nhiều người hơn nữa, đặc biệt là thế hệ trẻ.
PV: Xin cảm ơn những chia sẻ của nhóm và chúc VSKH đạt được những thành công mới, tiếp tục lan toả mạnh mẽ tình yêu với lịch sử Việt Nam!
