Logistics phát triển nhờ xuất khẩu phục hồi
Theo thống kê từ thị trường cho thấy, hoạt động xuất khẩu tăng trưởng mạnh mẽ trong quý I/2024 làm cho khối lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường hàng không và đường biển của Việt Nam tăng lên (ước tính) lần lượt 40% và 30% so với cùng kỳ năm trước.
Việc hoạt động xuất khẩu tăng trưởng khiến giá cổ phiếu của các công ty logistics hàng đầu trong nước như Gemadept (GMD), Cảng Sài Gòn (SGP) và Công ty CP Dịch vụ Hàng hóa Sài Gòn tập trung vào thương mại quốc tế đã tăng 50% so với cùng kỳ năm trước, vượt xa mức tăng 20% của chỉ số VN-Index.
Chia sẻ về vấn đề này, ông Michael Kokalari, CFA, Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường VinaCapital cho rằng, cuối năm 2023, sự phục hồi xuất khẩu của Việt Nam đã bắt đầu khi quá trình giảm tồn kho kết thúc. Đến đầu năm 2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam tăng trưởng 15% và doanh thu từ dịch vụ xếp dỡ hàng hóa đường hàng không và đường biển tăng hơn 30% so với cùng kỳ. Đó là một lý do khiến cổ phiếu của các công ty Logistics tăng vọt trong năm nay.
Khoảng 1/3 doanh thu của các công ty logistics tập trung vào thương mại quốc tế (trái ngược với các doanh nghiệp tập trung vào vận chuyển nội địa) có nguồn gốc từ việc vận chuyển hàng hóa. Các hợp đồng được ký trong giai đoạn 2020-2021 hiện sắp kết thúc, vì vậy VinaCapital kỳ vọng mức tăng trưởng doanh thu chung của các công ty đó gần như không đổi trong năm nay, bất chấp hoạt động vận chuyển tăng trưởng mạnh mẽ và phí xử lý cảng cao hơn.
Dù vậy, các nhà đầu tư đang nhìn xa hơn sự tăng giảm bất thường của giá cước vận chuyển hàng hóa và có niềm tin nhờ các yếu tố khác bao gồm triển vọng tăng phí cảng do Chính phủ quy định và việc tăng công suất, nâng cao hy vọng rằng Việt Nam có thể trở thành một trung tâm trung chuyển quốc tế như Singapore.
Ông Michael Kokalari cho biết, công suất tại khu phức hợp cảng nước sâu Cái Mép - Thị Vải, cách TP. Hồ Chí Minh khoảng 60km, bao gồm các bến do Gemadept, Công ty CP Cảng Sài gòn và các công ty logistics khác sở hữu và vận hành, dự kiến sẽ tăng hơn 10% vào năm tới, trong đó Gemadept sẽ tăng gấp đôi số bến mà họ vận hành tại Cái Mép - Thị Vải.
Công suất tại khu phức hợp cảng nước sâu Lạch Huyện gần Hải Phòng do một số doanh nghiệp nhà nước sở hữu và vận hành dự kiến sẽ tăng gấp 1,5 lần vào năm tới, bao gồm việc dự kiến tăng công suất 80% vào cuối năm 2024.
Theo ông Michael Kokalari, Chính phủ cũng đang xem xét xây dựng một cảng trung chuyển chuyên dụng tại Cần Giờ, gần Cái Mép - Thị Vải.
“Điều này có thể giúp Việt Nam cạnh tranh với Singapore và Hồng Kông (Trung Quốc) về kinh doanh trung chuyển, vì phí xử lý cảng của Việt Nam vẫn thấp hơn khoảng một nửa so với Singapore ngay cả sau khi tăng khoảng 10% phí xử lý cảng”, chuyên gia Michael Kokalari nhận định.
