Tháng 1/2024, anh Jon Bach bất ngờ nhận quyết định sa thải từ eBay, nơi anh đã gắn bó suốt 13 năm. Dù rất yêu công việc, anh vẫn phải rời đi trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng khắc nghiệt. Ban đầu, với kinh nghiệm 30 năm trong ngành công nghệ, anh không quá lo lắng. Nhưng thực tế phũ phàng đã khiến anh rơi vào khủng hoảng khi gửi đi 135 đơn xin việc, chỉ nhận lại toàn những cái lắc đầu.
Thực trạng ảm đạm của lao động văn phòng
Số lượng đơn xin việc bình quân cho mỗi vị trí tuyển dụng đã tăng lên trong những năm gần đây (Dịch ảnh: Business Insider)
Theo báo cáo từ BI, mặc dù các chỉ số thị trường lao động Mỹ vẫn duy trì ổn định, nhưng giới lao động trong ngành công nghệ và văn phòng đang phải đối mặt với thực trạng "thừa cung, thiếu cầu". Dữ liệu từ LinkedIn cũng phản ánh tình trạng này khi tần suất người dùng tìm được việc làm mới trong các ngành như nhân sự, tiếp thị và công nghệ giảm mạnh.
- Nhân sự: Từ năm 2018 đến nay, lượng công việc trong lĩnh vực này giảm 28%.
- Tiếp thị: Ngành bị ảnh hưởng ngay từ khi ngân sách bị siết chặt, giảm 23%.
- - Công nghệ: Ngành tưởng chừng bất khả xâm phạm cũng ghi nhận mức giảm 27%, thậm chí cả mảng kỹ thuật, vốn được coi là "không bao giờ lỗi thời", cũng giảm 26%.
Đáng chú ý, các công việc đòi hỏi kỹ năng thấp như nhân viên bảo vệ chỉ giảm 6%, trong khi mảng chăm sóc sức khỏe lại tăng trưởng 10%.
Nguyên nhân của "cơn bão sa thải"
Tăng trưởng tuyển dụng lao động văn phòng tại các ngành nghề (%) (Dịch ảnh: Business Insider)
BI phân tích, nhiều doanh nghiệp công nghệ lớn đã "tuyển dụng quá mức" hậu đại dịch, dẫn đến tình trạng dư thừa nhân sự. Theo LinkedIn, các công ty từng tăng cường tuyển dụng đến 89% đối với nhà quản lý sản phẩm, 79% đối với chuyên gia nhân sự và 43% đối với kỹ sư. Tuy nhiên, khi nỗi lo suy thoái kinh tế xuất hiện, họ buộc phải thu hẹp quy mô.
Ngoài ra, trí tuệ nhân tạo (AI) cũng góp phần đẩy nhanh quá trình biến động trong thị trường lao động. Những công cụ như ChatGPT giúp các lập trình viên hoàn thành công việc nhanh hơn, giảm nhu cầu tuyển dụng. Google tiết lộ, hơn 25% mã nguồn mới của họ hiện nay do AI tạo ra.
Theo dữ liệu từ Greenhouse, thời gian tuyển dụng trung bình đã tăng từ 52 ngày (năm 2021) lên 66 ngày (năm 2024). Điều này không chỉ do nhu cầu tuyển dụng giảm, mà còn bởi sự dư thừa hồ sơ xin việc khiến các phòng nhân sự mất nhiều thời gian hơn để chọn lọc.
Thực tại mới đầy khắc nghiệt
Câu chuyện của anh Jon Bach không phải là trường hợp duy nhất. Anh Santiago Rodriguez, một nhân viên dữ liệu, đã gửi đi 669 đơn xin việc nhưng vẫn chưa tìm được chỗ làm. Anh thậm chí phải lập bảng theo dõi trực tuyến và phân tích dữ liệu để cải thiện hồ sơ, nhưng kết quả vẫn không khả quan.
Báo cáo từ Greenhouse cho thấy, trong quý I/2024, trung bình mỗi vị trí nhận được 222 đơn xin việc, gần gấp 3 lần so với cuối năm 2021. Trong một thị trường lao động bão hòa, dù ứng viên có tiềm năng vẫn khó nổi bật giữa hàng trăm bộ hồ sơ.
Trong khi thị trường việc làm tiếp tục biến động, thực tế này đang đặt ra những thách thức không nhỏ cho cả người lao động và doanh nghiệp. Sự thay đổi trong cách tiếp cận và chuẩn bị kỹ năng trở thành yếu tố sống còn để tồn tại trong "thực tại mới". Với những người như anh Jon và anh Rodriguez, câu hỏi không chỉ là "tìm việc ở đâu", mà còn là "làm gì để khác biệt giữa biển người nộp hồ sơ".
