Trong báo cáo ngành nông nghiệp vừa cập nhật, chứng khoán VnDirect nhấn mạnh thịt lợn có thương hiệu tại Việt Nam sẽ dần thay thế thịt không thể truy xuất nguồn gốc, tạo cơ hội phát triển cho các doanh nghiệp 3F.
Thịt lợn là loại thịt thiết yếu ở Việt Nam, chiếm 66% tổng lượng thịt tiêu thụ, theo sau là thịt gia cầm và thịt bò. Mặc dù thịt lợn là loại thịt chính, thị trường thịt lợn trong nước vẫn duy trì ở mức thấp vì 95% thịt lợn tiêu thụ là thịt ấm và không an toàn (lợn được nuôi bằng thuốc kháng sinh hoặc tăng trọng; giết mổ quy mô nhỏ, tiêu chuẩn vệ sinh thấp, thịt được vận chuyển mà không có kiểm soát thú y, được bán ở các chợ có nguy cơ truyền nhiễm cao).
VnDirect cho rằng thu nhập, kiến thức dinh dưỡng và nhận thức về sức khỏe của người Việt Nam ngày càng tăng, đặc biệt là sau ảnh hưởng của dịch tả lợn Châu Phi và Covid-19, dẫn đến nhu cầu thịt sạch tăng lên.
Xu hướng này phát triển mạnh ở khu vực thành thị, nhờ sự phát triển của kênh thương mại hiện đại giúp người tiêu dùng dễ dàng tiếp cận với thịt sạch có thương hiệu và rõ nguồn gốc.
Do đó, VnDirect cho rằng thị trường thịt lợn Việt Nam vẫn còn tiềm năng tăng trưởng và các doanh nghiệp áp dụng mô hình 3F sẽ được hưởng lợi từ xu hướng chuyển đổi nhu cầu sang thịt sạch ở khu vực thành thị.
Những nhân tố mới tham gia “cuộc đua 3F”
Cùng với nhóm doanh nghiệp nước ngoài, thị trường sản xuất và chế biến thịt lợn cũng xuất hiện nhiều doanh nghiệp trong nước như HAG, BAF.
Ngày 17-9, Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (mã CK: HAG) đã chính thức ra mắt thương hiệu Bapi “heo ăn chuối” và cửa hàng BapiMart đầu tiên tại TP. HCM với sản phẩm chủ lực là thịt lợn mảnh cùng một số thực phẩm chế biến từ thịt: thịt nguội, chả lụa, xúc xích.
“Heo ăn chuối” được giới thiệu là sản phẩm thịt thơm ngon và sạch do lợn ăn chuối sạch quanh năm ít mắc bệnh dịch hơn. Bên cạnh đó việc tận dụng được nguồn chuối thải loại làm thức ăn chăn nuôi cũng giúp “heo ăn chuối” giảm được giá thành sản xuất.
Tuy nhiên, theo khảo sát của VnDirect, “heo ăn chuối” vẫn chưa xuất hiện nhiều trong hệ thống siêu thị, chợ truyền thống và các cửa hàng thực phẩm.
“Mặc dù thu hút sự chú ý của người tiêu dùng nhờ tên thương hiệu đặc biệt, nhưng chúng tôi cho rằng sản phẩm “heo ăn chuối” không có quá nhiều khác biệt so với những sản phẩm thịt sạch đang có trên thị trường, xét ở góc độ tiêu dùng”, VnDirect nhận định.
Bên cạnh HAG còn có một cái tên mới nổi khác là BAF. Ra mắt sản phẩm từ năm 2021, đến nay thịt thương hiệu của BAF đã có mặt tại 50 cửa hàng Siba Food và 250 cửa hàng Meat Shop. Hiện nay, BAF có quy mô đàn lợn hơn 200.000 con (bao gồm lợn thịt và lợn giống), hai nhà máy thức ăn chăn nuôi và 15 trang trại rộng khắp khu vực phía Nam.
VnDirect cho rằng sự gia nhập của BAF và HAG đang “phù hợp với thời đại” những bước dịch chuyển trong thói quen của người tiêu dùng từ mua thịt ở chợ, không rõ nguồn gốc sang những nơi có thương hiệu, có tiêu chuẩn cao hơn về chất lượng, an toàn thực phẩm.
Cuộc đua 3F ngày càng gay cấn
Theo VnDirect, giá trị thị trường ngành thịt Việt Nam ước tính đạt 8,9 tỷ USD vào năm 2021, với sự tham gia của nhiều công ty lớn như CP Food, GreenFeed, Japfa, CJ Vina, Dabaco và Masan Meatlife. Trong đó CP Việt Nam, công ty con của Tập đoàn CP Thái Lan, là doanh nghiệp sản xuất thịt lớn nhất Việt Nam với thị phần thịt lợn ước tính khoảng 17-18%. Một cái tên đáng chú ý khác là Meat Deli (thương hiệu của Masan Meatlife) ra mắt thị trường vào cuối năm 2019.
Sau 2 năm ra mắt, sản phẩm Meat Deli đã có mặt rộng rãi trên hệ thống siêu thị Winmart và chiếm khoảng 2-3% thị phần. Sản phẩm thịt mát Meat Deli vẫn đang đứng đầu về mức giá trong phân khúc thịt lợn có thương hiệu với câu chuyện “Thịt mát theo tiêu chuẩn Châu Âu đầu tiên tại Việt Nam” - sử dụng công nghệ đóng gói Oxy Fresh 9.
Bên cạnh đó, sắp tới sẽ có thêm một đối thủ mới gia nhập “cuộc đua 3F” – Nova Consumer (thành viên của NovaGroup).
VnDirect nhận định rằng sân chơi “3F” hiện đang khá chật chội mới nhiều đối thủ mạnh. Tuy nhiên theo Ipsos Việt Nam, phân khúc thịt lợn thương hiệu tại Việt Nam vẫn còn dư địa tăng trưởng khoảng 10% -15% mỗi năm, do phân khúc này mới chỉ chiếm khoảng 10% toàn thị trường.
Do vậy đây vẫn là một thị trường tiềm năng cho các nhà sản xuất thịt có sự đầu tư vào hệ thống chăn nuôi, phân phối qua điểm bán hiện tại và đi theo câu chuyện “thịt sạch và có nguồn gốc rõ ràng”.
Mô hình 3F (Feed, Farm, Food) là chuỗi cung ứng thực phẩm khép kín từ trang trại đến bàn ăn. Các sản phẩm thịt sạch là đầu ra của mô hình 3F: Feed – doanh nghiệp tự sản xuất thức ăn chăn nuôi, đảm bảo đáp ứng cân bằng dinh dưỡng đầy đủ cho từng giai đoạn phát triển của động vật, Farm - trang trại chăn nuôi được phát triển ở quy mô công nghiệp, động vật được nuôi trong các trang trại khép kín, đáp ứng các tiêu chuẩn vệ sinh và Food – thịt lợn hơi được kiểm soát nghiêm ngặt bởi nhà sản xuất nhằm đáp ứng tiêu chuẩn của Chính phủ và hoàn toàn rõ nguồn gốc.
Hà Giang