Những ngày gần đây, viên uống KOVIR là cái tên được rất nhiều chú ý từ dư luận khi Bộ Y tế ra Công văn 5944/BYT-YDCT về việc tăng cường phòng, chống dịch Covid-19 bằng thuốc cổ truyền và sản phẩm từ dược liệu.
Công văn này được gửi đi Sở Y tế các tỉnh, thành phố; bệnh viện y học cổ truyền bộ, ngành; bệnh viện y học cổ truyền các tỉnh, thành phố; các cơ sở kinh doanh dược liệu, thuốc cổ truyền.
Đáng chú ý, tại hướng dẫn sử dụng thuốc cổ truyền và sản phẩm từ dược liệu được ban hành kèm theo công văn này, Bộ Y tế đã công bố 12 loại thuốc cổ truyền phòng và hỗ trợ điều trị Covid-19. Trong 12 loại thuốc này, Bộ nhắc đích danh sản phẩm “viên nang Kovir” do Công ty Cổ phần Sao Thái Dương sản xuất.
Điều đáng nói hơn nữa, Bộ Y tế đề nghị các đơn vị nêu trên căn cứ vào thuốc cổ truyền, các sản phẩm chế biến, bào chế từ dược liệu ban hành kèm Công văn 5944 để tham khảo lựa chọn mua sắm, đấu thầu, tiếp nhận từ các tổ chức, cá nhân ủng hộ cho các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh!
Tuy nhiên, công văn này đã ngay lập tức vấp phải sự phản ứng dữ dội của dư luận.
Thế nhưng, mọi việc chưa dừng lại ở đó. Theo phản ánh của cộng đồng mạng, trước thời điểm Công văn 5944 của Bộ Y tế ban hành, tại các nhà thuốc và trên các trang thương mại điện tử, sản phẩm viên nang Kovir được bán với giá 250 – 300 nghìn đồng/hộp 45 viên. Nhưng, ở thời điểm hiện tại, sản phẩm này đã được đẩy giá lên tới 1 triệu đồng/1 hộp 30 viên.
Điều khiến dư luận băn khoăn hơn nữa là trước khi Công văn số 5944/BYT-YDCT của Bộ Y tế được ban hành (24/7/2021), Công ty Cổ phần Sao Thái Dương đã có văn bản thông báo điều chỉnh giá bán sản phẩm viên nang cứng Kovir là 1 triệu đồng/hộp 2 vỉ x 15 viên. Văn bản này do ông Nguyễn Hữu Thắng – Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Sao Thái Dương ký ngày 19/7/2021, tức sớm hơn 5 ngày!
Vậy công ty Sao Thái Dương của ai và hoạt động kinh doanh như thế nào?
Sao Thái Dương với lịch sử lâu đời
Sao Thái Dương tiền thân là cơ sở Thái Dương, chính thức được thành lập vào tháng 4/2000 dưới sự dẫn dắt của 2 vợ chồng dược sỹ Nguyễn Hữu Thắng (SN 1971) và Thạc sỹ dược học Nguyễn Thị Hương Liên.
Nữ doanh nhân Nguyễn Thị Hương Liên thường xuất hiện nổi bật trong các sự kiện có liên quan tới Sao Thái Dương. Bà được biết tới là người truyền cảm hứng, gây dựng Sao Thái Dương trở thành thương hiệu dược phẩm hàng đầu tại Việt Nam. Tuy nhiên, quá trình phát triển của Sao Thái Dương còn có sự đóng góp không nhỏ của ông Nguyễn Hữu Thắng. Ông Thắng hiện đảm nhiệm cương vị Tổng Giám đốc kiêm người đại diện theo pháp luật của Sao Thái Dương.
Vào tháng 11/2018, Sao Thái Dương đã có màn tăng vốn điều lệ từ 100 tỷ đồng lên 150 tỷ đồng.
Cơ cấu cổ đông của công ty rất cô đặc với chỉ 3 người, tính đến hết năm 2020, gồm: Nguyễn Hữu Thắng 51%, Nguyễn Thị Hương Liên 48%, Nguyễn Hải Yến 1%.
Vợ chồng doanh nhân Nguyễn Hữu Thắng - Nguyễn Thị Hương Liên
Kể về quá trình đi vào ngành đông được của Sao Thái Dương, bà Hương Liên – Phó Giám đốc Sao Thái Dương cho hay: do sức khoẻ của bản thân không được tốt, bẩm sinh yếu ớt, hay bị ốm, thế nên trong quá trình chữa bệnh cho mình, tôi tự tìm kiếm các liệu trình điều trị khác nhau. Lúc đầu, bà sử dụng tân dược nhưng thấy có nhiều tác dụng phụ, thế nên dần chuyển sang tìm kiếm các giải pháp từ thảo dược để cơ thể được an toàn hơn và thấy có nhiều cải thiện.
