Kế hoạch đầu tư công năm 2023 với tổng số vốn hơn 700.000 tỷ đồng, tăng khoảng 25% so với kế hoạch năm 2022. Kể từ đầu năm 2023, Chính phủ đã đẩy mạnh đầu tư công để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh đầu tư tư nhân và đầu tư trực tiếp nước ngoài suy yếu.
Theo đánh giá của Công ty chứng khoán KBSV, đầu tư công vẫn được coi là giải pháp then chốt nhằm kích thích kinh tế cũng như tác động lan tỏa đến các lĩnh vực khác trong dài hạn.
‘Ngôi sao’ hưởng lợi đầu tư công
Trong số các doanh nghiệp xây lắp, Công ty thành Tổng công ty xuất nhập khẩu Xây dựng Việt Nam (Vinaconex) nổi lên là một trong những doanh nghiệp hàng đầu sẽ được hưởng lợi từ các dự án đầu tư công của Nhà nước.
Với hoạt động xây lắp, năm 2022, tổng giá trị trúng thầu trong toàn hệ thống Vinaconex đạt trên 11.000 tỷ đồng, trong đó, công ty mẹ là trên 9.700 tỷ đồng. Đây cũng là doanh nghiệp đang thực hiện nhiều gói thầu có giá trị lớn trên cả nước như các gói thầu thuộc tuyến cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 1, gói thầu của dự án cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2 (2021 – 2025) , đồng thời tiếp tục tham gia thi công nhiều công trình trọng điểm quốc gia cũng như các công trình có vốn FDI quy mô lớn...
Từ đầu năm đến nay, doanh nghiệp này đã trúng thầu nhiều dự án lớn. Ngày 25/6, dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô thuộc nhóm dự án quan trọng quốc gia đã được khởi công. Dự án có tổng chiều dài khoảng 112,8km trong đó đoạn qua địa phận thành phố dài khoảng 58,2 km. Dự án được chia thành 3 nhóm dự án với 7 dự án thành phần, tổng mức đầu tư 85.813 tỷ đồng, được triển khai trong 2 giai đoạn 2021 - 2025 và 2026 – 2030.
Vinaconex là đơn vị được lựa chọn thực hiện gói thầu có chiều dài lớn nhất của dự án (khoảng 23 km từ Km 13 + 17,92 đến Km 36 + 166,74). Gói thầu số 09/TP2 - XL thuộc Dự án thành phần 2.1 - Xây dựng đường song hành (đường đô thị) địa phận TP. Hà Nội. Giá trị trúng thầu 1.816 tỷ đồng; thời gian thực hiện trong 3 năm.
Đầu tháng 4 vừa qua, Vinaconex được lựa chọn thi công gói thầu 03-XL thuộc cao tốc Hà Giang – Tuyên Quang (giai đoạn 1), với giá trị xây lắp gần 900 tỷ đồng, thời gian thực hiện là 30 tháng. Cao tốc Tuyên Quang - Hà Giang (giai đoạn 1), đoạn qua tỉnh Hà Giang được phê duyệt chủ trương đầu tư từ tháng 12/2022 với tổng mức đầu tư 3.197,956 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ năm 2022 - 2025.
Dự án có tổng chiều dài tuyến khoảng 27,443 km, điểm đầu nối tiếp đoạn qua địa phận tỉnh Tuyên Quang, tại cuối cầu Vĩnh Tuy thuộc địa phận thị trấn Vĩnh Tuy, huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang; điểm cuối tại Km27+480, địa phận xã Tân Quang, huyện Bắc Quang. Dự án có 3 gói thầu xây lắp với tổng giá dự toán hơn 2.582 tỷ đồng. Trong đó, gói thầu đầu tiên 03 - XL đã lựa chọn được nhà thầu thi công Vinaconex là đơn vị thi công thông qua công tác đấu thầu.
Trước đó, Vinaconex vừa hoàn thành và đưa vào sử dụng 3 gói thầu lớn tại dự án đầu tư xây dựng cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 1 bao gồm:
- Gói thầu XL04 đoạn Vĩnh Hảo – Phan Thiết (giá trị 3.225 tỷ đồng);
- Gói thầu số 14-XL đoạn Mai Sơn – Quốc Lộ 45 (giá trị gần 2.500 tỷ đồng);
- Gói thầu 03-XL đoạn Phan Thiết – Dầu Giây (giá trị gần 2.300 tỷ đồng).
