Định cư Mỹ theo diện EB-5 (Employment Base Fifth) là chương trình xin thẻ xanh Mỹ dành cho người nước ngoài đến Mỹ theo hình thức đầu tư. Đạo luật Cải cách và Liêm chính EB-5 Mỹ được ban hành ngày 15/3/2022, và chính thức thi hành ngày 01/9/2022 với các thay đổi lớn sẽ tác động tới toàn bộ các chủ đầu tư, các dự án và đặc biệt là nhà đầu tư.
Theo chia sẻ của Luật sư Di trú Mỹ Robert Divine, nội dung đạo luật EB-5 mới có những điểm nổi bật như: mức đầu tư tối thiểu vào dự án trong vùng tạo việc làm trọng điểm - TEA là 800.000 USD (19,9 tỷ đồng) và vùng ngoài TEA là 1,05 triệu USD (hơn 26 tỷ đồng); đối với những dự án mang lại lợi ích quốc gia, vì mục đích nhân đạo hay dự án đầu tư vào nông thôn, những vùng dân cư thưa thớt hoặc dự án đầu tư vào nơi có tỷ lệ thất nghiệp cao, tạo việc làm cho lao động Mỹ thì sẽ được cơ quan di trú Mỹ xem xét ưu tiên trong khoảng từ 03 tháng – 1 năm, nhanh hơn so với mức bình thường là 06 năm cho các dự án EB-5 khác… Đặc biệt, đạo luật EB-5 mới sẽ cho phép các nhà đầu tư đang ở Mỹ theo các diện như du học, kinh doanh hoặc làm việc, từ các nước không bị tồn đọng hồ sơ, có thể đăng ký đầu tư EB-5 và nộp đơn I-526e xin thị thực EB-5 cùng lúc với đơn xin chuyển đổi tình trạng di trú I-485, để được cấp giấy phép làm việc và giấy thông hành ra vào Mỹ trong khi đơn I-526e đang được duyệt xét.
Ngoài ra, đạo luật mới này cũng cho phép nhà đầu tư dùng tiền vay ngân hàng để đầu tư vào một dự án EB-5 chỉ cần chứng minh được nguồn tiền đó được vay từ ngân hàng nào. Về việc nhà đầu tư có được phép thanh toán một phần dự án hay không, ông Robert Divine cho biết: “Trên thực tế, tại Hoa Kỳ đã ghi nhận một số trường hợp được thanh toán một phần khi nhà đầu tư chứng minh được mình đã thanh toán một phần rồi và đang có tài sản rao bán tại quốc gia họ sinh sống để bổ sung nguồn vốn, hoặc trường hợp nhà đầu tư có đủ nguồn vốn nhưng cần thêm thời gian để chuyển tiền sang Hoa Kỳ do quốc gia nơi họ sinh sống giới hạn số tiền mỗi lần chuyển đi. Luật pháp Hoa Kỳ cũng cho phép nhà đầu tư làm bản cam kết góp đủ vốn trong thời gian bao lâu, đi kèm là thế chấp tài sản để thực hiện cam kết. Tuy nhiên, theo tôi những trường hợp trên rất khó để chứng minh, không được đảm bảo chắc chắn việc xét duyệt nên các dự án cần đầu tư trong một lần cho hết, nếu chia thành nhiều đợt thì sẽ phải chấp nhận rủi ro cao. Hơn nữa, cơ quan Hoa Kỳ cũng nghi ngại về vấn đề nguồn tiền chuyển tới là tiền bẩn. Trong khi đó, Việt Nam là một đất nước chủ yếu giao dịch bằng tiền mặt, có các quy định về biểu tính thuế riêng như phải đóng thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp… nên sẽ rất khó khăn trong việc chứng minh nguồn gốc của dòng tiền đầu tư. Nhà đầu tư Việt Nam nên có sự đảm bảo của các chuyên gia uy tín để chứng minh nguồn tiền của mình là tiền sạch. Đối với các nhà đầu tư có khoản vay tại các ngân hàng TMCP lớn ở Việt Nam, có báo cáo tài chính đã soát xét thì được coi là nguồn tiền sạch do nhà nước chứng minh kiểm duyệt, nhà đầu tư sẽ không cần phải chứng minh thêm.”
