Giá vận tải biển tăng cao do thiếu nhân lực vận hành

thunguyen

20/04/2020 11:20

Chỉ số vận tải hàng khô Baltic Dry Index (BDI) tăng trưởng hơn 80% chỉ trong hơn hai tháng bùng nổ đại dịch do vận tải biển thiếu nhân lực vận hành.

Từ mức 411 điểm giữa tháng Hai, đến 17.4, BDI đã đạt 751 điểm.

Dịch bệnh COVID-19 đã thay đổi nhiều điều: Lần đầu tiên chỉ số BDI bị tác động từ phía cung hơn là từ phía cầu như trước đây.

Thông thường, BDI tăng trưởng mạnh cùng với mức tăng trưởng của nền kinh tế, với nhu cầu giao thương trên toàn cầu và giảm đi khi nền kinh tế bước vào giai đoạn suy thoái.

Chỉ số BDI phản ánh giá hàng ngày của hàng hóa di chuyển như than, gạo và lúa mì dọc theo các tuyến đường được coi là đại diện của thị trường toàn cầu. Thời gian đóng tàu chở hàng cỡ lớn thường lâu và chi phí bỏ ra khá cao, nên lượng cung tàu biển sẽ thay đổi rất ít hay gần như không thay đổi trong thời gian ngắn. Bởi vậy giá vận chuyển hàng hoá có độ co dãn mạnh với nhu cầu vận chuyển.

Biến động chỉ số BDI trong nửa năm gần đây (Nguồn: Bloomberg)
Biến động chỉ số BDI trong nửa năm gần đây (Nguồn: Bloomberg)

Tuy nhiên, đây có lẽ là lần đầu tiên trong lịch sử, khi nền kinh tế toàn cầu đang có những dấu hiệu rõ ràng của suy thoái do dịch bệnh lây lan, thì BDI lại tăng mạnh mẽ.

Là chỉ số đo mức giá vận tải biển, BDI đã giảm sâu từ tháng 9.2019 do ảnh hưởng từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung. Từ mức 2.462 điểm đầu tháng 9.2019, BDI đã giảm hơn 80% xuống còn 425 điểm vào đầu tháng 2.2020. Đây cũng là giai đoạn dịch bệnh bùng phát trên phạm vi toàn thế giới. Cùng với lệnh cách ly xã hội lớn nhất trong lịch sử, năng lực sản xuất kinh doanh cũng như thương mại quốc tế bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Trong thời gian dịch bệnh, các quốc gia thường ra lệnh giới nghiêm và cấm biên với người, các chuyến tàu vận chuyển hàng hoá về cơ bản vẫn được phép hoạt động bình thường. Nhưng với lệnh giới nghiêm, việc vận hành tàu biển và bốc dỡ tại cảng bị thiếu nhân lực.

Doanh nghiệp nhập khẩu tại Việt Nam cho biết thời gian gần đây các đơn hàng quốc tế thường đến chậm so với hợp đồng đã ký trước đó. Các hãng tàu giải thích do thiếu nhân công bốc dỡ và mất thời gian cho các công tác kiểm dịch, khử trùng mùa dịch.

Tập đoàn Thuỷ sản Minh Phú cho biết hàng của công ty cập bến tại Mỹ nhưng phải neo tại đó vì không có tài xế đến nhận - trong giai đoạn nước Mỹ tiến hành cách ly cộng đồng.

Đại diện một công ty logistics Đức trụ sở Việt Nam cũng cho biết hiện nay các đơn hàng vận chuyển hàng không đang dịch chuyển sang đường thuỷ khi giá vận tải hàng không đã tăng gấp đôi từ sau Tết Nguyên đán do lệnh cấm bay của các quốc gia. Tăng nhu cầu với các mặt hàng đòi hỏi vận chuyển nhanh khiến giá cước tàu biển tăng.

Những biến động của chỉ số BDI trong thời gian này đến từ việc nhu cầu vận chuyển hàng hoá bắt đầu phục hồi trở lại sau giai đoạn dịch bệnh. Tuy nhiên, những đứt gãy trong chuỗi cung ứng do dịch bệnh gây ra không thể sớm hàn gắn và phục hồi như giai đoạn trước đó.

Minh Thư

thunguyen