Bài 1: “Đứa con ngoài giá thú Farmstay” bao giờ được thừa nhận?

Luật không theo kịp cuộc sống, nhà đầu tư dài cổ… chờ chính sách

Sở dĩ gọi Famrstay là “đứa con ngoài giá thú”, vì nó đã được hình thành và đã hoạt động theo quy luật khách quan của sự phát triển kinh tế xã hội. Nhưng do chưa có bất kỳ một văn bản quy phạm pháp luật nào điều chỉnh hoạt động của Farmstay nên loại hình này chưa được công nhận, nhiều trường hợp bị coi là bất hợp pháp.

Du khách đến với Famrstay không chỉ nghỉ ngơi, thư giãn mà họ còn trở thành những nông dân tham gia trồng trọt, chăn nuôi và tự tay gặt hái “thành quả” của mình, tự tay chế biến những thực phẩm do chính tay mình thu hoạch ngay trong trang trại đó. Họ sẽ cùng ăn, cùng ở, cùng tham gia tất cả các hoạt động như một nông dân thực thụ.

Nhưng thực tế hiện nay, du khách đến du lịch trang trại muốn ăn thì phải có nhà hàng, muốn ở phải có nhà nghỉ, muốn đi vệ sinh phải có nhà vệ sinh, muốn đậu xe phải có bãi đỗ... Tuy nhiên, những công trình này theo luật hiện hành không được phép xây dựng trên trang trại vì đây là đất nông nghiệp. Vậy thì phải làm sao? Chuyển đổi mục đích sử dụng đất ư? Không chuyển được vì trong phân loại đất của Luật Đất đai hiện hành và cả trong dự thảo Luật Đất đai sửa đổi đang lấy ý kiến của người dân không hề có phân loại “đất nông nghiệp/trang trại kết hợp với du lịch”.

Farmstay là trang trại kết hợp với nghỉ dưỡng, trong khi luật hiện hành và cả dự thảo Luật Đất đai sửa đổi lại phân loại đất trang trại (đất nông nghiệp khác) và đất thương mại dịch vụ riêng chứ không kết hợp. Trong khi loại hình kinh doanh farmstay bản chất của nó là phải kết hợp giữa trang trại và nghỉ dưỡng nó mới cho ra sản phẩm.

Chính vì luật không theo kịp cuộc sống thực tế nên nhiều chủ đầu tư dài cổ ngồi chờ chính sách. Nhiều người kêu trời vì đầu tư Farmstay thì không đủ cơ sở pháp lý mà không đầu tư thì bỏ qua cơ hội và bỏ qua quy luật phát triển kinh tế khách quan của kinh tế thị trường.

Vậy, Farmstays là loại hình du lịch hay loại hình bất động sản?.

Như đã nói: Farmstay là từ kết hợp giữa “farm”- nông trại và “homestay”- khu lưu trú tại địa phương. Nó có nghĩa là mô hình đất trang trại được dùng để du lịch nghỉ dưỡng cho nên có thể khẳng định Farmstay là loại hình du lịch hoạt động trên nền nền tảng của loại hình bất động sản nông nghiệp kết hợp với du lịch. Nếu Luật không cho phép quy hoạch đất trang trại nông nghiệp kết hợp với du lịch thì chắc chắn sẽ không có loại hình du lịch Farmstay tồn tại và phát triển đúng nghĩa và hợp pháp.

Tiềm năng của Famrstay

Du lịch nông nghiệp nông thôn là mô hình được nhiều nước trên thế giới thực hiện. Dự báo trong tương lai gần, du lịch nông nghiệp sẽ ngày càng trở nên phổ biến và trở thành lĩnh vực nhiều triển vọng và đa lợi ích.

Trong định hướng chiến lược phát triển du lịch Việt Nam, du lịch sinh thái nông nghiệp nông thôn được xác định là 1 trong 5 dòng sản phẩm chủ đạo. Theo đó, sản phẩm du lịch nông nghiệp sẽ trở thành điểm nhấn thu hút và thúc đẩy tăng trưởng du khách với nhiều sản phẩm du lịch mang đặc trưng văn hóa nông nghiệp của vùng miền.

Mô hình Farmstay sẽ giúp thúc đẩy kinh tế vùng, tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương. Đặc biệt mô hình này sẽ là phương thức xuất khẩu nông sản tại chỗ, giải quyết đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp. Các mô hình Farmstay mở ra sẽ thu hút nguồn vốn đầu tư đổ về địa phương làm thay đổi bộ mặt nông thôn.

Việt Nam là một trong những quốc gia có lợi thế rất lớn về thiên nhiên, 70% dân số và phần lớn đất đai giành cho hoạt động sản xuất nông nghiệp. Không những thế, văn hóa vùng miền, bản sắc văn hóa, ẩm thực của các địa phương cũng rất phong phú. Chính những lợi thế đó là tiền đề quan trọng để xây dựng và phát triển mô hình du lịch Farmstay. Đây là mô hình đặc thù và phù hợp với mọi đối tượng khách hàng khác nhau, không phân biệt người già, trẻ em, hay giới hạn tầng lớp nào. 

Đặc biệt, trong chương trình giáo dục phổ thông mới, hoạt động trải nghiệm bắt buộc chiếm thời lượng khá lớn trong chương trình học của học sinh của cả ba cấp học, vì vậy các Farmstay hình thành sẽ là nơi lý tưởng cho các em học sinh cắm trại và trải nghiệm hoạt động sản xuất nông nghiệp theo phương pháp tuần hoàn, thuận tự nhiên.

Nhu cầu nghỉ dưỡng, sống xanh, hòa mình với thiên nhiên của người dân Việt Nam cũng như nhu cầu du lịch khám phá, trải nghiệm văn hóa Việt Nam của khách nước ngoài ngày càng tăng. Với đối tượng khách hàng rộng như thế này cùng với nhu cầu cao, Farmstay chắc chắn sẽ là loại hình có sức bật rất lớn và khả năng sinh lời bền vững.