Các cá nhân/tổ chức thường thao túng giá chứng khoán bằng cách lập nhiều tài khoản giao dịch chứng khoán để tạo cung cầu ảo trên thị trường, đánh lừa các nhà đầu tư nhằm thu lợi bất chính. Từ năm 2018, hành vi thao túng giá chứng khoán nếu thu lợi bất chính từ 500 triệu đồng trở lên sẽ bị xử lý hình sự, thay vì phạt hành chính như trước đây. Đây là điểm bổ sung của luật hình sự 2015, có hiệu lực từ 1.1.2018.
Thao túng giá chứng khoán không chỉ khiến nhà đầu tư thiệt hại, mà còn khiến thị trường chứng khoán Việt Nam bị điểm trừ khi xem xét tính minh bạch, hiệu quả.
Cuối năm 2017, kỷ lục về xử phạt trên thị trường chứng khoán được xác lập khi cựu chủ tịch công ty cổ phần Khoáng sản Đá Spilit – bà Đỗ Thị Cẩm Thúy bị truy thu và phạt số tiền gần 10 tỉ đồng. Bà Thúy cùng một nhóm cá nhân khác mở 28 tài khoản giao dịch chứng khoán tại 4 công ty chứng khoán để thao túng giá chứng khoán SPI của Khoáng sản Đá Spilit.
Các vụ thao túng giá chứng khoán bị xử phạt thường có độ trễ nhất định, có khi đến hàng năm, so với hành vi thao túng giá. Các cơ quan chức năng cần nhiều thời gian để theo dõi dòng tiền, củng cố bằng chứng vi phạm.
“Quan điểm của Ủy ban chứng khoán nhà nước là phải xử lý nghiêm một vài vụ để thị trường đi vào nề nếp hơn” – ông Sơn nhấn mạnh.
Năm 2018, UBCK đã xử phạt hành chính đối với 397 trường hợp vi phạm với tổng tiền phạt là 21 tỷ đồng. Các trường hợp bị xử phạt bao gồm 78 tổ chức phát hành, công ty đại chúng, tổ chức niêm yết; 9 cá nhân có hành vi thao túng, tạo cung cầu giả; 287 cổ đông lớn, cổ đông nội bộ, người có liên quan; 23 tổ chức kinh doanh chứng khoán, gồm 14 công ty chứng khoán và 9 công ty quản lý quỹ - ông Sơn cho biết tại buổi gặp gỡ báo chí ngày 21.1.2019.
