Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa trình Chính phủ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế sau dịch bệnh COVID-19 với quy mô khoảng 800.000 tỷ đồng (gần 35 tỷ USD), gấp 3,5 lần gói hỗ trợ của Chính phủ năm 2021. Đây là chương trình phục hồi kinh tế có quy mô lớn nhất từ trước đến nay.
Nội dung cụ thể của chương trình phục hồi kinh tế giai đoạn 2022 - 2023 gồm: Chính sách giảm thuế, cắt giảm lãi suất cho vay của các tổ chức tín dụng, cấp bù lãi suất cho vay của một số ngành, tạo cơ chế cho Tổng Công ty Đầu tư và Quản lý vốn Nhà nước (SCIC) mua lại, đầu tư vào các doanh nghiệp trong một số ngành quan trọng đang gặp khó khăn.
Mục tiêu nhằm hỗ trợ doanh nghiệp giảm chi phí, thúc đẩy dùng nguyên liệu trong nước và chuyển đổi số. Chương trình có một số chính sách mới như giảm thuế giá trị gia tăng đối với hàng hoá, dịch vụ cho mục đích kích cầu tiêu dùng, cho phép doanh nghiệp chuyển lỗ về trước.
Kinh phí cho chương trình này khoảng 370.000 tỷ đồng.
Chương trình phục hồi cũng có chính sách đặc biệt hỗ trợ với các ngành chịu ảnh hưởng lớn từ dịch bệnh như hàng không, du lịch, nông - lâm nghiệp và thủy sản, khởi nghiệp sáng tạo…
Chương trình phát triển hạ tầng giao thông dự kiến kinh phí 220.000 tỷ đồng, phát triển nhà ở cho công nhân - nhà ở xã hội khoảng 55.000 tỷ đồng…
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư dự kiến nguồn lực thực hiện chương trình khoảng 800.000 tỷ đồng (khoảng 35 tỷ USD). Việc huy động vốn được thực hiện theo tiến độ thực hiện, giải ngân của từng chương trình thành phần, nhiệm vụ chi cụ thể.
Các nguồn huy động ngân sách Nhà nước chủ yếu bao gồm: Nguồn tiết kiệm chi thường xuyên; nguồn phát hành trái phiếu Chính phủ; các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách và Quỹ dự trữ ngoại hối trong trường hợp cần thiết; nguồn vay các định chế tài chính quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB), Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB)…
Nhiều ý kiến lo ngại rằng chương trình phục hồi kinh tế có quy mô lớn nhất từ trước đến nay 800.000 tỷ đồng sẽ tác động và gây bong bóng cho thị trường chứng khoán. Về vấn đề này, ông Hoàng Công Tuấn, Kinh tế trưởng Công ty Chứng khoán MB (MBS) nhận định, đây là một chương trình có trọng điểm, hỗ trợ có chọn lọc. Sau đại dịch COVID-19 doanh nghiệp, nền kinh tế đang rất khó khăn, nhu cầu phục hồi là rất cần thiết. Con số 800.000 tỷ đồng là ước tính, mang tính chủ trương còn thực hiện như thế nào sẽ chia từng giai đoạn, lĩnh vực cụ thể sau khi được thông qua.
"Đại dịch ảnh hưởng sâu sắc đến kinh tế đất nước ta, việc hỗ trợ người yếu thế, hay giảm thuế phí, hạ lãi suất - cấp bù cho doanh nghiệp, tạo điều kiện để SCIC mua lại các doanh nghiệp khó khăn, hỗ trợ hàng không - du lịch, lĩnh vực thiết yếu khác bị đình trệ là rất quan trọng. Song việc này cần phải tập trung vào đối tượng cần, đúng nhóm doanh nghiệp bị tàn phá nặng nề bởi dịch bệnh", ông Tuấn nhấn mạnh nội dung phát triển hạ tầng, đầu tư công được đẩy mạnh cũng quan trọng trong chương trình phục hồi này bởi trong 2 năm đại dịch qua thì việc giải ngân gặp khó khăn.
Ở góc độ nền kinh tế, ông Tuấn cho rằng, chương trình phục hồi kinh tế quy mô lớn sẽ tác động trực tiếp giúp doanh nghiệp khôi phục sản xuất nhanh chóng, kích cầu tiêu dùng, giảm chi phí doanh nghiệp thông qua thuế phí sẽ góp phần đưa GDP sẽ tăng trưởng trở lại.
Các ngành được hưởng lợi, theo ông Tuấn là các doanh nghiệp xây dựng, doanh nghiệp trúng thầu đầu tư công. Với các ngành như hàng không - du lịch thì gói hỗ trợ chỉ mang tính chất hỗ trợ, bơm máu cho doanh nghiệp sống sót chứ không mang tính quyết định. Bởi lẽ với ngành hàng không, điểm quyết định không phải là bơm bao nhiêu vốn mà phải là mở cửa kinh tế, mở cửa bay quốc tế trở lại, từ đó mới tạo ra dòng tiền thực theo đúng chiến lược "sống chung với Covid-19".
"Ngay cả du lịch cũng vậy, phải mở cửa cho khách quốc tế, mở cửa cho du lịch trong nước, không thể đến sân bay lại xét nghiệm phức tạp rồi đủ thứ thủ tục. Góc nhìn cốt lõi vẫn là bình thường hóa như thế nào, người dân phải được đi du lịch thoải mái, mở cửa với quốc tế. Chứ bơm vốn, giảm thuế phí, cấp bù lãi suất cũng chỉ giúp doanh nghiệp sống sót", ông Tuấn phân tích.
| Ông Nguyễn Thế Minh - Giám đốc Phân tích Công ty Chứng khoán Yuanta cho rằng, thường các chính sách tiền tệ, dòng tiền nóng được bơm ra sẽ tác động ngay đến thị trường chứng khoán, bất động sản và sẽ gây ra bong bóng tài sản nếu như không được kiểm soát trong khi chính sách tài khóa tức giảm thuế phí, lãi suất như trong chương trình phục hồi kinh tế 800.000 tỷ đồng lần này đi vào đúng trọng tâm là các ngành bị tổn thương nặng nề bởi dịch bệnh nhất. Đây cũng chính là những ngành được hưởng lợi như hàng không, du lịch, ngân hàng, thủy sản, dệt may… Riêng lĩnh vực đầu tư công mức độ hưởng lợi sẽ phụ thuộc vào tốc độ giải ngân. |
