Khám phá du lịch: Làng cát hoa nở

Làng chài, làng cát Nhân Trạch trở thành điểm sáng về du lịch Quảng Bình. Tại làng cát Nhân Trạch, cả khu trượt cát và chợ cá cũng được đưa vào làm du lịch...

Cát nóng, vị mặn nồng của biển làm say lòng du khách

Làng chài Nhân Trạch có khu trượt cát thu hút du khách đến trải nghiệm. Những cồn cát cao vút, đứng trên đó, du khách có thể phóng tầm mắt bao quát về phía biển và cả thành phố Đồng Hới. Bên cạnh đó, vào mùa du lịch, dân Quảng Bình tự hào thêm điểm đến mới hấp dẫn, đó là “chợ cá Nhân Trạch”.

Điều gì khiến cái chợ cá tanh nồng đó lại hấp dẫn du khách đến vậy? Từ 3h đến 4h sáng, khi mặt trời còn chưa thức dậy, chợ cá Nhân Trạch đã nhóm họp, thuyền bè tấp nập. Tiếng cười nói xôn xao, người mua, kẻ bán, thuyền vào và ra nhộn nhịp... Trước kia, chợ cá này chỉ có dân địa phương đến nhóm họp và đưa hải sản đi khắp vùng miền. Nhưng những năm gần đây, chợ Nhân Trạch có thêm tiếng nói đến từ nhiều vùng miền của du khách khi đến Quảng Bình du lịch. Nhờ vậy, chợ cá vốn dĩ bình lặng giữa những con sóng biển khơi, nay thêm phần rộn ràng, hấp dẫn bởi những tiếng cười và nói..., tạo nên những âm thanh sống động vào mỗi sáng mai.

Sự hấp dẫn của vùng cát này không chỉ là những đồi cát, chợ cá sống động, bờ biển xinh đẹp mà còn có món ăn vô cùng đặc biệt. Món ăn được truyền tụng ở vùng này, món mực và mì tôm. Mực ở vùng này vốn ngon nổi tiếng, mu dày, và khi đánh bắt lên, con mực còn tươi rói. Du khách mua mực ở chợ rồi mang về nhờ những quán trong làng chế biến... Từ đó món mực và mì tôm trở nên nổi tiếng đối với du khách khi đến Quảng Bình. Còn gì tuyệt vời hơn, khi du khách có thể trải nghiệm trượt cát, rồi tắm biển và đi chợ cá, ngắm hoàng hôn trên biển... Tất cả tạo nên một sự trải nghiệm đáng nhớ của du khách.

Từ món mực, chợ cá nhóm họp ven biển, những cồn cát trắng... du khách đến Quảng Bình thêm một địa chỉ về du lịch cộng đồng, khách có thể ngắm hoàng hôn trên biển, ngắm sự nhộn nhịp của đoàn tàu cập bến mỗi sớm mai hoặc chiều xuống…Nhờ du khách, cả làng quê như bừng sáng.

Một du khách đến từ Hà Nội nói: “Quảng Bình các bạn được thiên nhiên ưu đãi, chúng tôi đã trải nghiệm thăm quan từ Động Phong Nha, đến đồi cát Nhân Trạch… Và càng tuyệt vời hơn khi trải nghiệm du lịch cộng đồng cùng làng cá. Tôi nghĩ, các bạn phải biết bảo vệ những cồn cát mang tính đặc trưng này, và phát huy vai trò của cộng đồng, mang tính gìn giữ bảo tồn thiên nhiên”.

“Xương rồng nở hoa”

Đi cùng chúng tôi, có anh Lê Bá Nuyến là một hướng dẫn viên và cũng là một người con của làng cát. Anh là một trong những người có công khuếch trương du lịch làng cát này. Theo anh Nuyến, vùng quê ven biển này trước đây đơn thuần chỉ có nghề bám biển. Nhưng với khát vọng làm giàu, ngôi làng này có đến 50% đi lao động nước ngoài, 30% theo nghề biển, và 20% còn lại hoạt động dịch vụ và công chức. Làng Nhân Trạch trước kia không giàu có như bây giờ, nhưng nay, nhiều biệt thự và nhà cao tầng, những khu quy hoạch đô thị, nhiều khu nghỉ dưỡng được mở ra, và đất cát ở đây gọi là “đắt xắt ra miếng”…

