Theo Thanh tra TP.HCM, dự án Trung tâm Thương mại - Văn phòng - Khách sạn tại số 1 Công trường Quốc tế do 4 cổ đông góp vốn sáng lập, gồm: Liên hiệp Hợp tác xã thương mại TP.HCM (Saigon Co.op) chiếm tỷ lệ 51% vốn, Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn (Sawaco) chiếm 30% vốn, Công ty CP May Sài Gòn 3 chiếm 15% vốn và Công ty CP Vận tải biển Sài Gòn (SaigonShip) nắm giữ 4% vốn còn lại làm chủ đầu tư dự án trên với diện tích 8.921,6m2 đất thuê của Nhà nước.
Dự án Trung tâm thương mại - Văn phòng - Khách sạn tại số 1 Công trường Quốc tế được đầu tư xây dựng trên khu đất 8.287,6m2 với quy mô xây dựng tòa nhà cao 25 tầng và 2 tầng hầm, diện tích xây dựng 4.560m2, diện tích sàn xây dựng 78.548m2. Theo giấy chứng nhận đầu tư thì dự án hoàn thành đưa vào khai thác từ quý 4/2018.
Dự án Trung tâm Thương mại - Văn phòng - Khách sạn tại số 1 Công trường Quốc tế vừa được Thanh tra TP.HCM kiến nghị thu hồi.
Theo Thanh tra TP.HCM, năm 2015, UBND TP.HCM đã cấp Giấy chứng nhận đầu tư và ra quyết định cho Công ty Quảng trường Quốc tế thuê đất, với thời hạn 50 năm, theo hình thức trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê để thực hiện dự án.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai dự án, Công ty Quảng trưởng Quốc tế và các sở, ngành của TP.HCM, các đơn vị, tổ chức, cá nhân có liên quan đã có những sai phạm, thiếu sót.
Theo đó, xét về nguồn gốc, tính pháp lý của khu đất 8.921,6m2 của 3 đơn vị có khác nhau: 3.093,3m2 đất của Công ty May Sài Gòn 3 đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, theo hình thức cho thuê đất trả tiền hàng năm; 704,4m2 đất của Công ty Vận tải biển Sài Gòn được Nhà nước giao sử dụng theo hình thức trả tiền thuê đất hàng năm (chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất).
Tài sản trên 2 khu đất này được xác định tính vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa, riêng 5.123,9m2 đất và tài sản trên đất của Sawaco trả tiền thuê hàng năm chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, vẫn thuộc sở hữu của Nhà nước.
UBND TP.HCM đã chấp thuận cho Saigon Co.op hợp tác với Công ty May Sài Gòn 3, Công ty SaigonShip và Sawaco cũng sử dụng đất, thành lập Công ty Quảng trường Quốc tế để được thuê 8.921,6m2 đất với thời hạn 50 năm, trả tiền thuê đất 1 lần cho cả thời gian để thực hiện dự án.
Tuy nhiên, do Công ty Quảng trường Quốc tế thực hiện không đúng chủ trương của UBND TP.HCM nên cần phải thu hồi để tránh thất thoát, lãng phí tài nguyên đất đai của Nhà nước.
Kết luận thanh tra.
Về việc bồi thường tài sản trên đất, theo Thanh tra TP.HCM: Công ty Quảng trường Quốc tế đã bồi thường, hỗ trợ tài sản trên đất với số tiền hơn 30 tỷ đồng (Công ty SaigonShip hơn 2,4 tỷ đồng, Công ty May Sài Gòn 3 hơn 6,3 tỷ đồng, Sawaco hơn 4,3 tỷ đồng, 3 hộ dân hơn 17 tỷ đồng). Tuy nhiên tài sản vật kiến trúc trên đất của Sawaco là tài sản thuộc sở hữu nhà nước nhưng công ty tự thuê đơn vị tư vấn xác định để nhận đền bù hơn 4,3 tỷ đồng là chưa đúng.