Khi thấy bà làm “chuột bạch” thành công nên Ban lãnh đạo công ty đã bàn nhau và quyết định chuyển hướng sang sản xuất các sản phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên - ngoài việc bảo vệ sức khoẻ cho người tiêu dùng, tận dụng được nguồn nguyên liệu sẵn có ở Việt Nam thì còn tận dụng được lợi thế về giá đầu vào.
Ngoài điều chế thuốc, từ nhu cầu làm đẹp cho bản thân, bà cũng đã nghiên cứu và điều chế thêm mỹ phẩm từ thảo dược để sử dụng. Sau khi dùng hiệu quả, bà Hương Liên đã giới thiệu cho bạn bè và được mọi người ủng hộ.
Ngoài ra, bà cũng tìm hiểu nhược điểm của các sảm phẩm hiện có trên thị trường, sử dụng các kiến thức đã được học, tham khảo các phương pháp nghiên cứu từ tây y để khắc phục, cải tiến các nhược điểm đó trong sản phẩm của mình. Cách làm này cũng được nhiều nước trên thế giới ứng dụng, giúp nâng cao giá trị của các sản phẩm địa phương vốn có từ trước.
Hiện các nhà máy sản xuất của doanh nghiệp này đã đạt chuẩn quốc tế GMP của WHO, nhờ thế các sản phẩm của họ ngoài tiêu thụ trong nước còn xuất khẩu sang Mỹ, Anh, châu Âu, Nga và Trung Quốc.
Sao Thái Dương đã phát triển 130 sản phẩm chăm sóc sức khỏe và mỹ phẩm từ thảo dược Việt Nam, trong đó nổi bật nhất là 2 sản phẩm dầu gội dược liệu Thái Dương và thực phẩm chức năng dành cho nam giới Rocket 1h. Cách đây chưa lâu, Sao Thái Dương đã ký độc quyền và xuất khẩu sang 14 nước Trung Đông cho sản phẩm chăm sóc sức khỏe nam giới Rocket 1h. Vào tháng 1/2020, bộ sưu tập 47 mỹ phẩm thiên nhiên do công ty sản xuất tại Việt Nam dưới thương hiệu Nature Queen đã được ra mắt tại London – nước Anh.
“Trên thực tế, việc nghiên cứu điều chỉnh sản phẩm ở Sao Thái Dương là một quá trình diễn ra liên tục, chứ không phải đợi khách hàng phải ánh thì mới điều chỉnh. ông ty sở hữu hơn 100 dược sĩ phụ trách nghiên cứu là những người làm nghiên cứu ‘bán thời gian.
Chúng tôi quan niệm, người làm R&D không nên chỉ ngồi trong phòng thí nghiệm để nghiên cứu mà còn phải tìm hiểu nhiều hơn về các công đoạn khác, kể cả nghiên cứu thị trường để hoàn thiện hơn về sản phẩm”, chị Hương Liên tiết lộ.
Cho đến nay, Sao Thái Dương đã được Cục Sở hữu trí tuệ bảo hộ độc quyền tới 8 sáng chế/giải pháp hữu ích về công thức dược phẩm/mỹ phẩm dựa trên nguồn nguyên liệu tự nhiên thuần Việt.
Ngoài ra, như mọi doanh nghiệp dược phẩm khác, Sao Thái Dương cũng ngùn ngụt ý chí ra mắt các sản phẩm nhằm góp phần chống dịch, như gel sạch khuẩn Thái Dương, nước súc miệng Thái Dương, viên uống KOVIR giúp tăng cường miễn dịch trong các bệnh lý virus.
Đặc biệt, công ty đã thương mại hóa thành công hai bộ kit chẩn đoán Covid-19 mang tên One-Step RT-PCR Covid-19 Kit Thai Duong (2 phiên bản) và RT-LAMP Covid-19 Kit Thai Duong (6 phiên bản); và đóng góp hơn 50.000 kit chẩn đoán vào công tác phòng chống dịch tại Việt Nam và thế giới.
Lợi nhuận khiêm tốn
Theo dữ liệu của tạp chí Kinh tế số cho thấy, doanh thu và lợi nhuận của Sao Thái Dương vẫn khá khiêm tốn so với các “ông lớn” ngành dược đã niêm yết trên sàn chứng khoán như CTCP Traphaco (Mã CK: TRA), CTCP Dược Hậu Giang (Mã CK: DHG) hay CTCP Dược phẩm Trung ương I – Pharbaco (Mã CK: PBC).
Trong 4 năm trở lại đây, doanh thu và lợi nhuận của Sao Thái Dương vẫn tăng trưởng mạnh. Như năm 2016 và 2017, doanh thu thuần của Sao Thái Dương lần lượt đạt 69,3 tỷ đồng và 466,45 tỷ đồng; lãi thuần lần lượt ở mức 156,8 triệu đồng và 2,17 tỷ đồng.
