Trái phiếu doanh nghiệp hạ nhiệt, tháng 11 giảm gần phân nửa so với tháng trước

Theo thống kê của VBMA, tháng 11 có 40 đợt phát hành riêng lẻ trong nước và một đợt phát hành ra công chúng với tổng giá trị 20.366 tỷ đồng.

Trong tháng 11, bất động sản dẫn đầu về giá trị phát hành với gần 8.500 tỷ đồng, tương đương 42%. Khoảng 59% trong số đó không có tài sản bảo đảm hoặc được bảo đảm bằng cổ phiếu.

Ngân hàng xếp thứ hai với tổng giá trị phát hành 7.950 tỷ đồng, tương đương 39%.

Lãi suất phát hành có sự chênh lệch lớn, trong khi ngân hàng trả dưới 4% thì các doanh nghiệp bất động sản chấp nhận trả trên 10%, cá biệt Công ty cổ phần Đầu tư An Khải Hưng trả đến 12,5% một năm.

Như vậy thang11 ghi nhận thị trường trái phiếu giảm gần phân nửa so với tháng 10,giảm gần 1/3 so với tháng 9.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp là kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng của doanh nghiệp theo đúng chủ trương của Chính phủ về phát triển cân bằng giữa thị trường vốn và thị trường tiền tệ, tín dụng...

Tuy nhiên thời gian vừa qua, các doanh nghiệp đã tăng cường huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu doanh nghiệp theo hình thức phát hành riêng lẻ với quy mô lên tới trên 436 nghìn tỷ đồng trong 11 tháng đầu năm 2021, tăng trên 23,4% so với cùng kỳ năm 2020, tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Vì vậy, ngày 3/12/2021 vừa qua, Văn phòng Chính phủ đã ban hành Công điện số 8857/CĐ-VPCP về tăng cường công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp.

Theo đó Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu  Bộ Tài chính khẩn trương thực hiện thanh tra, kiểm tra, giám sát việc tuân thủ pháp luật về phát hành và sử dụng vốn thu được từ phát hành trái phiếu, nhất là phát hành trái phiếu riêng lẻ của các doanh nghiệp bất động sản, của tổ chức tín dụng có liên quan đến doanh nghiệp bất động sản, các doanh nghiệp có khối lượng phát hành lớn, lãi suất cao, các doanh nghiệp có kết quả kinh doanh thua lỗ, các doanh nghiệp phát hành không có tài sản bảo đảm… báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/12/2021.

Khẩn trương rà soát các quy định pháp luật liên quan đến thị trường trái phiếu doanh nghiệp và phát hành trái phiếu doanh nghiệp để kịp thời sửa đổi, bổ sung nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý, giám sát thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bảo đảm thị trường phát triển lành mạnh, minh bạch, an toàn.

Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra tình hình và hoạt động đầu tư trái phiếu doanh nghiệp của các tổ chức tín dụng, kịp thời phát hiện và cảnh báo các rủi ro và có biện pháp xử lý theo quy định, bảo đảm an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng.

Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Công an phối hợp với Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các cơ quan có liên quan nắm bắt tình hình, tiếp nhận thông tin, vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật (nếu có) để xử lý nghiêm theo đúng quy định pháp luật.

Trước tình trạng trái phiếu doanh nghiệp không có tài sản đảm bảo nguy cơ tăng nóng, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc hôm nay (3/12) cũng yêu cầu các cơ quan như Ủy ban chứng khoán Nhà nước, Vụ Tài chính ngân hàng, Thanh tra Bộ... giám sát lại việc phát hành thời gian qua.

Theo Bộ Tài chính, trong 300 doanh nghiệp phát hành riêng lẻ, chỉ khoảng 20 doanh nghiệp phát hành trái phiếu có tài sản đảm bảo, chủ yếu là bất động sản, chứng khoán, chương trình, dự án.

Chất lượng tài sản đảm bảo chủ yếu là các dự án, tài sản hình thành trong tương lai hoặc cổ phiếu của doanh nghiệp. Vì thế, giá trị của các tài sản này thường không định giá được chính xác hoặc có biến động mạnh theo diễn biến thị trường.

Đầu tháng 11, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành thông tư siết lại việc các ngân hàng mua bán trái phiếu doanh nghiệp.