Có giá bán lên đến 25 triệu USD/gram, đây là loại chất đắt đỏ nhất thế giới

Các nhà khoa học ước tính, tổng lượng californium trên thế giới không vượt quá 5 kg, trong khi khối lượng vàng trên trái đất đã lên tới 60 nghìn tỉ tấn. Đây là một trong những lý do khiến chất này đắt đỏ như vậy.

Californium ở trạng thái kim loại rắn màu trắng bạc, kết cấu mềm, dễ uốn và có thể cắt bằng dao thông thường, hóa hơi ở nhiệt độ 300°C. Do bản chất hóa học không ổn định, hàm lượng californium rất hiếm, hầu như không có trong tự nhiên.

Califorium được tổng hợp vào năm 1950 tại phòng nghiên cứu hạt nhân thuộc đại học California (tên nguyên tố được lấy theo nơi tổng hợp nó), bằng cách dùng hạt alpha bắn phá nguyên tố Curium - Cm.

Năm 1960, Phòng thí nghiệm Quốc gia Hoa Kỳ đã sản xuất californium thông qua một lò phản ứng đồng vị tốc độ cao, nhưng sản lượng cực kỳ thấp, chỉ vài microgam. Vào những năm 1990, sản lượng hàng năm của californium chỉ khoảng nửa gram. Giá chất này vào thời điểm đó lên 1 tỉ USD/gram. Hiện nay, trên thế giới chỉ có Hoa Kỳ và Nga sản xuất được californium. Trung Quốc có thể sản xuất nhưng sử dụng thiết bị và nguyên liệu do Nga cung cấp. Nói đúng ra, Trung Quốc không có khả năng tự sản xuất californium.

Một lý do khác là quá trình điều chế californium rất phức tạp, tốn nhiều thời gian, công sức và chi phí. Tính riêng thiết bị điều chế đã tiêu tốn hàng chục tỉ USD. Trước năm 1975, trên thế giới chỉ có một gram californium được sản xuất tại Hoa Kỳ. Sau này, Nga cũng làm chủ công nghệ điều chế californium, nhưng sản lượng thấp hơn Hoa Kỳ rất nhiều.

Hiện nay, sản lượng hàng năm của californium ở hai nước phát triển lớn trên thế giới là Hoa Kỳ và Nga chỉ đạt vài miligam, khiến giá thành của chất này trở nên đắt đỏ. Hiện nay, giá của californium đã giảm bớt, ước tính khoảng 25 triệu USD/gram.

Nhiều người đặt câu hỏi, californium có tác dụng gì mà lại đắt như vậy? Suy cho cùng, dù đắt tiền đến đâu, vật chất cũng không có giá trị gì nếu không có giá trị sử dụng. Tính hữu dụng của californium chủ yếu phục vụ 3 công việc.

Thứ nhất là giá trị nghiên cứu của vật lý hạt nhân. Bụi từ vụ nổ bom nguyên tử, bom nhiệt hạch và bom neutron có chứa californium nhưng hàm lượng rất thấp và công nghệ hiện nay không thể chiết xuất được. Tuy nhiên, các nhà khoa học có thể nghiên cứu quá trình sản xuất californium trong quá trình phân hạch hạt nhân.

Thứ hai, californium có thể được sử dụng để xác định đồ cổ với tỷ lệ chính xác khá cao. Tuy nhiên hầu hết mọi người đều không thể mua được dù có tiền đi chăng nữa.

Californium có hiệu quả trong điều trị các khối u ác tính, nhưng nó đắt và không hợp túi tiền của những bệnh nhân bình thường. Ngay cả một microgram californium (một phần triệu gram) cũng rất có giá trị, chưa kể thiết bị y tế và chi phí điều trị. Có thông tin cho rằng tỉ phú Steve Jobs đã từng sử dụng liệu pháp bức xạ californium khi ông điều trị bệnh ung thư.