Ra mắt chương trình “Blue Ocean – Blue Foods" - Hành trình xây dựng bể chứa Carbon ngành thuỷ sản

“Blue Ocean- Blue Foods” hướng đến mục tiêu nhằm thúc đẩy sự tham gia có trách nhiệm của các bên liên quan trong giảm thiểu các tác động của biến đổi khí hậu, cải thiện môi trường biển và sinh kế cộng đồng; nâng cao nhận thức cộng đồng ven biển về biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường biển; thúc đẩy chương trình đồng hành cùng doanh nghiệp trong bảo vệ môi trường biển “Blue Ocean”; thúc đẩy chuỗi kinh tế tuần hoàn, có trách nhiệm, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu vùng ven biển “Blue Foods” và thúc đẩy liên minh thực phẩm thủy sản có trách nhiệm “Blue Foods Alliance”.

Ông Đinh Xuân Lập - Phó Giám đốc Trung tâm Hợp tác Quốc tế Nuôi trồng và Khai thác thuỷ sản bền vững (ICAFIS) cho biết: “Việt Nam là một trong những quốc gia chịu tác động nặng nề của biến đổi khí hậu, ở đó cộng đồng ngư dân ven biển, đặc biệt là phụ nữ, trẻ em là những người dễ bị tổn thương nhất. Tuy nhiên chúng ta đang thiếu đi các nguồn lực tham gia cùng cộng đồng trong thích ứng cũng như giảm nhẹ biến đổi khí hậy. Chính vì vậy chúng tôi phát động chương trình này với mong muốn tạo ra những giá trị thiết thực cho cộng đồng, xã hội và doanh nghiệp”.

Theo kịch bản biến đổi khí hậu của Việt Nam năm 2020, nếu mực nước biển dâng thêm 100 cm, khu vực Đồng bằng sông Cửu long có nguy cơ ngập khoảng 47% diện tích, khoảng 10% dân số tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long bị ảnh hưởng trực tiếp do mất đất. Khi mực nước biển dâng trung bình 57cm, sẽ có khoảng 8% diện tích rừng và thảm thực vật tự nhiên ở vùng ven biển có nguy cơ bị ngập. Diện tích rừng ngập mặn bị thu hẹp nghiêm trọng nhất ở các tỉnh Cà Mau, Bà Rịa - Vũng Tàu, Nam Định và TP Hồ Chí Minh. 

Bên cạnh đó, theo bản tin khí nhà kính thường niên lần thứ 19, Tổ chức Khí tượng thế giới của Liên Hợp quốc (VMO) cho biết mức độ phát thải của ba loại khí nhà kính (carbon dioxide, metan và oxide nito) đều đã phá vỡ kỷ lục vào năm 2022, trong đó nồng độ trung bình toàn cầu của loại khí nhà kính quan trọng nhất - carbon dioxide (CO2) - cao hơn 50% so với thời kỳ tiền công nghiệp, đánh dấu lần đầu tiên. Năm 2022, Việt Nam phát thải 344 triệu tấn CO2/năm, xếp thứ 17 trên toàn cầu.

Sự phát triển nhanh của đô thị và kinh tế - xã hội cộng hưởng với tác động của nóng lên toàn cầu, làm gia tăng nhanh hơn các hiện tượng cực đoan, cũng như rủi ro khí hậu ở các địa phương ven biển. Vì vậy, nhằm giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, cần có sự tăng cường liên kết và tham gia của các bên liên quan trong hỗ trợ cộng đồng ven biển.

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Việt Nam có hơn 887 loài rong biển, trong đó có 90 loài có giá trị kinh tế. Đến năm 2023, diện tích trồng rong biển sẽ đạt khoảng 16.500 ha, với sản lượng 150.000 tấn rong tươi. Nghề nuôi rong biển và hàu đang phát triển như một ngành kinh doanh sinh lời ở các tỉnh ven biển - được nuôi để làm thực phẩm, chế biến thực phẩm, mỹ phẩm và thuốc. Sinh kế của người dân sống ở các vùng ven biển này phụ thuộc vào chất lượng nước và môi trường sống trong các hệ sinh thái biển phong phú này. 

Rong biển là nguyên liệu xanh, có thể hấp thụ carbon từ khí quyển và trung hòa axit đại dương, đang được kỳ vọng trở thành giải pháp giúp làm sạch hành tinh. Rong biển có thể lưu trữ 1.500 tấn khí nhà kính trên mỗi km2, tốc độ phát triển của rong biển cao gấp 30-60 lần so với các loài thực vật trên đất liền, vì vậy có thể hấp thụ rất nhiều CO2, nó hấp thụ khí cacbonic nhiều gấp 2,4 lần so với cây cối trên đất liền. Ngoài ra, các chuỗi phân tử dài trong rong biển là rất lý tưởng để sản xuất các hợp chất thay thế nhựa và hiện nay một số loại nhựa sinh học đã có trên thị trường.

Rong biển và hàu có thể được trồng mà không cần đầu vào bên ngoài, loại bỏ các chất dinh dưỡng phú dưỡng khỏi nước và biến chúng thành protein, dầu, nguyên liệu hóa học xanh có giá trị và nhiều loại sản phẩm công nghiệp. Sản xuất hàng loạt rong biển và hàu làm thực phẩm cho người, thức ăn chăn nuôi và phụ gia, dược phẩm và y tế, phân bón và phụ gia thực phẩm có thể là một sự thay đổi mang tính biến đổi trong phương trình an toàn, an ninh lương thực toàn cầu. 

Bên cạnh đó, rong biển dễ dàng canh tác xen ghép với các loại hình nuôi thuỷ sản khác trên biển như nuôi hàu, cá biển, tôm hùm và giúp tạo môi trường sinh thái cho các loài này phát triển ổn định.

TS. Nguyễn Thị Sâm - Giám đốc JapiIFoods chia sẻ: “Sản phẩm mà JapiFoods đang sản xuất và kinh doanh là những “món quà của biển” với nguyên liệu từ bàn tay nông dân khắp miền biển Việt Nam. Chương trình mà ICAFIS, Hội Thủy sản Việt Nam phát động là một chương trình hết sức ý nghĩa với môi trường - xã hội - cộng đồng và doanh nghiệp. 

Đồng hành với chương trình, JapiGoods cam kết đóng góp 10% trên tổng doanh thu cho chương trình và cam kết luôn kề vai, sát cánh cùng chương trình. Chúng tôi sẽ cùng ICAFIS cung cấp giống rong biển miễn phí cho cộng đồng ngư dân ven biển và thu mua sản phẩm rong biển để tạo ra một chuỗi kinh tế tuần hoàn toàn diện và có trách nhiệm”.