EVFTA chỉ còn chờ thực thi

minhtam

08/06/2020 12:08

Quốc hội vừa thông qua Nghị quyết phê chuẩn Hiệp định EVFTA. Sau khi Việt Nam và EU hoàn tất thông báo, hiệp định dự kiến có hiệu lực sau 30 ngày.

Quốc hội vừa bỏ phiếu thông qua Nghị quyết phê chuẩn Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ đầu tư (EVIPA) vào sáng nay 8.6. Sau khi Quốc hội phê chuẩn, EVFTA chỉ còn chờ hai bên Việt Nam và EU hoàn tất thủ tục thông báo. Dự kiến 30 ngày sau thời điểm hoàn tất thủ tục này hiệp định sẽ có hiệu lực. Riêng hiệp định EVIPA còn chờ từng nước thành viên khối EU phê chuẩn.

Hiệp định thương mại tự do EVFTA tới ngày "hái quả" sau một thập kỷ đàm phán. Hai phần ba thuế lên hàng xuất khẩu từ EU sẽ được dỡ bỏ ngay sau khi Hiệp định có hiệu lực, trong khi khoảng 71% thuế áp lên hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang châu Âu sẽ được dỡ bỏ ngay. Phần còn lại có hiệu lực theo lộ trình bảy đến mười năm. Là một Hiệp định thế hệ mới, EVFTA còn bao gồm những điều khoản quy định về bảo vệ sở hữu trí tuệ, tự do đầu tư và phát triển bền vững.

Lợi ích mà EVFTA mang lại đối với tăng trưởng kinh tế của Việt Nam là rất lớn. Các chuyên gia HSBC kỳ vọng Hiệp định có thể đóng góp trung bình 0,1% vào tăng trưởng thực của GDP mỗi năm (dao động từ 0-0,3%) chỉ nhờ vào các tác động thương mại tích cực.

Dữ liệu cho thấy, các lĩnh vực xuất khẩu chính bao gồm sản xuất nặng và nhẹ với trước đây chiếm gần 50% hàng hóa rời khỏi bờ biển Việt Nam. Hơn nữa, giữa năm 2015 - 2018, thị phần xuất khẩu của EU tại Việt Nam đã đạt trung bình 18,3% và cho thấy sự tăng trưởng về mặt tuyệt đối. Đối với các nhà xuất khẩu Việt Nam, EVFTA là cửa ngõ vào thị trường trị giá 18 nghìn tỉ USD. Chính phủ tin rằng động thái này sẽ cho phép xuất khẩu sang EU tăng 42,7% vào năm 2025. 71% thuế hải quan sẽ được loại bỏ đối với các nhà xuất khẩu của Việt Nam, kể cả trong các ngành công nghiệp chính như dệt may, điện tử, giày dép và nông nghiệp. Một số như hàng dệt may và giày dép có thời hạn bảy năm để giảm dần các nhiệm vụ. Với cường độ lao động của các ngành này, FTA cũng có thể có tác động tích cực ròng đến thu nhập quốc dân tại Việt Nam.

Đối với các nhà đầu tư nước ngoài EU, động thái này báo hiệu sự phát triển tích cực trong môi trường kinh doanh của Việt Nam. Một phần lớn vốn FDI ở Việt Nam có lợi ích xuất khẩu. Dữ liệu dưới đây cho thấy hơn 70% xuất khẩu của Việt Nam được liên kết với FDI. Do đó, các nhà đầu tư EU cũng sẽ được hưởng lợi từ việc mở rộng năng lực xuất khẩu do hậu quả của thuế nhập khẩu thấp hơn ở EU. Quan trọng hơn, các hiệp định kêu gọi Việt Nam áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế, điều này làm tăng thêm triển vọng cho xuất khẩu liên kết với vốn FDI phải chịu kiểm toán tiêu chuẩn nghiêm ngặt tại các khu vực tài phán như EU. Thỏa thuận cũng có ý nghĩa quan trọng đối với các công ty nhập khẩu từ EU, đặc biệt là trong các lĩnh vực như nông nghiệp, dược phẩm và ô tô. Như số liệu cho thấy, nhiên liệu và nguyên liệu thô theo máy móc đã xuất hiện nổi bật trên hóa đơn nhập khẩu của Việt Nam. Cho rằng đây là những hàng hóa trung gian và được sử dụng cho sản xuất, EVFTA có thể có tác động tích cực.

Các FTA đã chứng minh được hiệu quả trong việc thúc đẩy thương mại, như có thể thấy từ thỏa thuận thương mại châu Âu với Hàn Quốc. Theo số liệu do Ủy ban châu Âu công bố, xuất khẩu EU sang Hàn Quốc đã tăng 55% trong năm năm kể từ khi FTA EU-Hàn Quốc có hiệu lực vào năm 2011.

Tuy nhiên, khi EVFTA có hiệu lực vào thời điểm bối cảnh địa kinh tế, địa chính trị toàn cầu có nhiều thay đổi so với thời điểm các cuộc đàm phán diễn ra. EVFTA được thực thi trong thời điểm chuỗi cung ứng toàn cầu đang chịu sức ép chưa từng có từ việc gia tăng căng thẳng thương mại xuyên Thái Bình Dương và tác động của dịch COVID-19, theo HSBC. "Hiệp định tự do thương mại mới sẽ một mặt bảo vệ các nhà xuất khẩu Việt Nam đồng thời tạo ra những cơ hội mới, nhưng chúng ta cần cải tổ và thiết kế lại chuỗi cung ứng nếu muốn tận dụng hết cơ hội từ Hiệp định này. Điều này cần có thời gian và yêu cầu sự hợp tác của cả giới doanh nghiệp và Chính phủ để đi qua thời kì quá độ càng nhanh càng tốt", ông Tim Evans, CEO HSBC Việt Nam nhận định.

Nam Anh

minhtam
Bạn đang đọc bài viết "EVFTA chỉ còn chờ thực thi" tại chuyên mục Khoa học quản lý.