NHNN “cởi trói” cho việc mua lại trái phiếu doanh nghiệp bằng Thông tư 03/2023

Theo đó, Thông tư số 03/2023 nhằm góp phần gia tăng thanh khoản, tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong tình hình khó khăn hiên nay. Thông tư có hiệu lực từ ngày 24/4/2023.

Cụ thể, từ ngày 24/4/2023 đến hết 31/12/2023, ngưng hiệu lực thi hành đối với quy định tại khoản 11 Điều 4 Thông tư số 16/2021.

Trong thời gian ngưng hiệu lực thi hành điều khoản này, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được mua lại trái phiếu doanh nghiệp chưa niêm yết trên thị trường chứng khoán hoặc chưa đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch UPCoM (TPDN chưa niêm yết) mà tổ chức tín dụng đã bán và/hoặc trái phiếu doanh nghiệp chưa niêm yết được phát hành cùng lô/cùng đợt phát hành với trái phiếu doanh nghiệp chưa niêm yết mà tổ chức tín dụng đã bán khi: Đáp ứng các quy định tại Điều 4 Thông tư số 16/2021.

Ngoài ra, bên mua trái phiếu doanh nghiệp này từ tổ chức tín dụng thanh toán toàn bộ số tiền mua trái phiếu doanh nghiệp tại thời điểm tổ chức tín dụng ký kết hợp đồng bán trái phiếu doanh nghiệp cho bên mua trái phiếu; doanh nghiệp phát hành trái phiếu được xếp hạng ở mức cao nhất theo quy định xếp hạng tín dụng nội bộ của tổ chức tín dụng tại thời điểm gần nhất trước khi tổ chức tín dụng mua trái phiếu doanh nghiệp.

Được biết, Thông tư 16/2021 quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài mua bán trái phiếu doanh nghiệp. Trong đó, một trong những “tâm điểm” được giới tài chính quan tâm là nội dung tại khoản 11, điều 4, với quy định trong vòng 12 tháng sau khi bán trái phiếu doanh nghiệp chưa niêm yết, ngân hàng không được mua lại số trái phiếu đã bán. Sau 12 tháng kể từ khi bán, ngân hàng cũng chỉ được mua trái phiếu doanh nghiệp đã bán với một số điều kiện nhất định.

Sau khi NHNN ban hành Thông tư 16, nhiều nhà đầu tư và cả ngân hàng cho rằng, quy định này đã “trói chân” các ngân hàng khi tham gia mua bán trái phiếu doanh nghiệp, làm mất vai trò của ngân hàng đối với thị trường trái phiếu bởi ngân hàng là một tổ chức tài chính lớn. Các ngân hàng có ảnh hưởng với thị trường trái phiếu doanh nghiệp cả ở góc độ nhà đầu tư, cả góc độ tổ chức tài chính trung gian, lẫn vai trò là nhà phát hành trái phiếu.

Ngoài nội dung nêu trên, Thông tư 16 có nhiều quy định siết chặt hơn hoạt động các ngân hàng mua bán trái phiếu doanh nghiệp. Chẳng hạn như quy định ngân hàng chỉ được mua trái phiếu doanh nghiệp khi tổ chức tín dụng đó có tỷ lệ nợ xấu dưới 3%; không được mua trái phiếu phát hành cho mục đích để cơ cấu lại các khoản nợ; phát hành trong đó có mục đích để góp vốn, mua cổ phần tại doanh nghiệp khác; trái phiếu doanh nghiệp phát hành để tăng quy mô vốn hoạt động.