Bên cạnh đó, việc xây dựng sân bay Long Thành mới vẫn đang tiến triển với một nhà ga hàng hóa mới dự kiến khởi công vào cuối năm nay. Tất cả đều là một phần trong các kế hoạch phát triển cơ sở hạ tầng của Chính phủ. Chi tiêu cơ sở hạ tầng của Chính phủ đã tăng khoảng 33% lên 24 tỷ USD (hoặc 6% GDP) vào năm ngoái và VinaCapital kỳ vọng mức tương tự trong năm nay.
“Logistics là một trong những ngành có cơ hội đầu tư triển vọng nhất. Các nhà quản lý danh mục cổ phiếu niêm yết của quỹ đã tăng tỷ trọng vào cổ phiếu ngành logistics trong danh mục của các quỹ mở VinaCapital vào năm ngoái, vì đã dự đoán được sự sụt giảm thương mại của Việt Nam trong năm 2023 và phục hồi vào năm 2024”, chuyên gia Michael Kokalari nhận định.
Phục hồi xuất khẩu hỗ trợ các Khu công nghiệp
Theo chuyên gia VinaCapital, giá cổ phiếu của các công ty vận hành khu công nghiệp (KCN) đã tăng khoảng 50% so với cùng kỳ năm trước mặc dù việc phục hồi xuất khẩu của Việt Nam không ảnh hưởng trực tiếp đến sự tăng giá này như với các công ty logistics, nhưng đang khuyến khích dòng vốn FDI nhiều hơn.
“Xuất khẩu cao hơn đang khuyến khích dòng vốn FDI nhiều hơn – FDI đăng ký mới đã tăng hơn 50% trong 5 tháng đầu năm 2024 lên gần 8 tỷ USD, tương đương 4% GDP – và hầu hết các doanh nghiệp sản xuất đa quốc gia đều xây dựng nhà máy trong các KCN. Ngoài ra, các doanh nghiệp đa quốc gia sản xuất các sản phẩm công nghệ cao đang đẩy giá thuê khu công nghiệp lên cao, vì họ thường ít bị ảnh hưởng bởi giá thuê khu công nghiệp hơn so với các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm giá trị gia tăng thấp như hàng may mặc hay nội thất”, ông Michael Kokalari cho biết.
Bên cạnh đó, việc phục hồi xuất khẩu của Việt Nam được thúc đẩy bởi việc gia tăng xuất khẩu các sản phẩm công nghệ cao, vốn thường được vận chuyển bằng đường hàng không.
Theo ông Michael Kokalari, nguồn cung đất khu công nghiệp sẵn có còn hạn chế. Tỷ lệ lấp đầy tại các khu công nghiệp ở phía Bắc, nơi thu hút phần lớn dòng vốn đầu tư FDI công nghệ cao mới, hiện đang ở mức trung bình trên 80% và tỷ lệ lấp đầy tại các khu công nghiệp ở khu vực TPHCM trên 90%. Sự kết hợp giữa việc ít bị ảnh hưởng bởi giá của các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghệ cao và tỷ lệ lấp đầy cao đã đẩy giá thuê khu công nghiệp ở phía Bắc và phía Nam tăng lần lượt 35% và 15% vào năm 2023. Theo dự kiến mức giá này sẽ tăng thêm 7-10% trên toàn quốc trong năm 2024.
Ông Michael Kokalari đánh giá, việc phục hồi xuất khẩu của Việt Nam đã giúp thúc đẩy giá cổ phiếu của các công ty logistics hàng đầu trong nước tập trung vào thương mại quốc tế cũng như các công ty quản lý khu công nghiệp tăng khoảng 50% so với cùng kỳ năm trước.
"Việc phục hồi xuất khẩu của Việt Nam đã thúc đẩy giá cổ phiếu công ty logistics cũng như công ty quản lý khu công nghiệp. Điều này một phần do sự gia tăng xuất khẩu công nghệ cao đang thúc đầy việc phục hồi xuất khẩu và khuyến khích dòng vốn FDI nhiều hơn từ các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghệ cao - và các doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm giá trị gia tăng cao có thể trả mức giá thuê khu công nghiệp cao hơn", ông Michael Kokalari kết luận.
