Kết luận kiểm tra của Đoàn kiểm tra liên ngành đã chỉ rõ sai phạm của các doanh nghiệp viễn thông di động trong việc quản lý thông tin thuê bao. Các sai phạm cụ thể là: bán SIM đã được nhập sẵn thông tin thuê bao, kích hoạt sẵn dịch vụ di động trả trước; chấp nhận đăng ký thông tin thuê bao bên ngoài Điểm cung cấp dịch vụ viễn thông; quản lý chưa chặt nên vẫn còn tình trạng thông tin thuê bao không chính xác, không đầy đủ theo quy định; cá nhân đăng ký rất nhiều SIM, cá biệt một số cá nhân đăng ký tới hàng ngàn SIM - đây là một trong các nguyên nhân của tình trạng sử dụng SIM không chính chủ.
Các doanh nghiệp nêu trên còn để xảy ra tình trạng nhân viên của mình, nhân viên Đại lý/Điểm cung cấp dịch vụ viễn thông sử dụng thông tin cá nhân hoặc sử dụng thông tin của người khác để đăng ký thông tin thuê bao; cho Đại lý/Điểm cung cấp dịch vụ viễn thông mượn tài khoản để đăng ký thông tin thuê bao; thực hiện không đúng quy trình đăng ký lại thông tin thuê bao, cấp lại SIM; sử dụng hồ sơ đăng ký thuê bao lần đầu để kích hoạt thêm SIM cho người sử dụng, không thực hiện đúng quy trình đăng ký thông tin thuê bao.
Với những sai phạm nêu trên, Vietnamobile bị Đoàn kiểm tra liên ngành xử phạt 440 triệu đồng, Viettel Telecom và 8 chi nhánh bị phạt 175 triệu đồng; 4 trung tâm kinh doanh của VNPT gồm Hà Nội, Thanh Hóa, Ninh Bình và Bà Rịa Vũng Tàu bị phạt 170 triệu đồng; xử phạt 4 công ty dịch vụ MobiFone khu vực với mức 170 triệu đồng; xử phạt Đông Dương Telecom (Itel) 90 triệu đồng, MobiCast 90 triệu đồng và Gtel Mobile là 20 triệu đồng.
Đoàn kiểm tra liên ngành cũng đã xử phạt 39 điểm viễn thông ủy quyền trên phạm vi toàn quốc với số tiền là 1,77 tỷ đồng, buộc các nhà mạng phải khắc phục hậu quả là số tiền tương đương với tiền nạp vào tài khoản SIM đã kích hoạt. Đây là hình phạt tương đối nghiêm khắc cho các doanh nghiệp viễn thông.
Đại diện 7 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực viễn thông bị xử phạt lần này đã nhìn nhận sai phạm về quản lý SIM rác còn tồn đọng lâu nay. Ông Cao Anh Sơn, Tổng giám đốc Viettel Telecom chia sẻ thêm một nguyên nhân khiến tình trạng SIM rác, cuộc gọi rác vẫn diễn ra. Đó là vì sức ép chỉ tiêu kinh doanh tại doanh nghiệp nên nhân viên tại nhiều chi nhánh đã lách luật. Sau cuộc thanh tra, Viettel sẽ chủ động triển khai nhiều công cụ phần mềm hỗ trợ, xử phạt nghiêm khắc đối với những đơn vị vi phạm.
Phó Tổng giám đốc VNPT Trần Thanh Thủy cho biết, doanh nghiệp đã đúc rút được kinh nghiệm sâu sắc qua việc bị xử phạt lần này, qua đó quyết liệt xử lý các vi phạm liên quan tới SIM rác, cuộc gọi rác. Đây không phải là giải pháp ứng phó với cơ quan chức năng mà là giải pháp sống còn với doanh nghiệp.
Đối với các doanh nghiệp viễn thông như MobiFone, Vietnamobile, Gtel Mobile, Đông Dương Telecom (Itel) và MobiCast thì cam kết khắc phục sai phạm và nhanh chóng xử lý dứt điểm tình trạng SIM rác trong thời gian tới.
Tại buổi công bố kết luận kiểm tra, Chánh Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông Bùi Hoàng Phương - Trưởng đoàn Kiểm tra liên ngành nhận định, vẫn còn tình trạng nhiều cửa hàng kinh doanh bán SIM đã kích hoạt thuê bao cho khách hàng. Cá biệt, có hàng nghìn thuê bao của Vietnammobile đăng ký bởi 1 người, từ đó, số SIM này được bán cho các khách hàng khác nhau. “Đây là nguyên nhân dẫn tới tình trạng tồn tại sim rác, cuộc gọi rác phát sinh”, ông Phương cho biết.
Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, để đảm bảo quản lý tốt thông tin thuê bao viễn thông, ngăn chặn SIM rác, cuộc gọi rác, cuộc gọi quấy rối, lừa đảo, cuộc gọi đòi nợ không đúng pháp luật, thì doanh nghiệp viễn thông và người sử dụng có trách nhiệm rất lớn. Trước hết, doanh nghiệp viễn thông phải nghiêm chỉnh chấp hành Nghị định số 49 của Chính phủ, chủ động rà soát cơ sở dữ liệu thông tin thuê bao, kịp thời phát hiện, xử lý theo quy định thuê bao có thông tin không chính xác; nhắc nhở, chấn chỉnh, chấm dứt hợp đồng đối với các đại lý, điểm cung cấp dịch vụ viễn thông vi phạm; chủ động nghiên cứu, áp dụng kỹ thuật, công nghệ để đảm bảo tiếp nhận thông tin thuê bao đầy đủ, đúng người sử dụng.
Đối với người sử dụng dịch vụ viễn thông di động cần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, không mua, sử dụng SIM đã đăng ký trước thông tin thuê bao; cập nhật thông tin thuê bao đầy đủ, chính xác; tố giác đến cơ quan chức năng các tổ chức/cá nhân sử dụng thông tin của mình để đăng ký trước thông tin thuê bao, bán SIM đã đăng ký trước thông tin thuê bao.
Sau cuộc kiểm tra này, Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Bộ Công an tiếp tục xử lý đối với các tổ chức/cá nhân vi phạm pháp luật về quản lý thông tin thuê bao, thực hiện cuộc gọi rác, cuộc gọi lừa đảo, cuộc gọi quấy rối, lừa đảo, cuộc gọi đòi nợ không đúng pháp luật.
Phát biểu chỉ đạo tại buổi công bố nêu trên, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Phạm Đức Long nhấn mạnh rằng, thuê bao không chính chủ, SIM rác hiện là vấn nạn của xã hội. Các đối tượng xấu thường lợi dụng SIM rác để nhắn tin tới khách hàng nhằm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản… Dù các nhà mạng đã góp phần phát triển kinh tế nhưng phải chấn chỉnh hơn nữa, đảm bảo có lợi cho toàn xã hội.
Thứ trưởng Phạm Đức Long tin rằng nhà mạng nào có uy tín sẽ được khách hàng ủng hộ. Thêm vào đó, việc nhìn ra sai phạm và nhận trách nhiệm không nên chỉ dừng lại ở cấp lãnh đạo mà phải xuống cả cấp dưới. Cần chủ động rà soát vi phạm để khắc phục, chủ động tuyên truyền cho người dân biết hậu quả nếu không tuân thủ việc đăng ký thuê bao chính chủ. Khi chuyển nhượng số điện thoại, người dân nên đăng ký lại thông tin thuê bao; mọi người có trách nhiệm chung nhằm ngăn chặn vấn nạn SIM rác, cuộc gọi rác.
Cao Trinh