Giấc mơ mua nhà của người trẻ: Lãi suất giảm nhưng vẫn ngoài tầm với?

Ngân hàng vào cuộc với các gói vay ưu đãi

Tại Hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với các ngân hàng thương mại, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại nghiên cứu, triển khai thêm các gói tín dụng ưu đãi cho cả cung và cầu, nhằm phát triển nhà ở xã hội và nhà ở dành cho người dưới 35 tuổi.

Hưởng ứng chủ trương này, Ngân hàng Sài Gòn - Hà Nội (SHB) đã triển khai gói vay 16.000 tỷ đồng với lãi suất ưu đãi chỉ từ 3,99%/năm. Đáng chú ý, khách hàng có thể vay tối đa 90% giá trị bất động sản, miễn trả gốc trong 60 tháng đầu tiên (tương đương 5 năm), đồng thời được tặng kèm thẻ tín dụng hoặc hạn mức thấu chi hấp dẫn.

Tương tự, Ngân hàng Á Châu (ACB) cũng tung ra gói vay "Ngôi nhà đầu tiên" dành riêng cho người dưới 35 tuổi, với lãi suất cố định từ 5,5% trong 5 năm. Theo đại diện ACB, gói vay này được thiết kế với phương thức trả nợ linh hoạt, phù hợp với thu nhập tăng dần của người trẻ, giúp họ dễ dàng hơn trong việc tiếp cận giấc mơ sở hữu nhà ở.

Mặc dù các ngân hàng đang tích cực tung ra các gói vay với lãi suất hấp dẫn, nhưng thực tế cho thấy rào cản lớn nhất đối với người trẻ không chỉ nằm ở lãi suất mà còn ở mức giá bất động sản đang ngày một tăng cao.

Giải pháp nào giúp người trẻ sở hữu nhà?

Vợ chồng anh Quốc Lâm (30 tuổi) đang làm việc tại TP.HCM với tổng thu nhập khoảng 20-25 triệu đồng/tháng. Dù đã cố gắng tiết kiệm trong nhiều năm, họ vẫn không thể mua nổi một căn hộ cũ ở vùng ven thành phố. Các dự án chung cư mới có giá từ 3-5 tỷ đồng, trong khi chung cư cũ cũng không dưới 2 tỷ đồng. Chi phí sinh hoạt, nuôi con và tiền thuê nhà đã "ngốn" 2/3 thu nhập, khiến họ không đủ khả năng tích lũy đủ 30% vốn đối ứng để vay ngân hàng.

Vợ chồng chị Ngọc Thủy, có thu nhập gia đình khoảng 30 triệu đồng/tháng, cũng rơi vào tình cảnh tương tự. Với mức giá trung bình 65 triệu đồng/m² tại TP.HCM, để mua một căn hộ 70m², tổng số tiền phải chi trả lên tới gần 5 tỷ đồng. Dù đã tiết kiệm được 500 triệu đồng, gia đình chị vẫn e dè khi vay ngân hàng, bởi ngay cả khi hưởng lãi suất ưu đãi 3,9-5,5%/năm, số tiền gốc và lãi phải trả hàng tháng vẫn vượt quá khả năng của hai vợ chồng.

Theo Báo cáo tình hình lao động, việc làm quý III/2024 của Tổng cục Thống kê, thu nhập bình quân của người lao động toàn quốc là 7,6 triệu đồng/tháng, tương đương khoảng 15,2 triệu đồng/tháng cho một hộ gia đình có hai lao động. Trong khi đó, giá bán trung bình một căn hộ tại TP.HCM cao hơn gấp bốn lần mức thu nhập này, khiến việc sở hữu nhà trở thành một thách thức, thậm chí là điều "bất khả thi" đối với đại đa số người dân.

Tiến sĩ Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, nhận định lãi suất vay không phải yếu tố quyết định trong việc mua nhà của người trẻ. Nguyên nhân chính khiến họ chùn bước vẫn là giá bất động sản quá cao, vượt xa khả năng tài chính của số đông. Ông đề xuất các doanh nghiệp bất động sản cần có chiến lược giảm giá hoặc giữ giá ở mức hợp lý, thậm chí chấp nhận lợi nhuận thấp hơn để đảm bảo thị trường phát triển bền vững.

Cùng quan điểm, ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc Batdongsan khu vực miền Nam, cho biết năm 2024 có tới 56% người tìm mua nhà mong muốn sở hữu chung cư dưới 2 tỷ đồng, nhưng thực tế chỉ có 17% nguồn cung đáp ứng mức giá này. Hiện TP.HCM có 12 dự án đang mở bán, nhưng chỉ 3 dự án có giá dưới 60 triệu đồng/m², còn lại dao động từ 88-250 triệu đồng/m². Điều này khiến cơ hội mua nhà của người có thu nhập trung bình và thấp ngày càng thu hẹp.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), cho rằng bài toán an cư cho người trẻ cần giải quyết đồng thời hai vấn đề: giảm lãi suất và bình ổn giá nhà. Ông dẫn chứng, giá căn hộ mới tại TP.HCM năm 2024 đã vượt 9 tỷ đồng/căn, và dù lãi suất giảm về 5-6%, người trẻ vẫn không dám vay vì số tiền phải trả quá lớn.

Các chuyên gia cho rằng, để tăng cơ hội mua nhà cho người trẻ, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa chính phủ, ngân hàng và doanh nghiệp bất động sản. Cụ thể, Chính phủ cần có chính sách khuyến khích doanh nghiệp phát triển các dự án nhà ở thương mại vừa túi tiền, thay vì chỉ tập trung vào phân khúc cao cấp. Bên cạnh đó, ngoài lãi suất ưu đãi, các ngân hàng có thể áp dụng chính sách kéo dài thời gian vay, giảm áp lực trả nợ trong những năm đầu.

Theo các chuyên gia, Nhà nước cần có cơ chế kiểm soát giá nhà, hạn chế tình trạng đầu cơ, đẩy giá lên quá cao so với thu nhập trung bình của người lao động. Cần đẩy nhanh tiến độ xây dựng và mở rộng đối tượng được mua nhà ở xã hội, thay vì chỉ giới hạn trong một số nhóm đối tượng cụ thể.

Dù các gói vay ưu đãi từ ngân hàng mang lại cơ hội nhất định, nhưng nếu giá bất động sản không được kiểm soát, giấc mơ sở hữu nhà vẫn nằm ngoài tầm với của nhiều người trẻ. Lãi suất thấp là một yếu tố quan trọng, nhưng chưa đủ. Điều mà người trẻ cần hơn lúc này chính là những dự án nhà ở thực sự phù hợp với thu nhập của họ, để việc an cư không chỉ là giấc mơ xa vời.