Đình Trung Tự - di tích lịch sử văn hóa và địa điểm lưu niệm sự kiện cách mạng kháng chiến nằm trong cụm di tích nổi tiếng thuộc phường Phương Liên - Trung Tự, quận Đống Đa, TP Hà Nội. Hằng năm, cứ vào ngày rằm tháng 3 âm lịch, du khách thập phương lại trở về nơi địa linh nhân kiệt này để dự Lễ hội truyền thống Đình Trung Tự như một nét đẹp văn hóa truyền thống hàng trăm năm.
Đình Trung Tự là di tích vọng thờ thần Cao Sơn, phối thờ công chúa Huệ Minh nằm trong cụm di tích đình – chùa ở phía Nam kinh thành Thăng Long, trong một khu vực đậm đặc nhiều di tích cổ quan trọng trong sinh hoạt văn hóa, khoa học của kinh đô dưới các thời quân chủ phong kiến. Đó là Đàn Xã Tắc ở phía Tây, là Đại Thiên Văn (nay thuộc phường Khâm Thiên) ở phía Bắc, đặc biệt Đình Trung tự nằm ngay cạnh đền Kim Liên Trấn Nam thuộc kinh thành Thăng Long xưa.
Đình Trung Tự được ra đời từ rất sớm, các tư liệu, thư tịch, văn bia, câu đối, sắc phong có trong di tích và liên quan tới di tích đều khẳng định như vậy. Tài liệu sớm nhất là tấm bia đá bốn mặt ở Đình có ghi rõ được khắc vào năm Tân Dậu – niên đại Cảnh Hưng năm thứ hai 1741. Như vậy có thể khẳng định rằng Đình Trung Tự được xây dựng từ trước năm 1741 (tức là khoảng cuối thể kỷ 17 đầu thế kỷ 18).
Với những giá trị quý giá về lịch sử, nghệ thuật với nhiều đồ thờ quý hiếm có niên đại từ rất sớm và triều đại Lê - Nguyễn. Vì vậy, Đình được nhà nước công nhận, xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa năm 1992. Cho đến thời kỳ kháng chiến chống Pháp, Đình Trung Tự là nơi cất giấu truyền đơn, tập kết, nuôi giấu cán bộ hoạt động trong vùng nội thành Hà Nội. Cuối tháng 8/1945, Đình là địa điểm thành lập trung đội tự vệ chiến đấu, và ra đời ủy ban cách mạng lâm thời của làng Trung Tự, chính nơi đây từ những năm 1932 đã thành lập một chi bộ Đảng dự bị của tổ chức Đảng Cộng Sản Đông Dương.
Lễ hội truyền thống Đình Trung Tự không chỉ là dịp để du khách thập phương xa gần từ muôn nơi hội tụ về sân đình dâng nén hương thơm ngát tỏ lòng thành thành kính, biết ơn vị thần linh thiêng đã luôn che chở, chinh phục thiên nhiên mang lại cuộc sống bình yên, mùa màng bội thu, vạn vật sinh sôi nảy nở mà cũng là dịp để cán bộ, nhân dân phường Phương Liên - Trung Tự, các cấp, các ngành bày tỏ niềm tri ân nhớ đến công lao của các đồng chỉ cán bộ tham gia hoạt động kháng chiến tại khu di tích Đình Trung Tự, đã anh dũng hy sinh ở giai đoạn từ năm 1920 đến tổng khởi nghĩa giành chính quyền tháng 8/1945.
Ông Đoàn Thu Hà - Chủ tịch UBND phường Phương Liên - Trung Tự cho biết, cán bộ và nhân dân phường Phương Liên - Trung Tự rất tự hào có 2 di tích tôn giáo, 2 tín ngưỡng trong đó Đình Trung Tự là một trong những di sản văn hóa Quốc gia cần phải giữ gìn, bảo tồn và phát huy những giá trị cả về lịch sử, văn hóa, nghệ thuật cả về lịch sử cách mạng; qua đó giáo dục tình yêu quê hương, giáo dục truyền thống cách mạng, giữ gìn thuần phong, mỹ tục, nét đẹp văn hóa địa phương. Đình là không gian văn hóa, là cầu nối giữa quá khứ với hiện tại và tương lai do thời gian và sự thăng trầm của lịch sử, đến nay ngôi đình đã được nhà nước quan tâm đầu tư, tu bổ, tôn tạo tổng thể khang trang, tôn nghiêm như ngày hôm nay.
Đình Trung Tự được UBND TP Hà Nội ra quyết định số 756/QĐ-UBND ngày 04/02/2013 về việc công nhận và tổ chức gắn biển địa điểm lưu niệm sự kiện cách mạng kháng chiến. Ngày 30/03/2022, Chủ tịch Trung ương Hội bảo vệ thiên niên và môi trường Việt Nam đã ban hành Quyết định số 91/QĐ-HMTg về việc công nhận Cây Thị Đình Trung Tự là Cây di sản Việt Nam.
