Ngày 26/4 tại Hà Nội, Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội tổ chức Triển lãm “Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh huyền thoại”. Đây là hoạt động kỷ niệm 49 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2024); 65 năm ngày mở đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh (19/5/1959 - 19/5/2024).
Phát biểu tại lễ khai mạc, ông Nguyễn Thanh Quang – Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long – Hà Nội cho biết, Triển lãm mang đến người xem cái nhìn chân thực nhất về “tuyến lửa” Trường Sơn cũng như khơi dậy lòng tự hào dân tộc qua những kỳ tích về sức mạnh chiến đấu, sự hy sinh của các thế hệ cha anh đã dành trọn tuổi thanh xuân cho Tổ quốc cùng chiến thắng của quân và dân ta.
Trong suốt cuộc chiến tranh ác liệt, đường Hồ Chí Minh luôn là trọng điểm đánh phá của địch với đủ các loại vũ khí hiện đại, tối tân. Tuy vậy, lớp lớp lực lượng bộ đội, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến, công nhân giao thông và nhân dân các dân tộc đã luôn bền bỉ, kiên cường bám trụ trận địa, bám trụ mặt đường, giữ vững thông suốt cho mạch máu giao thông này.
“Triển lãm sẽ góp phần giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, trân trọng và biết ơn các thế hệ cha anh đi trước đã hy sinh xương máu cho độc lập dân tộc; phát huy lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc, đẩy mạnh công tác “đền ơn đáp nghĩa”, “uống nước nhớ nguồn”, tri ân các anh hùng liệt sĩ và những người có công với đất nước” – Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long – Hà Nội khẳng định.
Triển lãm gồm 2 chủ đề: “Tuyến chi viện chiến lược cho miền Nam” và “Con đường huyền thoại”. Những câu chuyện về con đường huyền thoại được kể trong không gian khu di tích Cách mạng Nhà và Hầm D67 sẽ đem đến cho du khách những thông tin, tư liệu giá trị về vai trò của Tổng hành dinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, ý nghĩa chiến lược của quyết định mở đường Trường Sơn từ Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương. Đặc biệt là tinh thần “sống bám cầu, bám đường, chết kiên cường, dũng cảm…” của một thế hệ cha anh đã dành trọn tuổi thanh xuân cho Tổ quốc.
Theo thông tin từ Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội, sau Hiệp định Giơ-ne-vơ năm 1954, đất nước ta bị chia cắt, liên lạc giữa cách mạng hai miền hết sức khó khăn qua tuyến liên lạc duy nhất là miền Tây Quảng Trị do Liên khu 5 phụ trách. Tuy nhiên, tuyến đường này không thể đáp ứng được yêu cầu chi viện cho chiến trường miền Nam trong bối cảnh cuộc kháng chiến ngày càng phát triển.
Để giữ vững liên lạc, bảo đảm sự chỉ đạo kịp thời từ Trung ương Đảng cho phong trào cách mạng miền Nam, nghị quyết hội nghị Trung ương 15 (tháng 1/1959) của Đảng đặt ra nhiệm vụ mở đường chi viện cho miền Nam. Đoàn 559 được thành lập và là “đoàn công tác quân sự đặc biệt” triển khai các lực lượng công binh, hậu cần, y tế, bộ binh và phòng không để đảm bảo hoạt động của tuyến đường này. Khe Hó - nằm giữa một thung lũng ở Tây Nam Vĩnh Linh được chọn là địa điểm xuất phát để mở đường “tiến vào Nam”.
Trong suốt kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đường Hồ Chí Minh luôn trở thành trọng điểm đánh phá quyết liệt của địch bằng đủ các loại vũ khí hiện đại và tối tân nhất. Mỹ - Ngụy đã mở nhiều chiến dịch lớn với hàng trăm chiếc máy bay rải chất độc hóa học dọc tuyến hành lang vận chuyển, gần 4 triệu tấn bom đạn và các loại mìn ném xuống Trường Sơn nhằm phá đường, tiêu diệt các đoàn xe, hủy diệt mọi sự sống đến mức “rừng không còn lá, núi đá thành đất bùn”.
Với tinh thần “Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”, chung ý chí “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” và quyết tâm “đánh địch mà đi, mở đường mà tiến”, lớp lớp các lực lượng từ bộ đội, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến, công nhân giao thông và nhân dân các dân tộc đã luôn bền bỉ, kiên cường trụ bám trận địa, trụ bám mặt đường, giữ vững thông suốt cho mạch máu giao thông này.
Trải qua 16 năm (1959-1975), từ những con đường mòn men theo dải Trường Sơn hùng vĩ, tuyến đường không ngừng được mở rộng, vươn xa như một “trận đồ bát quái” phủ kín dãy Trường Sơn, với tổng chiều dài toàn tuyến lên tới 20.000km, xuyên Bắc - Nam và ba nước Đông Dương, vươn tới tất cả các chiến trường, vận chuyển hơn 1 triệu tấn vật chất, vũ khí; đưa hơn 2 triệu lượt người hành quân từ hậu phương lớn miền Bắc cho tiền tuyến lớn miền Nam, góp phần đặc biệt quan trọng vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Triển lãm “Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh huyền thoại” diễn ra từ ngày 26/4 – 31/5 tại Khu di sản Hoàng thành Thăng Long (số 19 Hoàng Diệu, Ba Đình, Hà Nội).
