Tiến sĩ Phạm Quốc Việt: "Dữ liệu là vàng, nhưng chỉ Khoa học Dữ liệu mới khai phá được giá trị thật sự"

Vai trò chiến lược của Khoa học Dữ liệu trong kỷ nguyên số

Khoa học Dữ liệu (Data Science) hiện đang là một lĩnh vực bùng nổ, kết hợp giữa thống kê, công nghệ và phân tích dữ liệu để trích xuất thông tin giá trị từ các tập dữ liệu khổng lồ. Đây được coi là yếu tố cốt lõi giúp thúc đẩy hiệu quả và đổi mới trong mọi lĩnh vực, từ kinh doanh, y tế, giáo dục cho đến chính phủ. Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và nhu cầu xử lý dữ liệu ngày càng tăng đã đưa ngành Khoa học Dữ liệu trở thành một trong những lĩnh vực quan trọng hàng đầu của cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0.

Tại Việt Nam, Khoa học Dữ liệu đang chứng kiến sự phát triển vượt bậc với ba yếu tố chính: đào tạo chuyên môn, thị trường nhân lực lớn và ứng dụng đa lĩnh vực. Các trường đại học trong nước không ngừng cải tiến chương trình giảng dạy để đáp ứng nhu cầu thực tế, trong khi các doanh nghiệp ngày càng khát khao tìm kiếm các chuyên gia phân tích dữ liệu để tối ưu hóa hoạt động kinh doanh. Những ứng dụng nổi bật của lĩnh vực này bao gồm phân tích hành vi khách hàng, dự đoán rủi ro tài chính, và hỗ trợ y tế, tạo ra tác động sâu rộng lên nhiều ngành công nghiệp.

Nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong ngành Khoa học Dữ liệu, Trường Đại học Tài chính - Marketing (UFM) đã có kế hoạch mở ngành đào tạo Khoa học Dữ liệu vào năm 2025. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Quốc Việt - Phó Hiệu trưởng nhà trường, khẳng định rằng dữ liệu chính là "vàng" của thời đại số. Tuy nhiên, giá trị của dữ liệu chỉ thực sự được khai thác triệt để khi ứng dụng các công cụ và phương pháp khoa học kỹ thuật hiện đại như AI, Machine Learning và phân tích dữ liệu lớn (Big Data).

Ông Phạm Quốc Việt cho biết: “Dữ liệu thô bao gồm hình ảnh, âm thanh và nhiều dạng khác không thể trực tiếp phục vụ cho việc ra quyết định. Chỉ khi được xử lý, chuyển đổi và phân tích bằng các phương pháp khoa học dữ liệu, dữ liệu mới thực sự mang lại giá trị hữu ích.” Đây là lý do tại sao ngành Khoa học Dữ liệu ngày càng đóng vai trò trung tâm trong quá trình chuyển đổi số, đồng thời trở thành động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế và xã hội toàn diện tại Việt Nam.

Theo Tiến sĩ Phạm Quốc Việt, mục tiêu đào tạo ngành Khoa học Dữ liệu tại UFM là cung cấp cho sinh viên không chỉ kiến thức chuyên sâu mà còn kỹ năng thực tiễn để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường lao động. Năm 2025, UFM dự kiến tuyển sinh khoảng 200 sinh viên cho ngành Khoa học Dữ liệu. Đây không chỉ là sự thể hiện tầm nhìn chiến lược của nhà trường mà còn là cam kết trong việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng sự khan hiếm chuyên gia trong lĩnh vực này.

UFM đã chuẩn bị sẵn sàng về cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ và đội ngũ giảng viên theo tiêu chuẩn cao. Trường sở hữu các phòng thực hành hiện đại, được trang bị máy tính cấu hình mạnh, phù hợp với nhu cầu giảng dạy và nghiên cứu. Ngoài ra, sinh viên còn được làm quen với các nền tảng công nghệ tiên tiến như Google Colab, Anaconda, Kaggle… giúp chuẩn bị tốt cho môi trường làm việc sau này.

“Đội ngũ giảng viên tại UFM bao gồm các chuyên gia có trình độ cao trong các lĩnh vực như Toán học, Thống kê, Công nghệ thông tin, Tài chính định lượng và Khoa học Dữ liệu. Nhiều giảng viên đã có các công trình nghiên cứu được công bố trên các tạp chí quốc tế uy tín thuộc danh mục ISI và Scopus. Bên cạnh đó, nhà trường còn hợp tác với các tập đoàn công nghệ lớn, điển hình là Viettel Solution, để xây dựng chương trình đào tạo kết hợp giữa lý thuyết và thực hành”, Tiến sĩ Phạm Quốc Việt - Phó Hiệu trưởng UFM chia sẻ.