Anh Lê Bá Nuyến cho hay, quê hương anh được thiên nhiên ưu đãi, bờ biển xinh đẹp, dòng sông Dinh hiền hòa, cùng những cồn cát trắng đặc trưng... “Tôi mong muốn, có dự án du lịch cộng đồng nhằm thu hút những người dân quê mình tham gia cùng làm du lịch, phát triển làng nghề truyền thống nước mắm, cá khô, và phát huy hết những tiềm năng sẵn có”, anh Nuyến chia sẻ.

Làng cát và du lịch bền vững

Để phát triển du lịch bền vững, người dân làng cát Nhân Trạch cần biết bảo vệ nguồn tài nguyên được thiên nhiên ưu đãi, không khai thác tràn lan. Câu chuyện của du lịch cộng đồng cần sự giúp sức và bảo vệ nguồn tài nguyên sẵn có, phát huy giá trị bền vững, tôn trọng thiên nhiên và môi trường, không can thiệp thô bạo vào thiên nhiên.

Chuyện làng cát, cũng cần có bàn tay quy hoạch cụ thể, không làm du lịch kiểu manh mún, mà cần sự giúp sức của những nhà chuyên môn có tâm và có tầm để làng cát Nhân Trạch trở thành điểm sáng về du lịch Quảng Bình.

Tạm biệt nơi này, chỉ mong rằng trong thời gian ngắn, làng cát Nhân Trạch phát triển rực rỡ cùng ánh nắng mai, đây sẽ là điểm du lịch sinh thái cộng đồng được du khách gần xa biết đến.

Mặc dù doanh thu từ du lịch cộng đồng chưa cao, nhưng đã mở ra một hướng phát triển trong việc xây dựng nông thôn mới. Phát triển du lịch cộng đồng, người dân sẽ trực tiếp tham gia và thu lợi, từ đó nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, giúp người dân có ý thức hơn trong việc giữ gìn cảnh quan tự nhiên, những giá trị vật chất và văn hoá truyền thống để phục vụ du lịch. Các hoạt động mà du khách được khám phá rất bình dị, mộc mạc trong cuộc sống thường nhật nhưng lại rất sinh động.

Tuy nhiên, các chuyên gia du lịch cũng đưa ra lời khuyến cáo: “Muốn du lịch cộng đồng phát triển cần giữ nguyên gốc, nguyên sơ, chất phác chân thực của văn hoá bản địa, đó là giá trị cốt lõi của cộng đồng, không để đánh mất nó. Phát triển du lịch thì phải có trách nhiệm với xã hội. Để phát triển kinh tế địa phương, tôn trọng những giá trị bản địa, giá trị cộng đồng thì loại hình du lịch có trách nhiệm sẽ là giải pháp để phát triển du lịch cộng đồng đúng hướng và bền vững. Một nền du lịch bền vững thì người dân phải được hưởng lợi từ sự phát triển du lịch của địa phương. Du lịch cộng đồng thường được hiểu là hoạt động của một cộng đồng dân cư tham gia làm du lịch. Hoạt động này bắt đầu là tự phát ở những nơi có các danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử hấp dẫn du lịch mà dân cư tại chỗ tham gia vào phục vụ nhu cầu của du khách.

Theo bà Đinh Thanh Loan, Phó Chủ Tịch Du lịch Cộng đồng Việt Nam: “Để phát huy du lịch cộng đồng thì chúng ta cần hiểu và nhìn nhận rõ thế nào là du lịch cộng đồng, cách lựa chọn, hoàn thiện và khai thác du lịch cộng đồng. Nên có cách nhìn khách quan về vai trò của chính quyền, của cộng đồng và cộng đồng làm du lịch địa phương gắn kết như thế nào thì lúc đó du lịch cộng đồng mới thật sự có bước đi đúng hướng. Chuyện làng cát làm du lịch cũng nên có cách làm bài bản, không bộc phát... chính quyền cần nhúng tay để bài toán quy hoạch bài bản hơn.