Liên quan đến việc thực hiện nghĩa vụ tài chính (tiền thuê đất) với Nhà nước, kết quả thanh tra cho biết: Sở TNMT chưa thực hiện đầy đủ theo Quyết định ngày 4/4/2015 của UBND TP.HCM về xác định và thu tiền thuê đất của Công ty Quảng trường Quốc tế từ 2015 đến nay, đã làm ảnh hưởng rất lớn đến nguồn thu ngân sách Nhà nước. Riêng tiền thuê đất từ 30/7/2009 đến ngày 3/4/2015 là hơn 31 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay Công ty Quảng trường Quốc tế vẫn chưa thực hiện.
Bên cạnh đó, Thanh tra TP.HCM chỉ rõ, về tiến độ thực hiện dự án thì dựa theo giấy chứng nhận đầu tư, dự án hoàn phải thành đưa vào khai thác từ quý 4/2018. Tuy nhiên đến nay chủ đầu tư vẫn chưa hoàn tất thủ tục pháp lý và khởi công công trình.
Ngoài ra, Công ty Quảng trường Quốc tế cho 9 đơn vị, cá nhân thuê mặt bằng trên khu đất dự án với số tiền hơn 56 tỷ đồng (doanh thu) khi chưa ký hợp đồng thuê đất, chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là vi phạm Luật Đất đai năm 2003 và Luật Đất đai 2013. Do đó, cần xử lý thu nộp ngân sách Nhà nước số tiền thu được từ việc cho thuê mặt bằng trái quy định pháp luật, sau khi xem xét khấu trừ các khoản chi phí hợp lý, hợp pháp (nếu có).
Liên quan đến việc góp và thoái vốn tại Công ty Quảng trường Quốc tế, Thanh tra TP.HCM chỉ rõ, công ty lập hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận đầu tư gửi Sở Kế hoạch Đầu tư ngày 12/5/2011 báo cáo cổ đông đã nộp đủ vốn điều lệ 300 tỷ đồng vào công ty. Tuy nhiên, đến 15/12/2014, Saigonship nộp thêm 6 tỷ mới đủ 300 tỷ vốn. Như vậy chủ đầu tư báo cáo không đúng thực tế.
Sau khi được UBND TP.HCM cấp giấy chứng nhận đầu tư và quyết định cho thuê đất, 3 cổ đông chiếm 70% vốn điều lệ gồm Saigon Co.op, May Sài Gòn 3, Saigonship đã chuyển nhượng cổ phần cho Công ty TNHH Bất động sản Thiên Thanh để thu lợi là thực hiện không đúng chủ trương của UBND thành phố.
Từ những kết luận trên, Thanh tra TP.HCM đã kiến nghị và được Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi thống nhất nội dung kết luận thanh tra. Chủ tịch UBND TP.HCM giao Sở Tài nguyên Môi trường chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu, lập thủ tục trình UBND TP.HCM thu hồi, hủy bỏ Quyết định 3613 ngày 30/7/2009 và Quyết định 1468 ngày 4/4/2015 của UBND TP.HCM.
Sau khi có quyết định thu hồi 2 quyết định trên, cần báo cáo tham mưu đề xuất UBND TP.HCM xử lý khu đất 8.921,6m2 nói trên theo đúng quy định.
Được biết, Chủ tịch HĐQT và đại diện theo pháp luật của Công ty Quảng trường Quốc tế từ 2009 đến tháng 10/2015 là ông Nguyễn Ngọc Hòa. Từ tháng 10/2015 đến tháng 6/2017 là ông Diệp Dũng. Từ tháng 6 đến tháng 9/2017 là ông Nguyễn Văn Hiền. Từ tháng 9/2017 đến nay là ông Đặng Thanh Hải.
Hiện nay, Công ty Quảng trường Quốc tế gồm 3 cổ đông là Công ty TNHH Bất động sản Thiên Thanh chiếm 69,997% vốn, Sawaco nắm 30% vốn, ông Đặng Thanh Hải nắm 0,003% vốn.
