Quy mô GDP tăng hơn 25% sau điều chỉnh

minhtam

Sau khi Tổng cục Thống kê công bố số liệu quy mô GDP được tính toán lại, một loạt chỉ số kinh tế vĩ mô khác thay đổi theo.

Quy mô GDP của toàn nền kinh tế theo giá hiện hành tăng bình quân 25,4%/năm giai đoạn 2010-2017, tương ứng tăng 41 tỷ USD/năm sau khi đánh giá lại. Số liệu được Tổng cục Thống kê công bố chính thức ngày 13.12, sau bốn tháng kể từ họp báo nói về việc điều chỉnh.

Năm 2017, quy mô GDP sau khi đánh giá lại đạt 278 tỷ USD, tăng gần 58 tỷ USD so với công bố trước đây.

Quy mô GDP giai đoạn 2010 - 2017 theo giá hiện hành.
Quy mô GDP giai đoạn 2010 - 2017 theo giá hiện hành. Đơn vị: tỷ USD.

"Con số quy mô GDP thay đổi tới ¼ là rất lớn. Thông lệ trên thế giới, con số tăng lên như vậy sau đánh giá lại chỉ diễn ra ở các nước kém phát triển, đang phát triển với hệ thống thống kê còn kém chất lượng. Chúng ta phải rất cẩn trọng với con số này", PGS. TS Phạm Thế Anh bình luận với VTV sau công bố.

TS Thế Anh cho biết, ngoài chỉ tiêu GDP, còn nhiều thước đo khác để phản ánh sự phát triển của nền kinh tế cụ thể hơn như chỉ số tiêu thụ điện năng, tiêu thụ xăng dầu hay tổng thu từ thuế và phí của nhà nước trong giai đoạn… Các chỉ số này có chung tỷ lệ với quy mô GDP.

Tuy nhiên, theo quan sát của ông, sau điều chỉnh, quy mô GDP của Việt Nam trong cả giai đoạn đã tăng gấp ba lần. ( GDP công bố lần đầu năm 2010 là 95 tỷ USD; GDP sau điều chỉnh năm 2017 là 278 tỷ USD). Trong khi đó, khoản thu từ thuế và phí năm 2010 so với năm 2017 tăng không tương xứng, chỉ gấp hai lần (thu từ thuế phí năm 2010 là 21,4 tỷ USD, năm 2017 khoảng 47 tỷ USD - theo tỷ giá hiện tại). Vị chuyên gia lưu ý khi các thước đo khác của nền kinh tế đang không tăng tương xứng với quy mô GDP sau khi điều chỉnh lại.

Với việc thay đổi quy mô GDP, tỷ lệ nợ công so với GDP của toàn giai đoạn 2010-2017 giảm 11,6 điểm phần trăm so với số liệu trước. Thay vì sát trần nợ công 65% GDP mà Quốc hội cho phép, tỷ lệ nợ công ở hầu hết các năm đều xuống dưới 50% GDP (trừ năm 2016 ở mức 50,9% GDP).

Một số chỉ số khác cũng thay đổi như tích lũy tài sản bình quân mỗi năm tăng 28,98%; tiêu dùng cuối cùng thay đổi đáng kể ở tiêu dùng cuối cùng của hộ dân cư, bình quân tăng 26,37%/năm.

Tổng thu nhập quốc gia (GNI) bình quân mỗi năm tăng 26,6%. GDP bình quân đầu người bình quân tăng thêm 10,3 triệu đồng/người/năm, tương ứng tăng 25,6%/năm. Tỷ lệ vốn đầu tư so với GDP bình quân mỗi năm khoảng 33,3%/năm (tăng thêm 0,7 điểm phần trăm).

Ông Nguyễn Bích Lâm, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê khẳng định kết quả của việc đánh giá lại không dùng để đánh giá thành tích trong giai đoạn đã qua mà. Các số liệu để đánh giá đúng bức tranh, hiện trạng của nền kinh tế để xây dựng các mục tiêu trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội giai đoạn 10 năm tiếp theo 2021-2030.

Trả lời chất vấn Quốc hội chiều 8.11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết các số liệu tính này chỉ áp dụng sau năm 2020 và không đưa vào các báo cáo gửi Quốc hội, văn kiện Đảng. Người đứng đầu Chính phủ khẳng định không phải bệnh thành tích mà tính lại. Việc đánh giá lại GDP rất quan trọng, cần thiết và theo thông lệ quốc tế.

Với số liệu mà Tổng cục Thống kê đã công bố, ông Phạm Thế Anh cho rằng Chính phủ cần phải lập kế hoạch phát triển kinh tế xã hội ngay và thông tin với người dân, nhà đầu tư kịp thời để có sự ứng phó sớm.

Tốc độ tăng GDP hàng năm trong giai đoạn 2011-2017 mỗi năm tăng từ 0,13-0,48 điểm phần trăm, trong đó năm 2016 tăng cao nhất với 0,48 điểm phần trăm.
Tăng trưởng GDP trước và sau điều chỉnh giai đoạn 2010-2017. Đơn vị: phần trăm.
Tăng trưởng GDP trước và sau điều chỉnh giai đoạn 2010-2017. Đơn vị: phần trăm.


Box 1: Nhiều quốc gia trên thế giới từng tiến hành tính toán lại quy mô GDP. Trung Quốc nhiều đánh giá lại quy mô GDP, năm 2013 và 2015, nước này điều chỉnh tăng thêm lần lượt 3,4% và 1,3%. Năm 2013, Mỹ công bố điều chỉnh, quy mô GDP của nước này tăng 3,6% so với trước đó.

Đặc biệt, năm 2008, cơ quan thống kê Liên Hợp quốc đưa ra khung lý thuyết của hệ thống tài khoản quốc gia, nhiều nước đã tiến hành tính toán lại. Ghana tăng 60%, Nigeria tăng 59,5%, Maldive tăng 37%, Kenya tăng 25%, Zambia tăng 25%...

Box 2: Tổng cục Thống kê cho rằng các doanh nghiệp trong giai đoạn này phát triển nhanh nhưng thông tin chưa được cập nhật kịp thời trong dữ liệu của các cơ quan quản lý là nguyên nhân chủ yếu khiến quy mô GDP chưa được tính toán đầy đủ. Cơ quan thống kê nhận diện năm nhóm nguyên nhân làm thay đổi số liệu quy mô GDP, trong đó chỉ có một nhóm tác động làm giảm.

Việc bổ sung thông tin từ tổng điều tra làm quy mô GDP bình quân mỗi năm tăng thêm 589.000 tỷ đồng, chiếm 63% mức tăng. Trong đó, tổng điều tra kinh tế năm 2017 đã bổ sung 76 nghìn doanh nghiệp, gần 306 nghìn cơ sở sản xuất kinh doanh cá thể so số lượng đơn vị dùng để tính GDP trước đó. Quy mô GDP tăng bình quận 305.000 tỷ đồng mỗi năm do bổ sung thông tin từ hồ sơ hành chính, chiếm 32,6% mức tăng bình quân.

minhtam
Bạn đang đọc bài viết "Quy mô GDP tăng hơn 25% sau điều chỉnh" tại chuyên mục Khoa học quản lý.