Người câu cá ngồi trên những doi đất nhỏ tạo thành từ đất và vật liệu xây dựng bỏ đi đó, quay lưng về thành phố. Ngay sau lưng, phía bên kia bờ sông là các toà nhà san sát.

Chỗ câu cá ngay sông Sài Gòn nơi chúng tôi đến chỉ lớn hơn một cái ao lớn, dưới chân cầu Thủ Thiêm, giữa lòng Sài Gòn.

Một vài doi đất nhỏ hoặc chạy ngoằn ngoèo từ bờ hoặc gồ lên giữa mặt nước nhìn xa xa chơ vơ như một hòn đảo nhỏ. Khu này nhìn tựa như nền một công trình xây dựng cũ mà người ta bỏ quên sau khi phá dỡ. Đất, cát và vài thứ phế liệu còn sót lại ngăn một khoảnh bờ sông đã dần biến thành một cái ao nhỏ khi nước sông tràn vào. Những người câu cá ngồi trên những doi đất nhỏ tạo thành từ đất và vật liệu xây dựng bỏ đi đó, quay lưng về thành phố. Ngay sau lưng họ, phía bên kia bờ sông là các toà nhà san sát.

Tôi ngồi cạnh một gia đình dáng vẻ dân lao động. Chồng và con trai câu và chị vợ ngồi chơi. Họ cư ngụ ngay gần đó, từ trước cả khi cây cầu được xây. Hai vợ chồng thi nhau kể về lịch sử hình thành cái “ao câu cá” nhỏ này. Hoá ra đúng là nền đất cũ của một công ty nào đó và vốn là nơi người ta đổ phế liệu. Rồi nước sông tràn dần vào và hình thành chỗ này. Trên mỗi chỗ đất gồ lên đều có một hai người câu cá. Gần hai chục người, chia thành mấy nhóm. Phía trên đầu họ là bầu trời, chỉ có bầu trời. “Tất cả chúng ta đều bình đẳng trước cá”. Tôi nhớ có thấy câu tuyên ngôn trịnh trọng và hơi buồn cười này khi đọc lăng nhăng một vài tạp chí giải trí gì đó.

 


Nhưng đúng là câu cá không phân biệt giàu nghèo. Thiên nhiên đối xử công bằng với tất cả các loại cần câu dù xịn hay rẻ tiền, hay đơn giản chỉ là một chiếc cần tre tự chế. Tất cả chỉ phụ thuộc vào tay nghề của người câu. Nhưng câu cá lại là thú chơi phân biệt giới tính. Khó mà có câu trả lời thỏa đáng cho việc tại sao câu cá lại là môn giải trí chỉ dành cho đàn ông. Có một vài nghiên cứu lý giải câu cá thỏa mãn nhu cầu săn bắn nguyên thủy, nơi chỉ có người đàn ông với thiên nhiên.

Hầu hết những người ở chỗ này không phân tích lý do tại sao mình thích câu cá. Tại sao phải suy nghĩ quá nhiều về một niềm vui đơn giản? Nhưng khi ngồi đây, quay lưng lại với những khối bê tông, hưởng làn gió từ sông tạt vào mặt, nhìn mặt nước và bầu trời soi bóng, điều đó tựa như một phép ẩn dụ về một cuộc đời đơn giản và bình lặng, sự quyến rũ của một cuộc sống gần hơn với tự nhiên. Tại đây, vào lúc này, với những người câu cá, cái mặt nước nhỏ này với họ rộng rãi hơn toàn bộ phần còn lại của thành phố.

Ảnh: Bảo Zoãn