UBND TP.HCM vừa có vừa kiến nghị Thủ tướng Chính phủ về chủ trương phát triển TP.HCM thành trung tâm tài chính khu vực và quốc tế. Thành phố mong Chính phủ xem đây là nhiệm vụ trọng điểm, chiến lược quan trọng của quốc gia và được đưa vào chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn 2045; đồng thời kiến nghị bổ sung nội dung này vào dự thảo văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII.
Việc TP.HCM trở thành trung tâm tài chính của các nước và từng bước trở thành của khu vực đã được Bộ Chính trị xác định từ năm 2002. Sau nhiều năm chững lại, gần đây, chính quyền thành phố một lần nữa quan tâm tới mục tiêu này và tổ chức lấy ý kiến các bên. Tại đề án xây dựng thành phố phía Đông, TP.HCM cũng quy hoạch khu Thủ Thiêm (Quận 2) trở thành trung tâm tài chính tầm cơ quốc tế.
Hiện TP.HCM là nơi quy tụ các định chế tài chính như ngân hàng, quỹ đầu tư, công ty chứng khoán... vào hàng cao nhất cả nước. Hơn 2.000 đơn vị thuộc ngân hàng, tổ chức tín dụng đặt tại thành phố. Tổng huy động vốn tại thành phố chiếm hơn 24% cả nước. Dư nợ cho vay tại địa phương cũng chiếm hơn 28% cho vay của toàn nền kinh tế. Quy mô vốn hóa các công ty niêm yết tại Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HoSE) lên tới 3,28 triệu tỉ đồng, chiếm hơn 90% tổng giá trị vốn hóa thị trường và hơn 54% GDP cả nước năm 2019.
Tuy nhiên, TP.HCM chưa hình thành trung tâm tài chính đúng nghĩa. "Phố Wall Sài Gòn" - tên gọi vui của khu vực xung quanh đường Nguyễn Công Trứ, phường Nguyễn Thái Bình, Quận 1 - thực chất được tập hợp một cách tự nhiên khi nhiều ngân hàng, công ty chứng khoán cùng tới đặt trụ sở. Ngay gần đó là HoSE và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh TP.HCM. Thành phố còn thiếu một khu vực tập trung theo quy hoạch và có cung cấp cơ sở hạ tầng để thực hiện lượng lớn các giao dịch trong nước và quốc tế.
Tại Diễn đàn Kinh tế TP.HCM cuối năm 2019, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch & Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phân tích về khả năng trở thành trung tâm tài chính của thành phố. Những diễn biến bất lợi về chính trị đang làm lung lay vị trí của những trung tâm tài chính lớn của thế giới như Hong Kong, London. Trong khi đó, xu hướng hiện nay của các nhà đầu tư quốc tế là tìm kiếm cơ hội tại các trung tâm tài chính mới để hưởng nhiều ưu đãi. Bên cạnh đó, TP.HCM có vị trí chiến lược khi nằm giữa hai khu vực kinh tế sôi động là Đông Nam Á và Đông Bắc Á, múi giờ không trùng với 21 trung tâm tài chính lớn nhất thế giới. Đây sẽ là lợi thế thu hút dòng vốn nhàn rỗi khi các trung tâm này nghỉ giao dịch.
Trong ngắn hạn, TP.HCM định hướng mục tiêu phát triển trung tâm tài chính hoàn chỉnh ở cấp độ quốc gia; trong trung hạn sẽ định hướng tầm cỡ khu vực. Theo VnExpress, UBND Thành phố xác định, bước đầu, trung tâm tài chính tại TP.HCM có thể đặt mục tiêu cung cấp dịch vụ tài chính cho các nước lân cận đang chuyển đổi và phát triển nhanh như Lào, Campuchia, Myanmar, hay Brunei là nước giàu nhưng chưa có thị trường tài chính phát triển. Sau đó, thành phố hướng đến mục tiêu gia nhập mạng lưới trung tâm tài chính tầm cỡ khu vực, cung cấp dịch vụ tài chính không chỉ cho các nước ASEAN. Trong dài hạn, trung tâm tài chính tại TP.HCM sẽ thu hút được nhiều nguồn cung, cầu về sản phẩm tài chính phục vụ hoạt động thương mại, đầu tư kinh doanh, thu hút các định chế tài chính, các tổ chức kinh tế hàng đầu không chỉ trong nước mà cả toàn cầu.
Nam Anh