Cuối năm 2022, Vinaconex trúng Gói thầu Thi công xây lắp Dự án thành phần 1, đoạn Km11+240 - Km26+500 thuộc Dự án Hoàn thiện đường ven biển 129 (Võ Chí Công) với tổng mức đầu tư 2.056,76 tỷ đồng.
Vinaconex cũng đang triển khai một số gói thầu lớn tại dự án đầu tư xây dựng cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2 như: Gói thầu 11-XL đoạn Bãi Vọt – Hàm Nghi (giá trị 6.000 tỷ đồng); gói thầu XL01 đoạn Vũng Áng – Bùng (giá trị 3.900 tỷ đồng) hay gói thầu XL02 đoạn Vân Phong – Nha Trang (giá trị 3.500 tỷ đồng).
Không chỉ trúng thầu hàng loạt cộng trình dự án thuộc lĩnh vực xây dựng hạ tầng, Vinaconex cũng đang tham vọng nhảy vào miếng bánh xây dựng dân dụng khi tham chiến cuộc đấu thầu nhà ga sân bay Long Thành - phân khúc dành cho nhà thầu dân dụng.
Thông tin mới đây cho thấy, Vietur là liên danh duy nhất đã vượt qua vòng kỹ thuật gói thầu hơn 35.000 tỷ của sân bay Long Thành. Vinaconex là doanh nghiệp nằm trong liên danh VIETUR được dẫn đầu bởi IC ISTAS (thành viên của IC Holding Thổ Nhĩ Kỳ). Trước khi gia nhập liên danh VIETUR, Vinaconex đã gắn bó với liên danh nội (Hoa Lư) tới sát ngày 12.06. Nước đi quay xe trong khoảng thời gian cuối của VCG được coi là một ẩn số trong đấu gói thầu 5.10 LTIA lần này.
Trước khi tham gia trong liên danh VIETUR, trong dự án thành phần 3 của sân bay Long Thành giai đoạn 1, VCG đã tham gia 1 trong 4 gói thầu đáng chú ý là gói 3.4 thi công san nền và thoát nước với tổng vốn đầu tư hơn 4.400 tỷ đồng cùng các nhà thầu khác là Trường Sơn, Cienco8, Phúc Lộc.
Ngoài ra theo một số thông tin, hện Vinaconex cũng đang nộp thầu thêm nhiều hạng mục khác ở dự án trọng điểm quốc gia này như; Đường cất hạ cánh (đường băng ) sân, đài điều khiển không lưu cao..
Vinaconex do ai sở hữu và đang kinh doanh ra sao?
Vinaconex được thành lập năm 1988, tiền thân là Công ty dịch vụ và xây dựng nước ngoài. Năm 1995, Bộ Xây dựng ban hành Quyết định số 992 về việc thành lập lại Tổng công ty Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam trong đó chuyển một số đơn vị trực thuộc Bộ sang trực thuộc Tổng công ty. Đến năm 2006, doanh nghiệp này X đã chính thức hoạt động theo mô hình công ty cổ phần do nhà nước giữ cổ phần chi phối.
Năm 2008, cổ phiếu của Tổng công ty chính thức được niêm yết tại Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội với mã VCG. Kể từ đây, Tổng công ty định hướng phát triển tập trung vào lĩnh vực xây dựng và kinh doanh bất động sản; đẩy mạnh tái cấu trúc doanh nghiệp, hoàn thiện phương thức quản lý, điều hành.
Năm 2018, thực hiện chủ trương của Chính phủ, hoàn tất việc thoái vốn toàn bộ tại Tổng công ty. VINACONEX chính thức trở thành doanh nghiệp không còn vốn Nhà nước. 2 năm sau đó, cổ phiếu VCG chính thức được niêm yết và giao dịch trên Sàn giao dịch chứng khoán TP. Hồ Chí Minh với giá tham chiếu trong ngày giao dịch đầu tiên là 41.800 đồng/cổ phiếu, tương ứng vốn hóa thị trường đạt gần 18.500 tỷ đồng.
Theo báo cáo thường niên 2022, cơ cấu cổ đông của Vinaconex có 1 cổ đông lớn duy nhất là Công ty CP Đầu tư Pacific Holdings, sở hữu hơn 305,6 triệu cổ phiếu, tương đương 62,9% vốn điều lệ công ty. Phần còn lại đến từ các cổ đông nhỏ. Trước đó vào cuối năm 2018, An Quý Hưng là doanh nghiệp đã mạnh tay chi 7.366 tỷ đồng để mua lại 57,71% vốn Vinaconex trong đợt thoái vốn của Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh Vốn Nhà nước - SCIC. Trước khi chuyển vốn góp vào Pacific Holdings, nhóm An Quý Hưng đã tăng sở hữu tại Vinaconex lên mức 62,9%.
