Báo cáo thường niên 2017 của BMW - hãng xe lớn nhất thế giới về giá trị vốn hoá thị trường cho biết công ty đã đạt được mốc lịch sử khi bán ra 100.000 chiếc xe điện (electrified vehicle), chính xác là con số 103.080 chiếc, tăng hai phần ba so với năm 2016.
Trên thực tế, dòng xe điện của BMW là BMW i3, được gọi là electrified vehicle, khác với chiếc xe điện mà Tesla sản xuất, được gọi là electric vehicle. Electrified vehicle - xe điện khí hóa - là những chiếc xe không phải là một xe điện đúng nghĩa, mà chỉ là một chiếc xe có sử dụng một động cơ điện nhỏ gọn để bổ sung cho động cơ đốt xăng hoặc động cơ diesel thông thường. Điện khí hoá, nghĩa là nhà sản xuất có xu hướng thaymột số bộ phận chuyển sang sử dụng điện năng.
Còn những chiếc xe điện thực thụ - electric vehicle - mà thường được nhắc đến nhiều nhất là những chiếc xe điện của hãng Tesla.
Sự khác biệt giữa hai dòng xe này, như giải thích ngắn gọn của tạp chí Digital Trends, là: “Hễ xe đang còn ống xả, thì không phải là xe điện”.
Chuyên gia về ô tô, ông Nguyễn Thanh Hải cho biết, electric vehicle (xe điện) là chiếc xe vận hành hoàn toàn bằng năng lượng điện được tích luỹ trong pin, trong khi electrified vehicle (xe điện khí hoá) là xe chạy xăng hoặc diesel có sự hỗ trợ của mô-tơ điện.
Chiếc xe điện khí hoá BMW i3 đời mới nhất vừa được trưng bày tại triển lãm Paris Motor Show 2018 đã được nâng cấp đáng kể về công nghệ pin và sạc so với phiên bản đầu tiên vào năm 2013, đem tới khả năng vận hành ưu việt hơn, nhưng vẫn chưa phải là một chiếc xe chạy điện hoàn toàn.
Thời gian sạc pin là một cản trở lớn đối với các dòng xe điện. Với BMW i3, trong điều kiện tối ưu, với trạm sạc nhanh chuyên dụng dùng nguồn DC, xe mất khoảng 42 phút để sạc đầy 80% pin. Nếu sạc bằng ổ điện gia đình thông thường, phải mất 15 giờ cho 80% pin. Đổ xăng là một lựa chọn thích hợp hơn với người dùng, chỉ với khoảng 5-10 phút cho mỗi bình xăng, và cây xăng thì luôn có sẵn trên khắp các chặng đường từ nông thôn đến thành thị. Mỗi lần sạc đầy, chiếc xe đời mới nhất của BMW i3 có thể chay tối đa 360km, trong khi công nghệ của Tesla cho phép hãng xe này chỉ sạc khoảng 30 phút (tương đương một bữa ăn nhanh tại trạm sạc) cho quãng đường chạy hơn 600km. Công nghệ cho phép Tesla yên tâm kiên định với dòng xe điện thay vì dạng xe điện khí hoá mà các hãng đang hướng tới với mục đích cắt giảm khí thải.
Cuối năm 2018, Bloomberg đưa tin BMW đã kết hợp với Porsch để xây dựng một trạm sạc dành cho xe điện với thời gian còn ngắn hơn: chỉ cần 3 phút sạc pin để chạy 100 km, thách thức công nghệ của Tesla. Tất nhiên ai cũng hiểu, những thành tích trên mới chỉ đạt được trong điều kiện thử nghiệm lý tưởng, đường sá và thiết bị sạc thiết kế riêng. Trên thực tế để có thể chạy quãng đường xa hơn với động cơ điện, các xe thường sẽ phải chạy với vận tốc hạn chế. BMW i3 cũng như các xe điện khí hoá khác thường dùng động cơ điện để chạy tốc độ thấp, ở khu vực đô thị, và dùng kết hợp động cơ xăng lẫn điện để chạy tốc độ cao, đường dài.
Sự chuyển đổi giữa động cơ điện và động cơ xăng thông thường là một kết hợp tốt hơn về năng lượng, so với sử dụng hoàn toàn động cơ xăng. Một trong những công nghệ mà các dòng xe điện khí hoá tự hào đó là chức năng tái nạp điện vào ắc quy để thu lại một phần năng lượng khi xe phanh. Khi xe xuống dốc, một chiếc xe thuần động cơ xăng hoặc diesel sẽ buộc phải phanh, dẫn đến mòn má phanh mà không thu lại bất cứ điều gì hữu ích. Trong khi đó với xe điện khí hoá, năng lượng sinh ra trong quá trình phanh, sẽ được nạp trở lại bình ắc quy giúp tiết kiệm năng lượng.
Mối tương quan giữa xe điện khí hoá và xe điện tương tự như bàn phím bán cảm ứng của điện thoại Blackberry và bàn phím cảm ứng của iPhone. Khi mọi người quen với bàn phím cứng, người ta sẽ rất khó chịu khi chuyển hẳn sang bàn phím cảm ứng. Sự kết hợp giữa bàn phím cứng và bàn phím cảm ứng ở các thế hệ điện thoại Blackberry sẽ khiến người ta dễ chịu và thấy “yên tâm” hơn, không cần nhìn bàn phím vẫn có thể soạn tin nhắn.
Nhưng xu hướng bàn phím cảm ứng mà iPhone khởi xướng đã diễn ra nhanh hơn chúng ta kịp nhận ra. Như ta đã thấy, bàn phím cảm ứng đang thống trị các thế hệ điện thoại thông minh tại tất cả các hãng. Đó có thể cũng là tương lai của những chiếc xe điện, khi những hạn chế về thời gian sạc, tốc độ chạy, thời gian tăng tốc, hay mật độ các trạm sạc điện…. được khắc phục.
“Nếu mình làm động cơ điện đủ tốt, đủ tiện và đủ xa thì việc dùng xăng hay diesel chỉ là một thoả hiệp trong tương lai ngắn chứ không có ý nghĩa gì về lâu dài cả” - Huân, kỹ sư của Tesla nhận xét với Nhà Quản Lý về tương lai của xe điện.
Minh Thư
