Cơ cấu doanh thu ngân hàng đang bền vững hơn

Trong sáu tháng đầu năm, doanh thu từ lãi vay và các dịch vụ của ngân hàng lần lượt chiếm gần 89% thu nhập hoạt động của các ngân hàng, tăng gần 5 điểm phần trăm so với cùng kỳ, theo thống kê của Công ty chứng khoán Rồng Việt (VDSC) trên mười ngân hàng lớn của Việt Nam. Trong đó, mảng thu nhập từ dịch vụ của ngân hàng tăng trưởng với tỷ lệ trên 47%.

Tỷ trọng thu nhập dịch vụ trên thu nhập hoạt động các ngân hàng (Nguồn: VDSC)

Ngoài thu nhập từ lãi vay và từ dịch vụ, ngân hàng còn có các khoản thu nhập khác như mua bán vốn cổ phần, đánh giá tăng tài sản chứng khoán,…

Xu hướng đầu tư mở rộng ngân hàng số giúp các ngân hàng có một nguồn thu mới từ mảng kinh doanh này. Ngoài ra, VDSC nhận định, phí bảo hiểm sẽ tiếp tục là động lực tăng trưởng chính cho mảng dịch vụ từ các ngân hàng trong thời gian tới. Năm 2018, phí bảo hiểm qua kênh bancassurance (kênh thanh toán kết hợp giữa công ty bảo hiểm và ngân hàng thương mại) của Việt Nam đạt khoảng 20%, vẫn thấp hơn các nước trong khu vực, do vậy vẫn còn khả năng tăng trưởng.

Xu hướng thanh toán không tiền mặt cũng giúp các ngân hàng có một nguồn thu tiềm năng từ phí sử dụng thẻ, internet banking. Hầu hết các ngân hàng hiện nay đều thu phí các giao dịch chuyển khoản, từ 3.300 đồng đến hơn 10.000 đồng mỗi giao dịch. Với các ngân hàng miễn các khoản phí này, thông thường có yêu cầu tối thiểu về số dư bình quân trong tài khoản, nếu thấp hơn sẽ phải đóng một khoản phí trọn gói cả tháng.

Tình hình phát hành trái phiếu doanh nghiệp thời gian qua cũng chứng kiến vai trò của các ngân hàng thương mại - đối tác mua và bán phần lớn trái phiếu doanh nghiệp phát hành trong tám tháng đầu năm nay. Các ngân hàng đã phát hành trên 56 nghìn tỉ đồng và mua về một khoản tương đương trái phiếu doanh nghiệp trong tám tháng đầu năm 2019, theo thống kê của SSI Research. Dịch vụ trái phiếu cũng đang là nguồn thu đang tăng trưởng của các ngân hàng, VDSC nhận định.

Lợi nhuận năm 2019 của ngân hàng đang đứng trước rủi ro. Tỷ lệ tăng trưởng tín dụng chung của ngành được ngân hàng nhà nước đặt ra là 14%, thấp hơn mức tăng trưởng của hai năm trước đó. Ngoài ra những quy định của ngân hàng nhà nước về việc giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay dài hạn cũng khiến các ngân hàng gặp nhiều khó khăn. Phát hành trái phiếu dài hạn đang là một giải pháp được các ngân hàng lựa chọn để né các quy định này.

Ngoài ra, tín dụng bất động sản, một trong những nguồn thu chính của mảng cho vay, đang bị ngân hàng nhà nước siết chặt, do lo ngại rủi ro cho nền kinh tế.