COVID-19 xuất hiện đầu năm 2020 bắt đầu cản trở quá trình đó, theo nhiều cách: lực lượng lao động trong lĩnh vực logistics giảm sút, các hàng rào kỹ thuật được dựng lên để kiểm soát sự lây lan của dịch bệnh... Về một khía cạnh nào đó, COVID-19 nhắc nhở loài người một lần nữa, về tầm quan trọng của tự do thương mại quốc tế.
Lịch sử giao thương. Ảnh:
Ngay từ đầu, những chuyến hàng vận chuyển đường biển đã cực kỳ đắt đỏ. Với quãng đường hơn 2.000 km (gần 200 km đường bộ, gần 2.000 km đường biển), vận chuyển khối lượng hàng hoá tương đương 230kg, chi phí vận chuyển tương đương sinh hoạt phí của một gia đình trung lưu của Ai Cập trong vòng bốn tháng. Thế nhưng, đến một nửa số chi phí đó được dành cho quãng đường bộ ngắn ngủi. Rủi ro khi lênh đênh trên biển, có khi phải trả giá bằng tính mạng, vẫn được các thương lái sử dụng, do chi phí vận chuyển đường bộ dù an toàn hơn, nhưng đắt gấp 10 lần. Cho đến ngày nay, chênh lệch giữa các tuyến đường không quá cách xa như vậy, nhưng vận tải đường biển vẫn chiếm phần lớn giá trị trong thương mại quốc tế.
Từ việc chỉ vận chuyển những mặt hàng có giá trị cao như vải lụa, vàng bạc, châu báu,… hiện nay với những con tàu to hơn, chi phí phân bổ thấp hơn và đặc biệt tình hình an toàn được cải thiện rõ rệt, các mặt hàng được trao đổi trở nên cực kỳ đa dạng: từ những thiết bị máy móc hàng triệu USD, cho đến những củ hành, những lá gia vị chưa tới nửa USD.
Thương mại thế giới không chỉ vận chuyển các mặt hàng được tiêu dùng, nó còn vận chuyển các nền văn minh.
Những đàn lợn đầu tiên tại châu Mỹ được nuôi với mục đích giết thịt, đã được thương gia huyền thoại Christopher Columbus đưa từ Cựu Thế giới (những vùng đất được khai thác sớm bao gồm châu Á, châu Phi, châu u) sang Tân Thế giới (châu Mỹ) vào cuối thế kỷ XV. Cùng với các loài cây nông nghiệp, sự di chuyển của 17 con tàu lịch sử, đã thay đổi hoàn toàn nền nông nghiệp thế giới.
Cho đến mãi về sau, khoa học kỹ thuật toàn cầu cũng phát triển dựa trên những luồng di chuyển như vậy. Và cả những đợt dịch bệnh tồi tệ nhất lịch sử.
“Thế giới không đột nhiên trở nên phẳng với phát kiến về internet, và thương mại không bất ngờ bị các tập đoàn lớn tầm cỡ toàn cầu chi phối vào cuối thế kỷ XX” “Hôm nay, các tàu container đồ sộ, máy bay phản lực, internet, cùng mạng lưới cung ứng và sản xuất ngày càng được toàn cầu hoá chỉ là những bước tiến xa hơn của một quá trình đã diễn ra suốt 5.000 năm qua. Nếu chúng ta muốn biết về những mô hình thương mại thoàn cầu đang dịch chuyển nhanh chóng ngày nay, cách thực sự hữu ích là tìm hiểu những gì đã xảy ra trước đây” (William J Bernstein).
Đa
