Giáo dục STEM – cách tiếp cận lý tưởng để nâng cao tri thức, đổi mới tư duy của người trẻ

Ngày hội STEM Quốc gia (Vietnam STEM Festival, viết tắt là VSF) được tổ chức lần đầu vào năm 2015 tại trường Đại học Bách khoa Hà Nội theo sáng kiến của Tạp chí Tia Sáng (trước đây là một ấn phẩm của báo Khoa học và Phát triển thuộc Bộ KH&CN) và Liên minh STEM, dưới sự chỉ đạo của Bộ Khoa học và Công nghệ. Cho đến nay, Ngày hội STEM quốc gia đã được định kỳ tổ chức trong 7 năm.

Trải qua 7 kỳ tổ chức, với sự đón nhận nhiệt tình từ các thành phần trong xã hội, sự quan tâm chỉ đạo của các cấp quản lý, sự đồng hành của các đơn vị liên quan đến công tác phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và giáo dục, Ngày hội STEM quốc gia 2023 tiếp tục được tổ chức và tại kỳ thứ 8 này chương trình cũng đã được tái định vị với một cấu trúc nội dung và diện mạo hoàn toàn mới.

Phát biểu khai mạc Ngày hội, ông Lê Xuân Định – Thứ trưởng, Bí thư Đảng uỷ Bộ Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh: “Trong bối cảnh chuyển đổi số là một xu thế tất yếu và là giải pháp trực tiếp để nâng cao năng lực và lợi thế cạnh tranh, việc phát huy và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trở thành một yêu cầu tất yếu của công cuộc phát triển. Đây vừa là thách thức, vừa là cơ hội đối với lực lượng lao động trẻ mang tính tiên phong và giàu sức sáng tạo. Giáo dục STEM với triết lý bồi dưỡng kiến thức liên môn, liên ngành, truyền tải kiến thức một cách khoa học và trực quan có thể coi là một cách tiếp cận lý tưởng để nâng cao tri thức, đổi mới tư duy của người trẻ, qua đó hình thành nên những thế hệ công dân thời đại số sẵn sàng đối mặt, có khả năng thích ứng và nắm bắt những cơ hội mà cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 mang lại.”

Chia sẻ tại sự kiện, ông Trần Xuân Bách – Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đoàn, Bí thư Đoàn Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết: “Ban tổ chức Ngày hội STEM Quốc gia chọn chủ đề năm 2023 là “Việt Nam, bứt phá tầm cao” như lời khẳng định về sức sống bền bỉ, mạnh mẽ của cộng đồng STEM tại Việt Nam, qua đó tiếp sức cho các thầy cô giáo và các em học sinh trên mọi miền tổ quốc trên hành trình tìm kiếm, mở mang các tri thức khoa học trong bối cảnh mới, từng bước làm chủ kiến thức và xây dựng tương lai”. 

Với chủ đề “Việt Nam, bứt phát tầm cao”, Ngày hội STEM quốc gia 2023 từ sau khi phát động chính thức (30/5/2023) đã diễn ra nhiều hoạt động sôi nổi trên toàn quốc, thu hút sự quan tâm và tham gia của nhiều địa phương, trường học, các cơ quan, đơn vị, tổ chức và doanh nghiệp liên quan đến STEM, Khoa học và công nghệ, Giáo dục và Đào tạo, đặc biệt là các em học sinh và giáo viên. Sau hơn 4 tháng triển khai tích cực, VSF 2023 được khép lại bằng Ngày hội lớn tổ chức tại Đại học Bách Khoa Hà Nội.

Đúng với tinh thần của một “ngày hội”, VSF 2023 được tổ chức trong cả ngày 08/10 với đa dạng các hoạt động và trên các không gian khác nhau của trường Bách khoa. Theo đó, sự kiện có 5 phân khu không gian chính, bao gồm: 

(1) Khu vực quảng trường Tạ Quang Bửu là nơi diễn ra Lễ khai mạc, Chung kết toàn quốc cuộc thi bắn tên lửa nước “Bay vào vũ trụ” (Vietnam Water Rocket Competition) với sự tham dự của 57 đội thi đến từ các trường Tiểu học, THCS trên cả nước và hoạt động trưng bày STEM Sao Kim; 

(2) Khu vực sân ngã 5 là nơi diễn ra hoạt động thử thách STEM Sao Thuỷ, Chung kết HUST Robot Arena, vòng loại Giải vô địch FC24 Việt Nam – Vietnam EAFC 24 Championship, bộ môn bóng đá giả lập (FIAFAe), Cờ vua vận động; 

(3) Khu vực hội trường nhà C2 là nơi diễn ra Chung kết toàn quốc cuộc thi Vietnam STEM Robotics Championship với 96 đội thi xuất sắc đến từ 16 tỉnh thành trên cả nước; 

(4) Khu vực hội trường thư viện Tạ Quang Bửu là nơi diễn ra Hội thảo quốc tế STEM (Vietnam International STEM Conference) với chủ đề “STEM không biên giới”; 

(5) Khu vực Nhà D8 là nơi diễn ra Lab Tour tham quan và trải nghiệm phòng thí nghiệm, thực hành của Đại học Bách khoa Hà Nội.  

Với hơn 3.000 người tham dự và 600 thí sinh của 2 cuộc thi robot, bắn tên lửa nước,  VSF 2023 đã khẳng định được vị thế và uy tín của ngày hội STEM quốc gia của mình. Các em học sinh và phụ huynh, giáo viên, các bạn trẻ đến với Ngày hội đã thực sự được hoà mình vào các hoạt động, thử thách đa dạng, phong phú như: Toán ứng dụng rubik, board game, lập trình tin học,…; Trò chơi thực tế ảo hấp dẫn, đa dạng thể loại thể thao, trinh thám, hành động, đối kháng…; Đua xe ô tô giả lập với hệ thống mô phỏng hiện đại đem đến cảm giác như đang lái xe thật; Chọn mẫu thiết kế và nhận móc khóa qua máy cắt khắc laser Xtool; Biểu diễn thí nghiệm khoa học, chế tạo đồ chơi thông minh…