Năm 2019, doanh thu thuần của Sao Thái Dương đạt 828,7 tỷ đồng, lãi thuần ở mức 7,28 tỷ đồng, tăng trưởng lần lượt 24% và 15% so với năm 2018.
Tính đến cuối năm 2019, tổng tài sản của Sao Thái Dương đạt 653 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu ở mức 174 tỉ đồng, tăng trưởng lần lượt 54% và 0,5% so với thời điểm đầu năm.
Không phải thành viên nào trong hệ sinh thái dược phẩm của vợ chồng doanh nhân Nguyễn Hữu Thắng - Nguyễn Thị Hương Liên cũng làm ăn có lãi.
Tháng 1/2017, ông Nguyễn Hữu Thắng, bà Nguyễn Thị Hương Liên và Sao Thái Dương góp vốn thành lập CTCP Nhà thuốc Thái Dương (Thái Dương Pharmacy) với quy mô vốn điều lệ ban đầu là 3 tỉ đồng, chuyên bán lẻ thuốc, dụng cụ y tế, mỹ phẩm và vật phẩm vệ sinh trong các cửa hàng chuyên doanh.
Trong giai đoạn 2017 – 2019, Thái Dương Pharmacy báo lỗ triền miên. Tính đến ngày 31/12/2019, công ty này đã âm vốn chủ sở hữu tới 3,47 tỉ đồng.
Năm 2018, ông Nguyễn Hữu Thắng và bà Nguyễn Thị Hương Liên thành lập một loạt các pháp nhân mới như Công ty TNHH Sao Thái Dương Hà Giang, Công ty TNHH Sao Thái Dương Hà Nam và Công ty TNHH Sao Thái Dương Sơn La, song hoạt động không hiệu quả. Trong đó, Công ty TNHH Sao Thái Dương Hà Giang đã giải thể.
Ngoài ra, ông Nguyễn Hữu Thắng còn là giám đốc kiêm người đại diện theo pháp luật của CTCP Dinh Dưỡng Phương Đông. Công ty này có trụ sở tại Hà Nội, đăng ký ngành nghề kinh doanh chính là kinh doanh bất động sản, quyền sử dụng đất thuộc chủ sở hữu, chủ sử dụng hoặc đi thuê.
Tuy nhiên, chúng ta khó mà so sánh doanh thu giữa công ty tân dược và đông dược; hơn nữa, theo bà Hương Liên, việc ít lợi nhuận đã giúp doanh nghiệp của bà phát triển bền vững.
“Tôi nghĩ, điều đầu tiên giúp doanh nghiệp phát triển bền vững trong hơn 20 năm qua đó chính là chúng tôi luôn nuôi dưỡng ước mơ sản xuất ra các sản phẩm về dược có giá trị, tốt cho sức khoẻ người tiêu dùng và cố gắng hết sức để hiện thực hoá ước mơ đó.
Và trong quá trình miệt mài nghiên cứu, tìm kiếm đó, chúng tôi đã tìm ra chìa khoá mở được cánh cửa của giấc mơ khi phát hiện ra rằng, thảo dược không chỉ dùng để sản xuất thuốc, sản phẩm y học mà còn có thể dùng để điều chế thành nhiều sản phẩm có giá trị, an toàn và hiệu quả đối với sức khoẻ như: mỹ phẩm, thực phẩm chức năng.
Thứ hai, với các sản phẩm của Sao Thái Dương, chúng tôi thường thu mua thảo dược ở vùng núi phía Bắc hoặc những vùng nông nghiệp xa xôi. Ở đó người dân có thu nhập rất thấp. Khi chuyển đổi canh tác từ trồng cây nông nghiệp sang cây trồng thảo dược, thu nhập đã được cải thiện hơn, nhất là đối với nhóm lao động yếu thế như phụ nữ, người cao tuổi...
Tôi rất hạnh phúc khi sản phẩm của mình đã góp phần tạo việc làm và thu nhập cao cho rất nhiều người. Mỗi khi tạo ra các sản phẩm mới, được mọi người công nhận, ủng hộ và yêu mến, chúng tôi như được tiếp thêm động lực để duy trì sản xuất và nuôi dưỡng đam mê.
Mặc dù còn có những sản phẩm tuy không có lãi, nhưng khi làm việc cùng nhau, chia sẻ khó khăn cho nhau, tạo cơ hội cho nhau, chúng tôi thấy cuộc đời thật nhiều ý nghĩa. Tôi nghĩ đó chính là nền tảng quan trọng nhất cho sự phát triển bền vững hơn 20 năm qua của doanh nghiệp”, founder Hương Liên bày tỏ.
