30 năm Khoa Môi trường – Hành trình tiên phong đặt nền móng cho ngành khoa học môi trường Việt Nam

Hoàng Thảo

17/11/2025 13:00

Khoa Môi trường - Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội được thành lập ngày 21/10/1995. Đây là đơn vị cấp Khoa đầu tiên trong cả nước được giao nhiệm vụ đào tạo và nghiên cứu khoa học môi trường ở trình độ đại học và sau đại học, đặt nền móng cho sự phát triển của lĩnh vực môi trường trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam.

Ngày 15/11, tại Hà Nội đã diễn ra Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập Khoa Môi trường - Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội. Buổi lễ là dịp Nhà trường và các thế hệ sinh viên ôn lại hành trình xây dựng Khoa từ những ngày đầu còn nhiều khó khăn đến khi trở thành một trong những đơn vị đào tạo - nghiên cứu uy tín hàng đầu cả nước về môi trường, tài nguyên và sức khỏe cộng đồng.

khoa-moi-truong-pld-1763278468.jpg
Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập Khoa Môi trường - Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội.

Phát biểu tại buổi lễ, PGS.TS Trần Mạnh Cường - Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, trải qua 30 năm từ nền móng ban đầu, Khoa đã phát triển thành một đơn vị mạnh của Nhà trường. Về cơ cấu, Khoa đã hình thành 7 Bộ môn chuyên sâu, cùng một hệ thống cơ sở vật chất nghiên cứu hàng đầu. Đặc biệt là 2 Phòng thí nghiệm trọng điểm cấp Đại học Quốc gia Hà Nội, cùng 7 Phòng thí nghiệm chuyên đề hiện đại.

Về đào tạo, Khoa đã khẳng định vai trò là “cái nôi” cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao với các chương trình đào tạo đa dạng, phổ rộng từ Khoa học Môi trường, Công nghệ Kỹ thuật Môi trường cho đến Khoa học và Công nghệ Thực phẩm.

Những cống hiến của Khoa đã được Đảng, Nhà nước và Chính phủ ghi nhận bằng các phần thưởng đặc biệt cao quý: Huân chương Lao động hạng Nhất, Huân chương Lao động hạng Nhì, Huân chương Lao động hạng Ba, Cờ thi đua và Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ… cùng nhiều Bằng khen, Cờ thi đua của các Bộ, ngành và Đại học Quốc gia Hà Nội.

Thay mặt Ban Giám hiệu, PGS.TS Trần Mạnh Cường bày tỏ lòng tri ân sâu sắc tới các thế hệ lãnh đạo, giảng viên, cán bộ nghiên cứu đã đặt nền móng vững chắc cho sự phát triển của Khoa; đồng thời ghi nhận những nỗ lực không ngừng của đội ngũ giảng viên, cán bộ phòng thí nghiệm và tinh thần học tập, sáng tạo của các thế hệ sinh viên, học viên, nghiên cứu sinh.

PGS.TS Trần Mạnh Cường nhấn mạnh rằng, dấu mốc 30 năm của Khoa diễn ra trong bối cảnh thế giới và Việt Nam đối mặt với nhiều thách thức mới: biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, quản lý rủi ro thiên tai, an ninh nguồn nước, an toàn thực phẩm, cùng sự chuyển dịch mạnh mẽ sang kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và chuyển đổi số. Đây cũng là thời kỳ mở ra nhiều cơ hội từ khoa học dữ liệu, trí tuệ nhân tạo và công nghệ môi trường số.

PGS.TS Trần Mạnh Cường đề nghị Khoa tiếp tục bám sát chiến lược phát triển của Nhà trường và ĐHQGHN, tập trung vào bốn định hướng lớn: đổi mới chương trình đào tạo, phát triển các chương trình tiên tiến, liên ngành; phát triển các hướng nghiên cứu mạnh, đặc biệt trong lĩnh vực an toàn môi trường và an toàn thực phẩm; tăng cường hợp tác quốc tế với các đối tác chiến lược; thúc đẩy chuyển đổi số và ứng dụng khoa học dữ liệu trong quản lý, đào tạo và nghiên cứu.

“Với truyền thống 30 năm đoàn kết, sáng tạo và tinh thần trách nhiệm, tôi tin rằng Khoa Môi trường sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đạt được nhiều thành tựu mới, đóng góp thiết thực cho sự nghiệp bảo vệ môi trường, nâng cao sức khỏe cộng đồng và phát triển bền vững của đất nước” - PGS.TS Trần Mạnh Cường nhấn mạnh.

pgsts-tran-manh-cuong-pld-1763278468.jpg
PGS.TS Trần Mạnh Cường - Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội.

Theo GS.TS Nguyễn Mạnh Khải – Trưởng Khoa Môi trường, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, chặng đường 30 năm hình thành và phát triển của Khoa là quá trình bền bỉ vượt qua khó khăn, khẳng định vai trò tiên phong trong đào tạo và nghiên cứu khoa học môi trường tại Việt Nam.

Trong 30 năm xây dựng và phát triển, Khoa Môi trường đã đào tạo hàng nghìn cử nhân, khoảng 1.500 thạc sĩ và gần 100 tiến sĩ, góp phần hình thành đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học và cán bộ quản lý trong các cơ quan, trường đại học, doanh nghiệp và tổ chức quốc tế.

Với triết lý “Học để ứng dụng, Học từ thực tiễn”, sinh viên, học viên và nghiên cứu sinh của Khoa được khuyến khích tham gia trực tiếp vào các đề tài nghiên cứu, thực tập và chương trình trao đổi quốc tế. Nhờ môi trường học tập gắn với thực tiễn, người học đã đạt nhiều thành tích xuất sắc trong nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo, khẳng định vị thế của Khoa trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam. Qua đó, Khoa đã và đang thực hiện hiệu quả sứ mệnh đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, có khả năng ứng dụng tri thức để bảo vệ môi trường, sức khỏe cộng đồng và phát triển bền vững.

Đặc biệt, việc thành lập 2 phòng thí nghiệm trọng điểm cấp Đại học Quốc gia Hà Nội – GreenLab và KLATEFOS, cùng 7 phòng thí nghiệm chuyên đề và 3 nhóm nghiên cứu mạnh đang từng bước hình thành một hệ sinh thái khoa học liên ngành, kết nối nghiên cứu với thực tiễn, từ phòng thí nghiệm đến tri thức, kết nối doanh nghiệp và địa phương. Đây là minh chứng rõ nét nhất cho chất lượng đào tạo và là niềm tự hào lớn của thầy và trò Khoa Môi trường.

gsts-nguyen-manh-khai-pld-1763278468.jpg
GS.TS Nguyễn Mạnh Khải – Trưởng Khoa Môi trường, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội.

Ghi nhận nhiều tập thể và cá nhân của Khoa Môi trường đã không ngừng nỗ lực, đóng góp xuất sắc vào sự nghiệp giáo dục và nghiên cứu khoa học, tại buổi lễ, Khoa Môi trường trao bằng khen của Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội cho những cá nhân đã có nhiều cống hiến xuất sắc cho sự phát triển của Khoa Môi trường. Đồng thời ghi nhận các cá nhân tập thể được bằng khen của Bộ Khoa học công nghệ, Bộ Nông nghiệp và môi trường, Liên hiệp Hội khoa học kỹ thuật Việt Nam.

Hoàng Thảo