Dự án sách “Con đường tương lai” do Nhà văn, Nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Tuấn khởi xướng, được giới thiệu như một nỗ lực xây dựng hệ tư tưởng phát triển quốc gia mang tinh thần “Khai mở – Nhân văn – Bền vững”. Tập 1 của cuốn sách đã thành công trong việc làm rõ những vấn đề quan trọng đối với sự phát triển bền vững và định hướng quốc gia trong bối cảnh toàn cầu hóa.
Cuốn sách đã đề xuất các khung tư duy và chiến lược phát triển để giúp Việt Nam thích ứng với bối cảnh toàn cầu hóa, biến động công nghệ và khủng hoảng sinh thái toàn cầu. Những trọng điểm tư tưởng gồm: Khẳng định vai trò trung tâm của con người, văn hóa và tri thức trong phát triển bền vững; Đặt Việt Nam vào dòng chảy toàn cầu với tầm nhìn tương lai mở, nhưng có bản sắc riêng; Thúc đẩy cải cách thể chế, đổi mới sáng tạo, và chuyển đổi số có định hướng nhân văn; Cảnh báo các nguy cơ về môi trường, bất bình đẳng, và sự thoái hóa tư duy trong thời đại công nghệ.
Phát biểu tại Hội thảo, Nhà văn, Nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Tuấn cho biết: “Tập 2 dự kiến sẽ đào sâu các điển hình và câu chuyện thực tế, để làm sáng rõ tính khả thi của các khung tư duy đã đề xuất. Mở rộng chiều sâu nhân văn của phát triển, với những trải nghiệm ký sự, văn hóa, con người. Tập trung vào các chủ đề như: kinh tế bền vững ở nông thôn và thành thị, bản sắc văn hóa trong chuyển đổi số, vai trò của các mô hình kinh tế mới (hợp tác xã điện tử, kinh tế tuần hoàn, kinh tế đêm…). Tiếp tục phát triển hệ tư tưởng mở, có khả năng đối thoại và hội nhập với các trường phái tư tưởng quốc tế, nhằm góp phần hình thành học thuật tư tưởng cho Việt Nam và toàn cầu”.
Đặc biệt, Tập 2 sẽ phân tích sâu sắc các nền tảng tư tưởng của bốn nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị (số 57, 59, 66, 68), được ví như “bộ tứ trụ cột” cho chiến lược phát triển Việt Nam trong giai đoạn mới. Tư tưởng tiết kiệm thể chế do Tổng Bí thư Tô Lâm đề xướng cũng sẽ được đào sâu với cách tiếp cận hiện đại về quản trị quốc gia thông minh và hiệu quả.
Để khởi động Dự án sách “Con đường tương lai” Tập 2, Nhà văn, Nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Tuấn chọn Pháp và Thụy Điển làm 02 điểm đến đầu tiên là 02 quốc gia có nhiều bài học quý về mô hình xã hội, quản trị nhà nước, cải cách thể chế và phát triển bền vững mà Việt Nam có thể tham khảo trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh chuyển đổi số, cải cách hành chính. Trở về nước sau hành trình tháp tùng Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm một số nước châu Âu, theo Nhà văn, Nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Tuấn, các quốc gia Thủ tướng Phạm Minh Chính đến thăm trong chuyến đi lần này là những nước đi đầu thế giới về chuyển đổi số, công nghệ cao và quản trị công hiện đại. Tại các nước đến thăm, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng giới thiệu với các nước tinh thần 04 nghị quyết của Việt Nam trên tinh thần kiến tạo thể chế mong muốn các nước hợp tác với Việt Nam trên tinh thần phát kiển bền vững. Không chỉ là kim chỉ nam trong nước, các nghị quyết này còn được giới thiệu ra thế giới như một phần của chiến lược nâng tầm Việt Nam trên toàn cầu.
Tại Hội thảo, các tham luận đều đánh giá cao Tập 1 của dự án về tính khoa học và tính thực tiễn. Các chuyên gia nhấn mạnh rằng cuốn sách không chỉ cung cấp cái nhìn sâu sắc về các vấn đề toàn cầu mà còn để xuất những giải pháp cụ thể cho Việt Nam. Những nội dung của sách liên quan đến phát triển bền vững, đổi mới sáng tạo, và ứng dụng công nghệ đã được các nhà nghiên cứu trong nước đánh giá cao.
Tuy nhiên, các ý kiến đóng góp cũng chỉ ra rằng, Tập 1 cần có những nghiên cứu điển hình và câu chuyện thực tế để làm rõ hơn các lý thuyết mà tác giả trình bày. Những điều này sẽ giúp độc giả dễ dàng tiếp cận và hiểu sâu hơn về các vấn đề mà tác giả muốn truyền tải.
Đối với Tập 2 của cuốn sách, các chuyên gia tham gia Hội thảo đã đề xuất những định hướng quan trọng. Đa số học giả cho rằng, trong bối cảnh thế giới bất ổn cùng sự triển vũ bão của khoa học công nghệ, dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo ảnh hưởng cả tích cực và tiêu cực với thế giới, Dự án sách “Con đường tương lai” cần phải có nhiều cá nhân cống hiến và nỗ lực tập hợp tri thức từ mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, từ kinh tế, văn hóa, khoa học, giáo dục, môi trường cho đến quản trị quốc gia.
Dự án lấy các trụ cột lớn từ các Nghị quyết của Đảng làm nền tảng định hướng, đồng thời tham khảo rộng rãi ý kiến của nhân dân, doanh nhân, đội ngũ trí thức, các hợp tác xã, các cộng đồng sáng tạo và các nhà quản lý. Xây dựng một tư tưởng phát triển mới cho Việt Nam không thể là công việc của riêng một cá nhân hay một nhóm nhỏ, mà cần một quá trình “cộng hưởng chéo” kết hợp tinh hoa tư tưởng của các nhà lãnh đạo quốc gia với ý tưởng, ý kiến từ mọi tầng lớp nhân dân. Đó là sự giao thoa giữa tầm nhìn chiến lược từ Trung ương với khát vọng của quần chúng, giữa định hướng từ các nghị quyết lớn của Đảng với sáng kiến thực tiễn của doanh nhân, trí thức, người lao động, cộng đồng địa phương. Chính từ quá trình cộng hưởng đa chiều ấy, một hệ tư tưởng mới có thể dần hình thành vừa bám rễ sâu trong thực tiễn Việt Nam, vừa mang sức sống mở để hội nhập và lan tỏa cùng thế giới. Qua đó, từng bước hình thành một hệ tư tưởng phát triển có tính mở, linh hoạt, phù hợp với bối cảnh Việt Nam trong thời đại mới, nhưng cũng mang tính toàn cầu, có khả năng đối thoại và lan tỏa ra thế giới theo hướng “Khai mở - Nhân văn - Bền vững”.
Với những đánh giá sâu sắc về Tập 1 và các định hướng rõ ràng cho Tập tiếp theo, Dự án sách “Con đường tương lai” tiếp tục khẳng định tầm quan trọng của mình trong việc xây dựng những chiến lược phát triển quốc gia phù hợp với xu thế toàn cầu. Cuốn sách không chỉ là nguồn tài liệu quý giá cho các nhà lãnh đạo, mà còn là nguồn cảm hứng cho các nhà nghiên cứu và độc giả trong việc góp phần xây dựng một Việt Nam thịnh vượng và bền vững.