Những lợi thế dành cho sinh viên Khoa học Dữ liệu tại UFM

Theo chia sẻ của Tiến sĩ Phạm Quốc Việt, sinh viên học ngành Khoa học Dữ liệu tại UFM sẽ có nhiều lợi thế vượt trội. Đầu tiên, chương trình đào tạo tích hợp liên ngành: Sinh viên được trang bị kiến thức toàn diện về kinh tế - tài chính kết hợp với kỹ năng công nghệ thông tin, toán ứng dụng và các kỹ thuật phân tích dữ liệu tiên tiến như học máy, học sâu.

Thứ hai, nội dung giảng dạy hiện đại và cập nhật: Các kiến thức về Big Data, Blockchain, ngôn ngữ lập trình Python, R, SQL, cùng các kỹ thuật tiên tiến được lồng ghép vào chương trình để đáp ứng xu hướng công nghệ mới. Thứ ba, học tập thông qua dự án thực tiễn: Sinh viên tham gia các dự án phân tích dữ liệu thực tế, giải quyết các bài toán kinh tế - tài chính cụ thể, đồng thời có cơ hội tham gia các cuộc thi chuyên môn để phát triển kỹ năng sáng tạo.

Thứ tư, kết nối doanh nghiệp: Chương trình đào tạo được xây dựng dựa trên hợp tác với các doanh nghiệp lớn, tạo cơ hội thực tập, hội thảo và tiếp cận các chuyên gia trong ngành. Thứ năm, môi trường học tập tiên tiến: Cơ sở vật chất hiện đại đảm bảo chất lượng giảng dạy và tương tác cao. Cuối cùng là phát triển kỹ năng mềm: Ngoài kiến thức chuyên môn, chương trình còn chú trọng đến tư duy logic, kỹ năng giao tiếp, quản lý dự án và làm việc nhóm, giúp sinh viên thích ứng tốt với thị trường lao động.

Phó Hiệu trưởng Phạm Quốc Việt nhấn mạnh rằng điểm khác biệt nổi bật của chương trình tại UFM là sự kết hợp chặt chẽ giữa các kiến thức chuyên sâu về Khoa học Dữ liệu và các ứng dụng thực tế trong kinh tế - tài chính. “Chúng tôi không chỉ đào tạo sinh viên về phân tích dữ liệu và các thuật toán hiện đại mà còn hướng dẫn họ cách áp dụng kiến thức vào các bài toán kinh doanh thực tiễn. Điều này giúp sinh viên phát triển tư duy phản biện, khả năng giải quyết vấn đề và tạo dựng lợi thế cạnh tranh”.

Tiến sĩ Phạm Quốc Việt kỳ vọng rằng ngành Khoa học Dữ liệu tại UFM sẽ trở thành lựa chọn hàng đầu cho sinh viên trong lĩnh vực này. “Chúng tôi sẽ không ngừng mở rộng hợp tác với các doanh nghiệp, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên và cập nhật chương trình giảng dạy để đảm bảo rằng sinh viên luôn được trang bị những kiến thức và kỹ năng mới nhất. UFM cam kết tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng được nhu cầu ngày càng tăng của xã hội trong bối cảnh chuyển đổi số.”

Nhân dịp đầu xuân 2025, ông bày tỏ hy vọng rằng các trường đại học tại Việt Nam sẽ tiếp tục chú trọng vào đào tạo Khoa học Dữ liệu, đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.

“Chúng tôi mong muốn xây dựng một môi trường học tập sáng tạo, nơi sinh viên không chỉ tiếp thu kiến thức mà còn được khuyến khích phát triển tư duy phản biện và khả năng giải quyết vấn đề. Chúng tôi kỳ vọng rằng UFM sẽ tiếp tục mở rộng hợp tác với các doanh nghiệp và tổ chức trong ngành, tạo điều kiện cho sinh viên thực tập và trải nghiệm thực tế. Điều này không chỉ giúp sinh viên nắm bắt được xu hướng công nghệ mới mà còn nâng cao khả năng cạnh tranh của họ trên thị trường lao động.

Ngoài ra, chúng tôi cũng mong muốn nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên thông qua các chương trình đào tạo và nghiên cứu, từ đó mang đến cho sinh viên những kiến thức và kỹ năng cập nhật nhất. Chúng tôi hy vọng rằng, với sự nỗ lực không ngừng, UFM sẽ góp phần tạo ra những nhân lực chất lượng cao, đáp ứng được nhu cầu ngày càng tăng của ngành Khoa học dữ liệu trong bối cảnh chuyển đổi số ở Việt Nam”, Tiến sĩ Phạm Quốc Việt cho hay.