Đặc biệt, dàn lãnh đạo cao cấp của công ty như ông Đào Ngọc Thanh - Chủ tịch HĐQT, ông Nguyễn Xuân Đông - Thành viên HĐQT, Tổng Giám đốc, ông Nguyễn Hữu Tới - Thành viên HĐQT, Phó Tổng Giám đốc và bà Trần Thu Hồng - Thành viên độc lập HĐQT đều không sở hữu cổ phiếu của công ty. Duy nhất ông Dương Căn Mậu - Thành viên HĐQT, Phó Tổng Giám đốc thường trực năm 11.990 cổ phần (0,00247%).
Chủ tịch Vinaconex, ông Đào Ngọc Thanh
Chủ tịch Vinaconex, ông Đào Ngọc Thanh được biết đến là cha đẻ, Tổng giám đốc dự án Ecopark - thành phố xanh lớn nhất miền Bắc. Trong khi ông Nguyễn Xuân Đông - Thành viên HĐQT, Tổng Giám đốc Vinaconex lại là Chủ tịch An Quý Hưng, công mẹ của Công ty CP Đầu tư Pacific Holdings.
An Quý Hưng được thành lập năm 2001 có vốn điều lệ 500 tỷ đồng do ông Nguyễn Xuân Đông nắm 70% vốn và vợ (Đỗ Thị Thanh) nắm 30% vốn. Công ty TNHH An Quý Hưng là một công ty chuyên nghiệp trong lĩnh vực xây dựng nhà xưởng công nghiệp tại khu vực miền bắc Việt Nam, bất động sản và nhiều lĩnh vực khác với 3 công ty thành viên: công ty công nghệ vật liệu mới, công ty cổ phần truyền thông I-LanD, công ty bất động sản AQH-LAND.
Tổng Giám đốc Vinaconex, ông Nguyễn Xuân Đông
Mới đây CTCP Đầu tư Pacific Holdings đăng ký bán 39 triệu cổ phiếu VCG trong khoảng thời gian từ ngày 07/08 – 05/09/2023 theo phương thức thỏa thuận hoặc khớp lệnh nhằm cơ cấu lại khoản đầu tư.
Nếu giao dịch thành công, Pacific Holdings giảm tỷ lệ sở hữu từ hơn 280 triệu cp (52.44%) xuống còn hơn 241 triệu cp (45.14%). Mục đích của giao dịch là cơ cấu lại khoản đầu tư. Thời gian thực hiện dự kiến từ ngày 7/8 đến ngày 5/9 bằng phương thức khớp lệnh qua sàn hoặc thỏa thuận.
Kể từ đầu năm đến nay, Pacific Holdings cũng đã bán ròng hơn 25 triệu cổ phiếu VCG để giảm sở hữu từ 62,9% vốn về 52,4% vốn như hiện tại (do Pacific Holdings còn nhận cổ tức bằng cổ phiếu từ Vinaconex).
Theo giá kết phiên 02/08, giá cổ phiếu VCG đạt 27,300 đồng/cp, tăng 74% so đầu năm 2023, ước tính Pacific Holdings thu về gần 1,065 tỷ đồng.
Quay lại câu chuyện kinh doanh của Vinaconex, theo Báo cáo tài chính quý 2/2023, công ty ghi nhận doanh thu thuần gần 4.567 tỷ đồng, tăng hơn gấp đôi cùng kỳ và là mức doanh thu quý cao nhất trong vòng 10 năm gần đây. Lợi nhuận gộp đạt 430 tỷ đồng, tăng 38% và so với cùng kỳ. Nhờ đó, lợi nhuận sau thuế của công ty ghi nhận mức 130 tỷ đồng
Trong cơ cấu doanh thu, hoạt động xây lắp vẫn chiếm chủ đạo khi đạt hơn 3.920 tỷ đồng, kế đến là kinh doanh bất động sản đạt gần 1.660 tỷ đồng. Các mảng sản xuất công nghiệp, hoạt động giáo dục, doanh thu cho thuê, cung cấp dịch vụ và doanh thu khác chiếm chưa tới 15% tổng doanh thu thuần.
Tàng Long