Điều này phản ánh thực trạng đáng lo ngại về tính pháp lý hành nghề và cũng đặt ra nhu cầu cấp thiết trong việc chuẩn hóa đội ngũ, tăng cường đào tạo và minh bạch hóa quy trình tổ chức thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản.
Phát biểu tại Hội thảo chuyên đề “Chứng chỉ hành nghề Môi giới Bất động sản: Vướng ở đâu, Gỡ thế nào?” ngày 21/4 tại Hà Nội, TS. Nguyễn Văn Đính – Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết: “Chúng ta đang đứng giữa thời điểm chuyển giao cực kỳ quan trọng của ngành môi giới bất động sản. Luật Kinh doanh Bất động sản 2023 đã có hiệu lực từ 01/08/2024 với kỳ vọng lớn trong việc chuẩn hóa đội ngũ hành nghề. Nhưng hiện nay, chúng ta đang chứng kiến một “nút thắt thể chế” khi quy định đã có, nhưng hệ thống vận hành thì chưa được khơi thông. Các địa phương chưa tổ chức kỳ thi sát hạch, người học không biết nên theo học ở đâu là đúng chuẩn, trong khi các doanh nghiệp thì không thể tuyển dụng đủ nhân sự có chứng chỉ hợp pháp để đảm bảo vận hành theo luật định”.
Trong khảo sát của Viện Nghiên cứu Đánh giá Thị trường Bất động sản Việt Nam (VARS IRE) với khoảng gần 30.000 nhà môi giới cho thấy, đến nay đã có hơn 6.000 học viên hoàn thành chương trình đào tạo theo chuẩn Thông tư 04 nhưng chưa thể tham gia kỳ thi sát hạch, do vướng mắc trong hướng dẫn tổ chức kỳ thi ở các tỉnh, thành. Đáng lưu ý, có đến 416 doanh nghiệp môi giới báo cáo thiếu hụt nhân sự đạt chuẩn, dẫn đến việc nhiều doanh nghiệp môi giới không thể tuyển đủ nhân sự hợp pháp, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động giao dịch và quá trình phục hồi thị trường.
Bên cạnh đó, 93% người được khảo sát bày tỏ mong muốn tham gia kỳ thi sát hạch, thể hiện mức độ quan tâm rất cao đến việc tuân thủ quy định pháp luật và nhu cầu được chuẩn hóa kiến thức hành nghề. Đây cũng là tín hiệu tích cực, đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc tổ chức kỳ thi một cách bài bản, linh hoạt, đồng thời cần xem xét khả năng tổ chức theo hình thức trực tuyến để đáp ứng xu hướng số hóa và nhu cầu rộng rãi của lực lượng môi giới hiện nay.
TS. Trần Xuân Lượng – Phó Viện trưởng Viện VARS IRE cho biết: “Thị trường đang tồn tại một nghịch lý: đội ngũ môi giới chưa được cấp chứng chỉ, doanh nghiệp chưa có nhân lực đạt chuẩn, nhưng lại không thể tổ chức thi. Nếu không sớm tháo gỡ, tình trạng “bế tắc pháp lý” sẽ kéo dài”.
Ông Lượng cho biết thêm, 88% người học cho biết họ không rõ cơ quan nào chịu trách nhiệm tổ chức thi tại địa phương, điều này cho thấy sự rối rắm trong phối hợp giữa các bên. Đặc biệt, ông nhấn mạnh vai trò của lực lượng môi giới bất động sản như một “mắt xích quan trọng trong chuỗi giao dịch và phân phối sản phẩm ra thị trường”. Ông cho rằng nếu thiếu sự phối hợp để nhanh chóng triển khai kỳ thi, thì toàn bộ hệ thống cung - cầu thị trường sẽ bị ảnh hưởng.
Cũng theo Phó Viện trưởng VARS IRE, việc chậm trễ trong khâu sát hạch không chỉ là vướng mắc kỹ thuật mà là “điểm nghẽn trong chuỗi vận hành của thị trường”, kéo theo nguy cơ đóng băng nhân lực, đình trệ phục hồi. Muốn tháo gỡ điểm nghẽn này, cần một cơ chế điều phối hiệu quả với trách nhiệm được phân định rõ ràng, cùng sự đồng lòng và quyết tâm hành động từ cả cấp trung ương và địa phương.
“Vấn đề không nằm ở năng lực tổ chức, mà ở sự thiếu đồng bộ trong chỉ đạo và thực thi. Nếu các địa phương tiếp tục chờ nhau hoặc lo ngại trách nhiệm, thì kỳ thi sát hạch sẽ mãi chỉ nằm trên giấy” – TS. Trần Xuân Lượng bày tỏ.
Tại Hội thảo “Chứng chỉ hành nghề Môi giới Bất động sản: Vướng ở đâu, Gỡ thế nào?”, nhiều kiến nghị thiết thực đã được đưa ra nhằm tháo gỡ điểm nghẽn trong công tác tổ chức thi sát hạch và cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản. Trong đó, các đại biểu thống nhất đề xuất Bộ Xây dựng sớm ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể để UBND các tỉnh, thành phố có cơ sở triển khai kỳ thi theo đúng quy định pháp luật.
Bên cạnh đó, các ý kiến cũng nhấn mạnh sự cần thiết cho phép các đơn vị đào tạo đủ điều kiện được phối hợp tổ chức kỳ sát hạch; đồng thời đề xuất xây dựng hệ thống thi trực tuyến hoặc liên tỉnh, nhằm giảm tải áp lực cho từng địa phương và đảm bảo tính công khai, minh bạch trong toàn hệ thống.
Trong khuôn khổ Hội thảo, Viện VARS IRE đã chính thức công bố khung chương trình đào tạo, bồi dưỡng kiến thức hành nghề môi giới bất động sản, điều hành sàn giao dịch bất động sản theo Thông tư 04, cùng thư ngỏ và đơn đề nghị UBND các tỉnh phối hợp mở kỳ thi sát hạch. Phiên công bố đã nêu cụ thể, với hơn 6.200 học viên đã hoàn thành chương trình, cùng đội ngũ giảng viên là các chuyên gia đầu ngành dày dặn kinh nghiệm, quy trình đào tạo và cấp chứng nhận bài bản, Viện cam kết đảm bảo chất lượng và tính pháp lý cho toàn bộ học viên sau khóa học, sẵn sàng hỗ trợ các tỉnh trong tổ chức thi và chuẩn hóa đầu ra cho đội ngũ môi giới.
Cũng tại Hội thảo đã diễn ra Lễ ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác giữa Viện VARS IRE và một số doanh nghiệp tiêu biểu trong lĩnh vực bất động sản, điển hình là Công ty Cổ phần tập đoàn VNR (VNR Group). Sự hợp tác này sẽ tập trung vào phát triển các chương trình đào tạo thực tiễn, hỗ trợ nâng cao năng lực đội ngũ môi giới, góp phần chuẩn hóa hoạt động hành nghề trong bối cảnh thị trường đang tái thiết mạnh mẽ.
Các bên sẽ cùng phối hợp chặt chẽ trong việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành bất động sản, tập trung vào các hoạt động trọng tâm như: xây dựng chương trình đào tạo bám sát các quy định pháp lý hiện hành; tổ chức các khóa học, hội thảo, tập huấn nhằm nâng cao kiến thức và kỹ năng hành nghề; đồng thời hỗ trợ kết nối tuyển dụng sau đào tạo.
Khánh Ngân