Ủy ban Thương mại quốc tế vừa họp tại Brussels, Bỉ vào chiều 21.1 theo giờ Việt Nam để bỏ phiếu phê chuẩn Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu - Việt Nam (EVFTA). Với tỉ lệ 29 phiếu thuận, 6 phiếu chống và 5 phiếu trắng, Ủy ban đã thông qua EVFTA.
Sau đó, Nghị viện châu Âu (EP) sẽ bỏ phiếu về EVFTA và Hiệp định bảo hộ đầu tư (IPA) tại phiên họp diễn ra vào tháng 2 ở Strasbourg (Pháp). Nếu thông qua, hiệp định thương mại EVFTA sẽ chính thức có hiệu lực. IPA sẽ chậm hơn vì cần từng nước thành viên thông qua.
Là một hiệp định thương mại tự do - EVFTA sẽ cắt giảm hầu hết các mức thuế quan đánh vào hàng hoá giao thương giữa Việt Nam và 28 quốc gia thuộc EU. Việt Nam sẽ giảm 65% thuế nhập khẩu đối với hàng hóa từ EU ngay khi hiệp định có hiệu lực. Phần còn lại - bao gồm xe máy, ô tô, dược phẩm, hóa chất, rượu vang, thịt gà và thịt lợn - dần dần được tự do hóa trong 10 năm. Cùng với đó, EU sẽ giảm 71% thuế quan đối với hàng hoá Việt Nam ngay sau khi hiệp định có hiệu lực, phần còn lại sẽ được xóa thuế trong 7 năm tiếp theo.
Hàng rào phi thuế quan ở khâu cấp phép nhập khẩu và thủ tục hải quan cũng sẽ được dỡ bỏ trong lĩnh vực ô-tô. Việt Nam chấp nhận các chỉ dẫn địa lý nhãn hiệu Made in EU đối với các sản phẩm phi nông nghiệp. Nhờ có hiệp định này, các công ty Châu Âu sẽ có thể tham gia vào các gói đấu thầu mua sắm công ở Việt Nam một cách bình đẳng như các công ty trong nước.
Để đảm bảo cho EVFTA được thông suốt, Việt Nam phải tham gia cam kết và tham gia công ước liên quan đến quyền người lao động. Nghị viện châu Âu cho hay, nếu có vi phạm, thỏa thuận thương mại có thể bị đình chỉ.
Bắt đầu khởi động đàm phán từ cuối năm 2010, đến nay sau một thập kỷ, EVFTA mới đi đến bước cuối cùng.
Ông Nguyễn Trung Kiên, giám đốc một doanh nghiệp chuyên xuất khẩu nước ép trái cây sang châu Âu cho biết, công ty vẫn chờ kết quả cuối cùng của EVFTA. Nếu được thông qua, đó sẽ là cơ hội to lớn không chỉ với công ty mà cho cả ngành xuất khẩu trái cây chế biến nói chung nhờ giảm giá bán, tăng tính cạnh tranh. Hiện nay, mức thuế nhập khẩu nước ép trái cây vào EU đang là 7% và có thể được dỡ bỏ nếu EVFTA được thông qua. Minh Phú - doanh nghiệp xuất khẩu tôm hàng đầu Việt Nam cho biết ông kỳ vọng vào việc giỡ bỏ những hàng rào kỹ thuật từ châu Âu hơn là dỡ bỏ thuế.
Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của EU trong khu vực ASEAN sau Singapore, với trị giá 47,7 tỉ Euro hàng hóa và 3,6 tỉ Euro dịch vụ. Các mặt hàng chủ yếu Việt Nam xuất khẩu sang EU là thiết bị viễn thông, quần áo và thực phẩm trong khi EU chủ yếu xuất khẩu các loại hàng hóa như máy móc và thiết bị vận tải, hóa chất và nông sản sang Việt Nam.