Hội thảo đầu tư định cư EB-5 Mỹ - Dự án TEA “American Industrial Brands” (AIB)
Để việc xét duyệt dự án được đảm bảo chắc chắn đúng yêu cầu của cơ quan di trú Mỹ, bà Rupy Cheema – Giám đốc Điều hành EB5 Diligence đã đưa ra một số tiêu chí thẩm định dự án, ví dụ điển hình về mức độ đánh giá dự án. Cụ thể, dự án được đánh giá tốt là dự án có kế hoạch kinh doanh tốt, có sản phẩm đáp ứng được nhu cầu của thị trường Mỹ, có nguồn tiền được rót trực tiếp vào mục tiêu dự án, có mô hình tài chính ổn định, ban lãnh đạo phải là người có chuyên môn trong lĩnh vực mà công ty đầu tư, có phương án xử lý hiệu quả nếu dự án lệch khỏi quỹ đạo kinh doanh.
Công ty EB5 Diligence thường không đánh giá cao những dự án đầu tư vào xây dựng khu vui chơi giải trí, sân vận động… vì đây là lĩnh vực khá rủi ro, không được ngân hàng ưu tiên, nhà đầu tư thường quan tâm về lợi nhuận nhiều hơn do đó không đảm bảo được việc huy động đủ số vốn đầu tư. Trên thực tế, những dự án có thương hiệu sản phẩm rất tốt nhưng nhìn xa hơn lại tồn tại nhiều vấn đề, đối với các công ty có khoản nợ ngân hàng lớn sẽ đem đến rủi ro cho quá trình đầu tư, khi xảy ra sự cố ngân hàng sẽ thu hồi lại số tiền đầu tư mà không quan tâm xem dự án đã hoàn thành hay chưa.
Trong chuyến công tác tại Việt Nam lần này, ông Kurt Reuss - Chủ tịch eb5Marketplace đã đem tới Dự án TEA “American Industrial Brands” (AIB). Được biết, AIB là nhà máy tại thành phố Kokomo, bang Indiana, là nhà sản xuất thiết bị nhà tắm hàng hiệu cho toàn thị trường Mỹ dùng công nghệ robotic, thay thế chuỗi cung ứng Trung Quốc. Dự án EB-5 của AIB là dự án “vùng tạo việc làm trọng điểm” - TEA thuộc nhóm hạn mức visa dành riêng 10% với mức tiền đầu tư tối thiểu 800.000 USD. Trong dự án này, AIB đưa ra 16 xuất đầu tư EB-5 trong đợt gọi vốn với tỷ lệ công việc cao, vượt điều kiện của USCIS; tài chính doanh thu vững chắc; không có nợ ngân hàng; quản lý vốn minh bạch, có giám sát; thời gian hoàn vốn của dự án là 5 năm…
Ông Kurt Reuss khẳng định: Những lợi ích chúng tôi có thể mang lại cho các nhà đầu tư Việt Nam, trước hết là chúng tôi sẽ thẩm định dự án một cách cẩn thận, kỹ càng trước khi nhà đầu tư mong muốn chúng tôi thực hiện. Mỗi dự án đầu tư sẽ được chúng tôi viết 40 - 45 trang để giúp nhà đầu tư dễ dàng xác định mọi vấn đề, mọi khó khăn, cũng như mọi điểm mạnh của gói đầu tư. Ngoài ra, nếu chúng tôi đã xem xét một dự án và an tâm về nó, đó chắc chắn sẽ là một bước tiến nhanh hơn so với việc các nhà đầu tư phải đánh giá nhiều dự án mà họ không có nhiều thông tin. Vì vậy, chúng tôi nghĩ rằng mình có thể giúp các nhà đầu tư thực hiện quy trình đơn giản hơn nhiều.
Theo đánh giá của Ông Kurt Reuss, Việt Nam có nhiều khả năng là quốc gia được ưa chuộng nhất đối với chương trình đầu tư định cư EB-5 trong tương lai. Do vậy, khi quay trở lại vào năm 2023, ông hứa hẹn sẽ mang đến 02 dự án có tiềm năng lớn, cơ hội đầu tư cao về lĩnh vực dầu khí và lĩnh vực điện toán đám mây cho các nhà đầu tư Việt Nam.
