Giải bài toán bảo vệ bản quyền đối với sản phẩm nội dung số

Đây là Hội nghị có sức ảnh hưởng và tầm quan trọng lớn trong khu vực và quốc tế về quyền tác giả, quyền liên quan. Thông qua Hội nghị này, các cán bộ cơ quan quản lý, thực thi, chuyên gia quốc tế, diễn giả trong nước sẽ được cập nhật tình hình bảo hộ và thực thi về quyền tác giả, quyền liên quan tại mỗi quốc gia; chia sẻ các xu hướng xây dựng chính sách, thách thức trước những xâm phạm về quyền tác giả, quyền liên quan và đặc biệt sẽ là cơ hội cho các quốc gia có thể xây dựng các chương trình hợp tác trong hoạt động quản lý và thực thi về quyền tác giả, quyền liên quan trong tương lai.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Hồ An Phong cho biết, sáng tạo trên môi trường số đã mở ra nhiều cơ hội, đã đưa đến công cụ sáng tạo mới, đồng thời tạo ra môi trường lưu giữ, phương thức phân phối và các hình thức khai thác, sử dụng mới đối với tác phẩm, cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng. Sáng tạo nội dung số đã và đang từng bước khẳng định được vai trò, vị thế và được đánh giá là mảnh đất mới đầy tiềm năng dành cho các doanh nghiệp, nhà sản xuất nội dung, các tổ chức, cá nhân và các nhãn hàng trên toàn thế giới.

“Tuy nhiên, “sân chơi” này cũng đặt ra “bài toán” về bảo vệ bản quyền đối với mỗi sản phẩm nội dung số, không riêng ở thị trường Việt Nam mà còn trên phạm vi toàn cầu. Thách thức trong việc tự bảo vệ quyền của các chủ thể và hoạt động của các cơ quan quản lý, thực thi về bản quyền, nhất là trong bối cảnh hành vi vi phạm bản quyền trên môi trường số có sự tham gia của nhiều chủ thể từ các quốc gia khác nhau, gây khó khăn cho việc xác định và xử lý hành vi vi phạm trong thẩm quyền tài phán quốc gia. Đòi hỏi mỗi quốc gia và tổ chức quốc tế cũng như các chủ sở hữu bản quyền cần phải có sự hợp tác, phối hợp chặt chẽ và chia sẻ kịp thời” – Thứ trưởng Hồ An Phong nhấn mạnh.

Trong bối cảnh đó, nhằm đáp ứng các cam kết trong các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới; đồng thời tạo nền tảng pháp lý hữu hiệu để bảo vệ các tác phẩm và quyền tác giả một cách minh bạch và hiệu quả, đặc biệt là trên môi trường số, Việt Nam đã chính thức trở thành thành viên của Hiệp ước về quyền tác giả và Hiệp ước về cuộc biểu diễn và bản ghi âm trong năm 2022. 

Hiện nay, Việt Nam đang triển khai nghiên cứu về việc gia nhập Hiệp ước Bắc Kinh về bảo hộ cuộc biểu diễn nghe nhìn và tích cực tham gia các phiên thảo luận của Ủy ban thường trực về bản quyền của WIPO (SCCR) để đóng góp vào các Dự thảo văn kiện pháp lý quốc tế về bản quyền trong khuôn khổ các Chương trình nghị sự của WIPO. Đây cũng là những hành động cụ thể, góp phần thực hiện chủ trương chủ động, tích cực tham gia chuyển đổi số cũng như hội nhập quốc tế của Việt Nam.

Bên cạnh đó, hành lang pháp lý về bản quyền tại Việt Nam cũng ngày càng hoàn thiện. Năm 2022, Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ. Năm 2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 17/2023/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Sở hữu trí tuệ về quyền tác giả, quyền liên quan. Công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật về bản quyền cũng tiếp tục được đẩy mạnh, góp phần nâng cao hiệu quả thực thi bảo hộ bản quyền và phát triển công nghiệp văn hóa của Việt Nam.

Hội nghị Quốc tế về thực thi bản quyền trên môi trường số với 34 chủ đề và 50 bài tham luận đến từ các chuyên gia quốc tế và Việt Nam cùng tập trung vào nhiều nội dung như: Giới thiệu về hệ thống thực thi quyền tác giả của các quốc gia; Giá trị của bản quyền và sự đóng góp của các ngành công nghiệp sáng tạo cho nền kinh tế; Các phương thức vi phạm bản quyền trực tuyến phổ biến và các mối đe dọa liên quan đến việc sử dụng nội dung vi phạm bản quyền; Sự phát triển quốc tế trong thực thi và quản lý trực tuyến; Thẩm quyền và luật áp dụng trong tranh chấp bản quyền trực tuyến; phương thức giải quyết vi phạm bản quyền trực tuyến; Thu thập, bảo quản bằng chứng, cách tiếp cận cân bằng để thực thi bản quyền và sử dụng công nghệ để ngăn chặn vi phạm bản quyền…

Cũng trong khuôn khổ Hội nghị, một số hoạt động bên lề sẽ được tổ chức nhằm giao lưu, quảng bá văn hóa Việt Nam, đồng thời là cơ hội để các khách mời quốc tế tham dự có thời gian trao đổi, tăng cường gắn kết giữa các quốc gia.